Magazine 2022
2022nr10
Het thema van dit extra dikke winternummer is: familie. U leest onder andere hoe Alain Verheij als stiefvader in een bestaand gezin terecht kwam. En wat hij leerde van Jozef, de stiefvader van Jezus. Ook Frank Bosman vraagt aandacht voor moderne gezinsvormen en de gebrokenheid die daarbij kan komen kijken. De 'heilige familie' (Maria, Jozef met Jezus) heeft daar veel meer van weg dan hij in zijn katholieke opvoeding altijd meekreeg. Almatine Leene betoogt in een ontroerend persoonlijk essay waarom we het begrip familie breder moeten zien dan alleen de bloedband. Kijk niet naar bloed, maar naar water, schrijft zij. We kijken ook achterom - want het voorgeslacht bepaalt meer dan we doorhebben wie wij nu zijn. Schrijver Jan Brokken, bekend van zijn boeken over familiegeschiedenissen, vertelt hoe hij nóg last kan hebben van het jappenkampverleden van zijn ouders. Weten waar je vandaan komt, kan een heilzame werking hebben op je ziel, juist als daar krassen op zitten, zeggen ook drie therapeuten in ons achtergrondverhaal over hoe onze identiteit voor een groot deel te danken is aan wie onze voorouders waren.
ARTIKELEN IN DEZE EDITIE
Column
Weten wie je bent
15 december 2022Je kunt, had ze gezegd, al die ouwe papieren ook gewoon digitaliseren en dan weggooien. Ik had haar verteld over vijf generaties familiearchief bij mij op zolder. Ach, had mijn gesprekspartner gereageerd, ’t neemt alleen maar ruimte in beslag.
Nederlandse politiek
Het Jaar van het Paard
15 december 2022Het jaar 2022 zal vermoedelijk niet de geschiedenisboeken ingaan als het meest onbezorgde jaar van deze eeuw. En het ergste moet nog komen. Stefan Paas blikt terug op het voorbije jaar, kijkt vooruit en houdt z'n hart vast – maar is niet zonder hoop.
Column
Het beste deel van geloof
15 december 2022Geloven bestaat uit overtuigingen en vertrouwen. We kunnen onze overtuigingen opgeven, maar het is onmogelijk om zonder vertrouwen te leven.
Column
Wanneer 'tienden' een instrument van onderdrukking worden
15 december 2022Geven aan de kerk is goed, maar niet wanneer gelovigen worden gemanipuleerd hun tienden af te staan.
Wat ik van stiefvader Jozef leerde
15 december 2022De stiefzoon van Jozef vertelde aan iedereen die het wilde horen dat zijn echte vader een god was. Alain hoorde zijn stiefdochters gelukkig nog nooit de beruchte kreet 'Jij bent niet eens mijn echte vader' slaken, maar als mede-stiefvader voelt hij mee met Jozefs lot. Want waarom gaat zijn verhaal ...
Je familie zit in de vezels van je bestaan
15 december 2022Of we nu willen of niet, ons hele leven is met onzichtbare koorden verbonden aan onze familie. Die verzameling mensen bepaalt voor een groot deel wie jij bent. Steeds meer mensen ondergaan een familieopstelling om inzicht te krijgen in hoe zij gevormd zijn. Maar heeft dat zin? 'Je hoeft je niet te ...
Column
Keerpunt voor de Duitsers
15 december 2022Is de reus wakker geworden? We hebben het over Duitsland, het volkrijkste, economisch sterkste en politiek stabielste land van Europa. Was de Bondsrepubliek dan ingedut?
Theologie & filosofie
Als water dikker is dan bloed
15 december 2022Jezus relativeert de bloedband en hanteert een bredere definitie van familie. Want we zijn niets minder dan de broer, zus en moeder van Jezus zelf. Dat wil niet zeggen dat alles daarom pais en vree is. Maar dat besef nodigt wel uit tot gastvrijheid, betoogt Almatine Leene.
Column
Stop met die rare bijbels
15 december 2022Heb jij, vrouw, ook zo’n vrouwenbijbel in huis, met zo’n lekker roze-paars-bloemetjesgordijn-omslag? Heb jij, man, al een mannenbijbel in huis, met zo’n lekker stoere opmaak en met echte mannenonderwerpen erin besproken? Ja toch?
Boeken
De mogelijkheid van een geweldige dag
15 december 2022Het huis en de liefde – twee onmisbare bestanddelen van wat familie mag heten. Maar juist daar kan de schoen wringen, zoals de romans van Jacobo Bergareche en Andrea Bajani laten zien.
Boeken
Over het wonder mag niet gesproken worden
15 december 2022Een christelijke opvoeding blijkt nog altijd vruchtbare grond voor goede literatuur. Waar Siebelink en ’t Hart vooral een zwaarmoedig milieu beschreven, gaat een nieuwe generatie auteurs veel lichtvoetiger om met het geloofsgoed uit hun jeugd.
Boeken
'Therapie is een teken van moed, niet van zwakte'
15 december 2022Psychisch geluk is niet binnen ieders bereik. Maurits de Bruijn (1984), schrijver, kent veel mensen die ‘in therapie’ zijn. In zijn boek Op de sofa laat hij hen aan het woord, en dan hoort hij veel vitaliteit.
Boeken
Knotsgekke reis naar de ziel van de middeleeuwen
15 december 2022Met de Legenda aurea, een boek van Jacobus de Voragine, beland je in een middeleeuwse wereld van heiligen. Saai, toegewijd en godvrezend wat je dan tegenkomt? Nee, eerder avontuurlijk en verrassend. En ook wel bizar, met al die heiligen die in wonderen grossieren. Maar de sensatie is enorm – en ...
Column
Verlos ons van de trots der theologen
15 december 2022Mijn broertje leerde voor dominee. Hij hield moedig stand, maar was niet opgewassen tegen de religieuze manipulatie van zijn docent, alleenheerser in een imperium. Over zijn vertrek werd geheimzinnig gedaan.
Film
Solide en degelijk, maar zonder vurig kloppend hart
15 december 2022Jij bent Joods, je vriend is zwart. Allebei hebben jullie te maken met discriminatie. Het schoolsysteem past jullie niet, want jij weet dat je kunstenaar wilt worden en hij weet dat de kansen die leren zou bieden voor hem niet gelden in zijn achterstandspositie.
Christus' bruiden
Miljoenen bruidjes, deel 10: Het middelpunt van Europa
15 december 2022In de serie Christus’ bruiden in Europa toont theoloog en sociaalgeograaf Hendrie van Maanen de vele gezichten van het Europese christendom aan de hand van kunst, architectuur en muziek. Dit is de laatste aflevering van de laatste bruid, 'me and Jesus: miljoenen bruidjes', het evangelisch ...
Goede gesprekken
Begrijpen is het begin van verzoening, maar daar moet je ook niet te romantisch over doen
15 december 2022Schrijver Jan Brokken geniet bekendheid als een begenadigd verteller. Niet zelden duikt hij in zijn eigen familiegeschiedenis. Tijdens zijn laatste speurtochten ontdekte hij wie zijn ouders eigenlijk waren. 'Soms vraag ik me boos af: waarom vertelde mijn vader ons niets over wat hem dwarszat?'
Goede gesprekken
Mozes
Jan Rotmans: 'Ik weiger cynisch te worden, ik wil altijd hoop bieden'
15 december 2022De chaos waar de wereld nu in zit zal nog groter worden, verwacht hoogleraar transitiekunde en duurzaamheid Jan Rotmans. Maar hij ziet het als zijn morele plicht om hoop, troost en inspiratie te bieden. 'Elke crisis noopt tot een wezenlijke verandering. Dat is het goede nieuws.'
Theologie & filosofie
Zo heilig was die heilige familie niet
15 december 2022Maria en Jozef met Jezus. Het heilig huisgezin werd aan menig katholiek ten voorbeeld gehouden. Maar het ideaalbeeld van dit perfecte gezinnetje botst hard met de rauwe realiteit. Want een standaardfamilie, bestaat die eigenlijk nog wel?
Goede gesprekken
De joodse die christenen leert bijbellezen
15 december 2022Amy-Jill Levine is nieuwtestamenticus. Niet zo bijzonder, ware het niet dat ze joods is en elke week in de orthodoxe synagoge zit. Zelf ziet ze haar geloof als dé manier om het deel van de Bijbel waar de joden niets mee hebben beter te begrijpen. 'Ik ben op de wereld gezet om christenen te helpen ...
Goede gesprekken
Levensdagen
‘Voor sommige jongeren was ik als een moeder'
15 december 2022Eefke Sonnenberg (78) bleef haar leven lang ongetrouwd en kinderloos. Maar ze droeg – met succes – zorg voor kinderen in moeilijkheden. Maar wat nu als ze zélf hulpbehoevend wordt? 'Ik zie er best tegen op om afhankelijk te worden van anderen.'
Column
Het heilige 'wij' van #WeToo
15 december 2022Tegen de tijd dat u dit leest, is het hopelijk niet meer brandend actueel: het grensoverschrijdende gedrag van presentator Matthijs van Nieuwkerk, achter de schermen van De Wereld Draait Door.
Boeken
Kennis, en dan niet dogmatisch
15 december 2022Hoe je de Bijbel leest, staat niet los van de wetenschap. In onze cultuur wordt aan de wetenschap nu eenmaal veel gewicht toegekend, en ook als je je daarvan niet bewust bent – het zit ons tussen de oren. Daarom is de recent verschenen ‘wetenschapsbijbel’ meer dan welkom.
Boeken
De ecologische bekering van de kerk
15 december 2022De kerk arriveert altijd wat laat en buiten adem als het gaat om maatschappelijke vraagstukken, verzuchtte de Canadese theoloog en jezuïet Bernard Lonergan ooit. Maar, voegt een van de auteurs van Groen & solidair eraan toe: ‘Als het inzicht eenmaal doorbreekt, zijn kerken een factor van ...
Film
De stinkend rijken zijn nog nooit zo cynisch verbeeld
15 december 2022Wanneer de Zweedse regisseur en scenarioschrijver Ruben Östlund met een nieuwe film komt, moet je opletten.
Film
‘Vrouwen worden altijd in brand gestoken’
15 december 2022“Elk jaar begint de Franse politie meer dan achthonderd moordonderzoeken. Bijna twintig procent blijft onopgelost. Deze film gaat over één ervan.”
Muziek
Verheven, maar nooit bedompte ceremoniële sferen
15 december 2022Ondanks streamingopties verschijnen nog vele fysieke cd’s maar een originele insteek blijkt lastig. Ensemble InALTo, dat zich toelegt op de dialoog tussen vocaal en instrumentaal, vond er eentje: Passages belicht hoe blaasinstrumenten in Duitse barokmuziek menselijke overgangsriten omlijsten.
Muziek
Mullins' muziek in zijn oude, krakende huis
15 december 2022Hij zou het vast genoegzaam hebben bekeken vanuit zijn stoel in de woonkamer. Een groep artiesten die een relatie met wijlen Rich Mullins hadden, nam zijn liedjes op in zijn oude huis in het dorpje Bellsburg.
Muziek
Opzwepende improvisatiemuziek uit Londen
15 december 2022De naam van deze groep verwijst naar de priester-schrijver die na de Babylonische ballingschap een belangrijke rol speelde bij de herbouw van de tempel in Jeruzalem. Zoals Ezra leefde in de tijd van de Israëlische renaissance, zo ziet dit collectief zich als actief in een periode waarin sprake is ...