2023nr10
In de kerk van Fleming Rutledge, midden in de kerstdrukte van New York, is het binnen donker en sober. En zo hoort het ook, vindt ze. Want Kerst komt te midden van de diepste duisternis. Gelet op de actualiteit, is dat een accurate observatie. Als redactie hadden we op een of andere manier ook niet zo'n zin in een gezellige kersteditie met puzzels en top-tienlijstjes. Dus vergeef ons, het is een nummer zonder al te veel toeters en bellen - een beetje de kerk van Fleming Rutledge, maar dan op papier. Het aardige is, dat als je eenmaal de bank inschuift, je zomaar naast heel interessante, verrassende en onderhoudende mensen kunt belanden. Van wie je wat kunt leren, je heilzaam aan kunt ergeren en met wie je in dialoog kunt treden. Blader dit nummer er maar op na.
ARTIKELEN IN DEZE EDITIE
Donder op met je kerstdiner
14 december 2023Vrede met scherpe randen
14 december 2023De oorlog tussen Hamas en Israël heeft bij veel mensen diepe emoties losgemaakt, een kettingreactie van oergevoelens opgeroepen. Van ontdekking naar reactie, van schok naar afschuw, van oordeel naar woede, van woede naar razernij.
Zijn mensenrechten van de antichrist?
14 december 2023Samuel Lee pleit ervoor dat kerken zich meer verbinden met de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, als een startpunt voor het in praktijk brengen van de christelijke geloofsovertuiging. 'Tijdens de wijding van predikanten en diakenen lezen wij niet alleen de leerstellingen van de kerk, ...
Fleming Rutledge: 'Bedenk deze advent hoe je het kwaad een stevige beuk kunt uitdelen'
14 december 2023De wereld is een slagveld tussen goed en kwaad, zegt de 86-jarige episcopaalse priester Fleming Rutledge. En als we niet oppassen, laten we de tegenstander veel te veel terrein winnen. Met advent realiseren we ons dat het ooit helemaal licht zal zijn, en spannen we ons nu alvast in om zelf een ...
Bart Wallet: 'Kun je niet onbekrompen naast Joden staan?'
14 december 2023Als er iets is wat Bart Wallet boos kan maken, is het wel het toenemende antisemitisme waar ook zijn Joodse studenten mee geconfronteerd worden. 'Wat heb je aan vrome woorden als het er werkelijk op aankomt, zoals nu? Waar zijn jullie, CNV, FNV, PKN en RKK? Dit is jullie kans!'
Protest van de gemeenschapszin tegen de elite
14 december 2023Direct nadat de exitpoll een verpletterende overwinning voor de PVV had aangekondigd, zei VVD-leider Yeşilgöz: "De politiek moet beter luisteren naar de mensen." De uitslag van de verkiezingen lijkt te bevestigen dat de middenpartijen een volksopstand over het hoofd hebben gezien.
Op de drempel
14 december 2023Het aantal Nederlanders dat lid is van een kerk daalt al jaren. Maar dat betekent niet dat zich geen nieuwe mensen bij een kerk aansluiten. Waarom doen ze dat, in deze seculiere tijd? Deel twee van een tweeluik met zes portretten van mensen die op de drempel staan van het christelijk geloof.
Je gezicht is nu van Mij
14 december 2023Een Amerikaans bedrijf ontwikkelde software die op basis van één portretfoto je gezicht kan herkennen en daarmee een compleet persoonlijk dossier kan samenstellen. Het boek Je gezicht is nu van ons onderzoekt de implicaties van die ontwikkeling. AI-theoloog Jack Esselink legt uit waarom alle ...
Dooi rond Taiwan?
14 december 2023Ergens in 1972 vloog ik, vastgegespt in een militair vrachttoestel, naar (Groot-)Kinmen, ook wel Quemoy genoemd. Het eiland, kleiner dan Schiermonnikoog, werd aan het einde van de Chinese burgeroorlog in 1949 door zo’n negenduizend troepen van Mao Tse-toeng aangevallen. Mao wilde de naar Taiwan ...
'En waar heb je toen moed uit geput?' 'Uit Gods Woord. Wat dacht je dan?'
14 december 2023Het geloof van Gerrit de Fijter begon toen-ie met blokjes zat te spelen. Op het kleed, thuis, bij de kachel. Terwijl z'n vader het orgel bespeelde. En zong dat de ramen ervan trilden. "Dat doe jij toch ook, neem ik aan? Zingen, met je kinderen?"
Getuigen, terugtrekken of spotten
14 december 2023De christelijke politiek heeft vorige maand een gevoelige nederlaag geleden. CDA, CU en SGP zijn samen nog goed voor 11 zetels. In 2006 haalden ze er nog 49. We lijken nu eindelijk in een situatie beland waarbij de politieke cijfers die van de secularisatie weerspiegelen.
En de klas is stil
14 december 2023Jan van Mersbergen leerde ik kennen toen ik zijn boek Naar de overkant van de nacht (2012) las, over carnaval in Venlo. Sindsdien kijk ik in het vroege voorjaar met andere ogen naar de feestende dorpelingen in het naburige katholieke dorp.
Het gekluisde leven van Suster Bertken
14 december 2023Dominee-schrijver Frans Willem Verbaas publiceerde al zeer gewaardeerde romans over Calvijn, Barth en Augustinus. Voor Suster Bertken gaat hij terug naar het Utrecht van de middeleeuwen.
‘Ik hoop dat veiligheid en liefde toenemen’
14 december 2023Verschillen in opvattingen over seksualiteit, vooral als het om een andere geaardheid gaat, kunnen in de kerk zomaar tot tweespalt leiden. De Amsterdamse voorganger Joël Boertjens dacht: dat moet beter kunnen. Hij schreef er een boek over.
Altijd die lege kerk, altijd
14 december 2023‘Het regent en het is november’, dichtte J.C. Bloem een kleine eeuw geleden al, alsof hij 2023 had voorzien. Met een variant op de slotregel: ‘altijd die lege kerk, altijd’. Drie dominees proberen in twee boeken zich tot die realiteit te verhouden.
Op zoek naar de overweldigende ervaring
14 december 2023Als de Duitse schrijfster Dörte Hansen weer een boek publiceert, en het is vertaald in het Nederlands, dan wil ik het altijd meteen kopen.
De natuur blijkt niet zo idyllisch als gehoopt
14 december 2023Een jonge man, genaamd Will Andrews, verlaat eind negentiende eeuw de universiteit van Harvard. Zijn plan is te ontdekken hoe het leven echt in elkaar steekt en beter zicht te krijgen op wie hij zelf is.
Waarom moslimextremisten zich tot het christendom bekeren
14 december 2023Wat beweegt een moslimextremist in het Midden-Oosten zich te bekeren tot het christendom? Een van de factoren is de verrassende vriendelijkheid die ze bij christenen tegenkomen, ontdekte Scott Gustafson in zijn promotieonderzoek. "Langetermijnverandering kan alleen voortkomen uit empathie en ...
Met Kuyper in de Gazastrook
14 december 2023Hoe zou Abraham Kuyper als journalist naar Gaza hebben gekeken? Want, en dat is de grote verrassing, meer dan politicus en theoloog was hij een halve eeuw lang journalist, zo blijkt uit het proefschrift van Johan Snel. Met een visie op de journalistiek die nog altijd actueel is.
Daan Heerma van Voss: ‘Mijn vader is een mooie figuur om te missen, het staat hem wel goed’
14 december 2023In zijn nieuwe roman Geen vaarwel vandaag laat Daan Heerma van Voss zijn hoofdpersoon Oskar sterven op Schiphol, ergens tussen gates D12 en D14. De dagen erna moeten Oskars drie kinderen en hun moeder zich tot elkaar zien te verhouden. ‘De familie is je kern, ook als je die probeert te ...
‘God is een God van verrassingen. Ineens is Hij er’
14 december 2023Mirjam den Boer-Neele (1940) wilde alles uit het leven halen wat erin zat. En daarvoor moest ze de christelijke bubbel uit, dacht ze. Sinds ze tot geloof kwam, leeft ze met één been in de hemel. “Ik leef naar iets tóé, naar iets wat eeuwig en volmaakt is.”
Religieuze verlegenheid
14 december 2023Vijf jaar geleden schreef ik mijn eerste column voor dit blad; een of twee jaar daarvoor had ik mijn religieuze verlegenheid overwonnen, en stond ik op een borrel van dagblad Trouw.
Kerk, theologie en de koloniën
14 december 2023Theoloog Gijsbertus Voetius drukte in de zeventiende eeuw zijn stempel op zendingsmissies in de voormalige koloniën. Dat werkt Henk van Rinsum uit in Universiteit Utrecht en koloniale kennis. Niet dat je ervan opkijkt, bekeringsdrang was zeventiende-eeuwse gereformeerden niet vreemd, maar het maakt ...
Gepasseerd station
14 december 2023Een antwoord op de grote vragen van het leven, waarin wetenschap en literatuur samenkomen. Die belofte stemt hoopvol. Zou in dit boek wellicht de uitgekauwde tegenstelling tussen wetenschap en religie overstegen kunnen worden?
De blik omhoog gericht
14 december 2023Het leven in een grote stad is al decennialang een onuitputtelijke bron van inspiratie voor filmmakers. Voor zijn nieuwste film trok de 78-jarige meestercineast Wim Wenders (Der Himmel über Berlin en Paris, Texas), met zijn nieuwsgierigheid naar het alledaagse leven, dit keer naar Tokio.
Schoonheid uit leed en lelijkheid
14 december 2023Het Spook van de Opera uit de musical van Andrew Lloyd Webber staat erom bekend zijn ware, mismaakte gezicht te verbergen. De inmiddels vergeten operacomponist Josef Mysliveček droeg in de winter van zijn leven een vergelijkbaar masker. Deze musicus uit Praag kreeg de bijnaam 'de Bohemien'.
Klanksfeer van ingehouden verwondering
14 december 2023Marc-Antoine Charpentier is de kerstcomponist par excellence, stelt het boekje bij deze toprelease van Ensemble Correspondances. Die faam dankt de 17e-eeuwer met name aan het voor kerstnacht bestemde Messe de Minuit, de kern van het programma.
Subtiele elektronische pop met poëtische teksten
14 december 2023Janine (Beens) debuteerde in 2012 met een indrukwekkend soulvol naar haarzelf genoemd album waarop ze nummers zong die doordacht waren opgebouwd. Bij ieder lied kroop de stem van Janine dieper onder je huid.
Hapklare brokken worden eenkleurige pap
14 december 2023Hoeveel vliegen kun je in één klap slaan? Lifesongs lijkt de vraag als uitdaging te zien. Het dubbelalbum (21 songs!) viert twee decennia aan Casting Crowns-klassiekers. Een ‘greatest hits’ dus … met een paar twists.