Magazine 2021
2021nr10
Oordelen is een kunst, schrijven we op de cover. Want een goed oordeel, daar zijn we als samenleving mee geholpen. Het onderscheidt waarheid en leugen, goed en fout, licht en donker. Of het brengt daar in elk geval nuance in aan. Een slecht oordeel is een slag in de lucht; het dient eigenlijk nergens toe. Het beschadigt. In dit nummer gaan we op zoek naar goede oordelen, we leggen ons oor te luisteren bij psychiater Cobie Groenendijk, etiquettespecialist Beatrijs Ritsema, filosoof Cees Zweistra, cabaretier Freek de Jonge en theoloog Alain Verheij.
ARTIKELEN IN DEZE EDITIE
Column
Bevrijd van oordeel
13 december 2021Christenen en het oordeel: blijft een moeilijke combinatie. Dan heb ik het niet over het oordeel Gods – dat is een heel ander verhaal, maar over het oordeel des mensen. De balk en de splinter, zeg maar. Oordeel niet, opdat gij niet geoordeeld wordt.
Goede gesprekken
Psychiater Cobie Groenendijk: 'Onderlinge verschillen zijn een teken van beschaving'
13 december 2021Een oordeelloze Kerst, is het mogelijk? Is het een goede manier om de familievrede te bewaren? Waarom oordelen we überhaupt en wat is het nut ervan? Een gesprek met psychiater Cobie Groenendijk, die stelt dat we ons oordeel beter even kunnen uitstellen en in plaats daarvan op zoek moeten gaan naar ...
Kerstdinerdilemma’s: Wat als kleine Cato eruit flapt dat 'mama niet gevaccineerd is'? Beatrijs weet raad
13 december 2021Kerst, het familiefeest bij uitstek. Kerstboom opgetuigd, kaarsjes branden, tafel sfeervol gedekt. Maar wat als veganistische kleindochter Ines baalt van oma’s achterhaalde wildschotel, net gescheiden Aderik besluit zijn nieuwe liefde voor te stellen en kleine Cato eruit flapt dat mama niet ...
Column
Zijn er nog leiders?
13 december 2021‘Zijn er nog theologen die leiding kunnen geven?’ Op Twitter ontspon zich een kleine discussie hierover, naar aanleiding van het interview met Brian McLaren in De Nieuwe Koers.
Column
Is de liefde sterk als de dood?
13 december 2021De weduwnaar keek me strak aan, en zei: 'Er klopte niets van jouw preek.' En ik leerde een les die ik altijd met me mee heb gedragen.
Column
Mijn wensen voor het nieuwe jaar
13 december 2021Aan het einde van 2021 is het nodig om ons voor te bereiden op het nieuwe jaar. Ik heb een aantal van mijn goede voornemens op een rij gezet, waarbij ik hoop dat ze tot inspiratie mogen zijn voor uw reis door 2022.
Hoe we de kunst van het oordelen zijn kwijtgeraakt
13 december 2021Onze tijd gaat mank aan verscheuring, verbittering en het oordeel, constateert filosoof Cees Zweistra. We verlangen naar een bastion van goedheid, naar een nieuw begin. Maar dat we oordelen, is het probleem niet, zegt hij. "Ons probleem is dat we zo in onszelf opgesloten zitten, dat we niet meer tot ...
Column
Kerkje scheuren
13 december 2021Sta ik sinterklaasinkopen te doen bij Intertoys, vraag ik naar het spel Kerkje scheuren, is het uitverkocht! Balen. Sint had het zo graag gegeven. 'Kerkje scheuren is een verrassende, spannende reis door de geschiedenis. En wat een uitdaging: wie van jullie scheurt het snelst zo veel mogelijk ...
Goede gesprekken
Freek de Jonge: 'We zijn de taal van het geweten kwijtgeraakt'
13 december 2021Heb vertrouwen, oordeel niet, is de kerstboodschap van Freek de Jonge. ‘We moeten het aandurven om voor het sociale te kiezen. Gevoel en intuïtie moeten in balans komen met de ratio. En dat liefst al vanaf groep 1 van de basisschool.’
Column
Een derde crisis
13 december 2021Door alle zorg over klimaat en COVIDcovid-19 dreigt een derde acute crisis aan de aandacht te ontsnappen. Als er namelijk niet snel wordt ingegrepen, loopt het uit de hand met de nucleaire bewapening. Tot op zekere hoogte was dat tot voor kort nog niet het geval. Momenteel zijn er negen ...
Boeken
Fragmenten waaruit een verhaal verrijst
13 december 2021Piekeren over het leven, dat doe je fragmentarisch, in losse gedachtes. Maar we houden er ook van om alles in één groot verhaal te vatten. Zo deed Arthur Schnitzler het, honderd jaar geleden, heel anders dan Sander Kollaard vandaag.
Boeken
In een dictatuur zit de controle in de details
13 december 2021De ex-zoon, een roman van Sasja Filipenko (1984), dissident en journalist uit Wit-Rusland, vertelt een pijnlijk symbolisch verhaal over de toestand in Wit-Rusland. Maar bovenal gaat het over onvoorwaardelijke liefde – een oma die haar leven geeft voor het leven van haar kleinzoon.
Boeken
'Een ware, geestige en uitdagende spiegel'
13 december 2021Provocatief pastoraat is uitdagend, betoogt Marieke Sillevis Smitt. Op een speelse manier roept ze mensen tevoorschijn, en graag met humor.
Boeken
Zelfs een keizer had aan zijn gedachten niet genoeg om de avond door te komen
13 december 2021De coronacrisis bracht een explosie aan pogingen om elkaar te troosten, zag de Canadese politicus en filosoof Michael Ignatieff. Hij vroeg zich af: waar komt de onoverwinnelijke behoefte aan troost vandaan? En wat is het? Ignatieff ging te rade bij de groten der geschiedenis, van Paulus tot Cicero ...
Column
Waardevol absurdisme
13 december 2021Wat zou je doen als er een tijdmachine bestond? Erik heeft daarop maar één antwoord: terugreizen naar mijn ouders en ze doodschieten voordat ze me verwekken. Erik vindt het leven maar een zware opgave, waarvoor je niet of nauwelijks wordt toegerust. Als de machine dan toch blijkt te bestaan, neemt ...
Film
Commentaar op de man die neemt en kapotmaakt
13 december 2021De film The Power of the Dog – een verwijzing naar Psalm 22:21, ‘de greep van die honden’ – toont ‘toxic masculinity’ in een tijdperk dat deze giftige vorm van mannelijkheid nog veel meer gemeengoed was. De jaren twintig van de vorige eeuw.
Christus' bruiden
De verheven bruid, deel 1: De heilige Wijsheid
17 december 2021In de serie Christus' bruiden in Europa toont theoloog en geograaf Hendrie van Maanen de vele gezichten van het Europese christendom aan de hand van kunst, architectuur en muziek. De eerste bruid was het christendom in het Romeinse Rijk. Dit is de eerste aflevering van 'de verheven bruid', het ...
Goede gesprekken
Mozes
Paul van Tongeren: ‘In een vaderloze samenleving, vecht je tegen de politie en de premier’
13 december 2021Als kind ambieerde hij het priester- én martelaarschap, maar Paul van Tongeren werd filosoof. Als Denker des Vaderlands oordeelt hij niet over de gevechten in de samenleving, maar spiegelt hij liever. ‘Vaders dragen dezelfde gymschoenen als hun kinderen.’
Goede gesprekken
Jan Huijgen: 'God forceert niet, Hij lokt. Dat is mijn genadewoord'
13 december 2021Op de ziel van Jan Huijgen zit een kras. Van kindsbeen af. Nu hij zestig is, ontdekt hij dat als hij werkelijk wil begrijpen wie hij is, waarom er zo’n vuur in hem woedt en waarom God dat telkens maar weer aanwakkert, hij alles moet afbreken. Alles wat hij over die kras heen heeft gemetseld. ...
In de mentions een welbeh@gen
13 december 2021Twitter is het open riool, de schandpaal en het schavot van de 21e eeuw. Wat heb je er eigenlijk te zoeken? Theoloog Alain Verheij kent de pieken en dalen van de Twitterfurie en dompelt zich er ook geregeld in onder. "Christenen hoeven niet al te snel te klagen over polarisatie", zegt hij. "Woede ...
Kerstverhaal: Metamorfose
13 december 20216.15 Tangomuziek. Dankzij het meeslepende melodietje van de wekker van zijn telefoon was hij meteen klaarwakker. Alsof een hand de zijne pakte: kom, volg me! Zoals de passen van een tango vastliggen, stap voor stap, draai na draai, wist hij wat hem nu te doen stond. Douchen, haren föhnen, ontbijten ...
Goede gesprekken
Avondrood
‘Ik verlangde intens naar het licht; ik wilde weer léven’
13 december 2021Jarenlang vulde Paula Korpershoek gebrek aan warmte en liefde op met foute mannen, drank en eten. Pleisters op etterende wonden, zegt ze achteraf. “Ik geloof dat je trauma’s aan volgende generaties kunt doorgeven. Daarom vind ik het zo belangrijk om aan mijzelf te werken, zodat mijn kinderen ...
Column
Het achtste sacrament
13 december 2021Schrijven, in december in zee zwemmen, geloven – zonder voorbeelden gaat het niet. Meestal ken ik mijn lichtende voorbeelden niet eens bij name. Een vrouw in een zuidelijk land die in een snelwegkapel verdorde bloemen uit een vaas haalt, het bruin geworden water in de berm kiept; de vaas vult met ...
Boeken
Paulus en het succes van de emoties
13 december 2021Als iemand in de wereld van de geschiedschrijving aan walging denkt, denkt hij aan Richard Firth-Godbehere. Hij promoveerde op de rol van walging in de geschiedenis. In Homo emoticus, een vertaling van A human history of emotion, loopt Firth-Godbehere de wereldgeschiedenis door aan de hand van ...
Boeken
Willem van Oranje, definitief
13 december 2021Willem van Oranje, onze ‘vader des vaderlands’, heeft weer een nieuwe biografie: De zwijger, geschreven door René van Stipriaan. Dit boek is van een ander formaat dan vorige biografieën. Van Stipriaans kloeke boek is omvattender, en ook als vertelling maakt het duidelijk verschil met pogingen ...
Boeken
Fijne stilte, confronterende stilte
13 december 2021Eeuwenoude stilte, hier en nu van Mirjam van der Vegt is een boek met gedichten en korte stukjes tekst en afbeeldingen van kunst, kerkinterieurs en natuur. Er werkten diverse kunstenaars en fotografen mee. En het is niet zomaar een boek: het is van groot formaat, telt zo’n tweehonderd pagina’s ...
Film
De oogst van Ierse wortels
13 december 2021John Patrick Shanley is een Amerikaanse toneelschrijver en -regisseur, die uitstapjes naar de filmwereld waagt. Hij maakte vooral indruk met zijn vorige film, Doubt (2008), een subtiele en overtuigend geacteerde verkenning hoe een priester lijdt onder een beschuldiging van misbruik.
Film
Een geraffineerd verhaal over moederschap
13 december 2021Hij: ik zou graag een kind met je willen hebben, maar ik weet niet of dit het juiste moment is. Zij: het doet er niet toe, het is er al!
Muziek
Beschouwend en eerlijk debuutalbum
13 december 2021Voor veel muzikanten was de onzekere situatie in de theaters en op festivals naast een bron van frustratie ook aanleiding voor een muzikale koersverlegging. Justin Kniest, die tot nu toe in de muziekwereld vooral op de achtergrond werkzaam was als producent en programmeur) besloot tijdens de ...
Muziek
Ruimtelijk Hillsong-geluid op den duur overdosis
13 december 2021Opeens was daar de Steenwijkse Eline Bakker; in rap tempo bekend door ‘Jezus, Overwinnaar’. Een even snel succesvolle crowdfundingcampagne later is er het volledige album Terug naar Eden.
Muziek
Sergio Foresti zingt obscure kamercantates
13 december 2021Allereerst: hoe heerlijk is het een basstem solo in actie te horen op een cd. Niets ten nadele van sopranen en tenoren, maar zij domineren met hun stratosferische kunsten de klassieke-cd-markt. Af en toe wil je even neerdalen van de vocale hoogvlaktes voor een lekker stevig, geaard basgeluid.