Magazine 2022
2022nr07
In deze editie krijgt theoloog Alain Verheij de vraag wat God volgens hem van mensen vraagt. "Een van de eerste dingen die God tegen de mens zegt, is 'Mens, waar ben je?' Dus: waar sta je? Waar gaat je hart naar uit? De tweede vraag stelt God aan Kaïn. 'Waar is je broertje?' Dus: waar is mijn naaste? Het zijn deze twee vragen die je als mens een leven lang moet beantwoorden." Het zijn ook deze vragen die in dit nummer geregeld de kop op steken. Soms heel concreet, bij gevangenispastor Margreet Sanders bijvoorbeeld, of bij de radicaal-pacifistische bewoners van het Noëlhuis in Amsterdam, soms ook heel subtiel, zoals bij de wereldberoemde filmster Jeroen Krabbe.
ARTIKELEN IN DEZE EDITIE
Column
Heel even voelden we ons vluchtelingen
01 september 2022Onze vakantie eindigde in mineur. Autopech. Dynamo kapot. We strandden op een zaterdag, bij Rouen. De ANWB zei: u hebt geen Europa-dekking. De verzekering zei: u bent bij ons niet verzekerd. En de garagehouder zei: gaat u maar ergens anders naartoe. 'Maar dat gaat niet,' antwoordde ik, 'want onze ...
Nederlandse politiek
Ronald Meester: 'We stellen overdreven veel vertrouwen in de wetenschap'
01 september 2022We hebben ons vertrouwen gesteld in wetenschappelijke modellen en dat heeft ons weinig verder gebracht, zegt Ronald Meester. Volgens de wiskundige, mondig criticus van de coronamaatregelen, laat het zien dat er een gapend spiritueel gat in onze samenleving zit, zegt hij in zijn boek Wetenschap als ...
Column
Klein hoeraatje voor de overheid
01 september 2022‘Nederland heeft inmiddels het klimaat van Midden-Frankrijk in de jaren zeventig’, kopte het NRC op 22 juli. Wekenlang heet en droog campingweer, daarvoor hoef je niet meer naar het buitenland. Tegenwoordig moet je het land uit voor enige verkoeling; wij zochten die aan de Engelse kust.
Column
Drie woordjes die elk huwelijk kunnen verpesten
01 september 2022Er zijn drie woorden die elk huwelijk om zeep kunnen helpen. En er zijn er drie om ze door te vervangen.
Column
Ik ben een migrant, en daar ben ik trots op
01 september 2022Het woord migrantenkerk niet meer gebruiken? Dat voorstel doet Samuel Lee pijn. 'Ik ben er juist trots op een migrant te zijn.'
Theologie & filosofie
Glow-in-the-dark-rozenkrans als aanwezigheid van God
01 september 2022‘Verbinding is het belangrijkste’, zegt gevangenispastor Margreet Sanders. Over haar ervaringen in een jeugdgevangenis schreef ze het boek Voor God kom ik mijn cel uit. 'Soms komt het voor jongeren zó dichtbij, ze vinden het bijna eng, zoals een horoscoop die iets van je lijkt te weten.'
Theologie & filosofie
Reportage
Er hoeft maar één schakel poreus te worden, en het hele systeem dondert in elkaar
01 september 2022De zoektocht naar vrede is voor Frits ter Kuile en de rest van de bewoners van het Jeannette Noëlhuis zo belangrijk, dat het een klein offer is ervoor in de gevangenis te belanden. Wat kun je uitrichten in de wereld als klein groepje 'anarchistische, pacifistische en radicale christenen'? "De ...
Column
Wie denkt nog aan de Palestijnen?
01 september 2022Wie in de Arabische wereld praat er nog over de Palestijnen? Dat is weleens anders geweest. Sinds de proclamatie van de Joodse staat in 1948 was de weigering om Israëls bestaansrecht te erkennen onwrikbaar onderdeel van Arabische diplomatie.
Theologie & filosofie
Kerk en slavernij in 7 vragen
01 september 2022Welke rol speelde de Nederlandse kerk tijdens de slavernij? De wetenschap én de samenleving roept om antwoorden op deze vraag. Nieuwe onderzoeken en bezinningsgroepen maken zich op voor het herdenkingsjaar 2023.
Moderne slavernij
De meest lucratieve illegale handel ter wereld is mensenhandel. Maar dat probleem is uit te bannen
01 september 2022Antimensenhandelactivist Peter Williams hielp twaalfhonderd mensen te ontsnappen uit slavernij. Nu helpt hij bedrijven om slavernij in hun productieketens tegen te gaan. De sleutel? Het vertrouwen winnen van de overheid. "De wetten zijn er wel, ze moeten alleen gehandhaafd worden."
Column
Word dominee
01 september 2022Weer fiets ik fluitend door het mooiste dorp van Nederland en roep, zwaaiend met de armen in de lucht: ‘YEAH!’ Mensen kijken op en om, maar als ze zien dat ik het ben, rijden ze gewoon door. Hij is het maar. Hij heeft het weer.
Boeken
Joseph Conrad rukt de lezer van z'n stoel
01 september 2022Drama of context, wat krijgt voorrang in een historische roman? Arthur Japin, grootmeester in het genre, schetst heel veel achtergrond in zijn nieuwe roman, van de Tachtigers tot Edvard Grieg. Maar Joseph Conrad projecteert alle dramatische energie in zijn hoofdpersonage, en met effect.
Boeken
Hoe virtuoos ook, horror blijft horror
01 september 2022De Amerikaanse auteur Colson Whitehead heeft een geheel eigen, onafhankelijke stem in het verdeelde Amerika. Zijn verhalen gaan vaak over zware maatschappelijke onderwerpen, en worden doorgaans vlot en op een lichte toon verteld. In Nederland is Whitehead bekend om titels als De ondergrondse ...
Boeken
'We doen er goed aan wat minder naar het journaal te kijken'
01 september 2022Somberheid en pessimisme hangen over ons heen als een trage mist die voorgoed lijkt te blijven hangen: klimaatcrisis, migrantencrisis, overbevolking en noem maar op. Ralf Bodelier kijkt daar anders tegen aan, zo blijkt in zijn optimistische en kritische boek Lang leve de mens.
Boeken
Moderne theologie, schakel tussen oud en nieuw
01 september 2022Moderne theologie, dat klinkt mooi up-to-date – maar waarover hebben we het dan eigenlijk? Namen, rugnummers, thema’s? Het kolossale boek De moderne theologen geeft antwoorden. Moderne theologie blijkt veelkleurig, actueel, een schakel tussen oud en nieuw.
Column
Rennen voor je kind
01 september 2022‘Ik heb een zwart hartje, papa. Misschien zou het beter zijn, als ik er niet was.’ Deze zin komt niet uit een zwaar reformatorisch boek, maar uit een roman van Tim van der Veer die aan ultratrails doet – megalange afstanden rennen.
Film
Steeds opnieuw brengt de oorlog een wrange vrucht voort
01 september 2022Gaat de Tweede Wereldoorlog eigenlijk ooit voorbij? Dat is de vraag die opkomt na het bekijken van Evolution, de nieuwste film van de Hongaarse regisseur Kornél Mundruczó.
Christus' bruiden
De sobere bruid, deel 7: The rulers and the ruled
01 september 2022In de serie Christus’ bruiden in Europa toont theoloog en sociaal geograaf Hendrie van Maanen de vele gezichten van het Europese christendom aan de hand van kunst, architectuur en muziek. Dit is de zevende aflevering van ‘de sobere bruid’, het protestantisme: The rulers and the ruled. Over ...
Goede gesprekken
Alexandre Lacroix: Het geluk najagen maakt ons niet gelukkiger
01 september 2022De technologie, smartphones en het internet hebben onze verlangens gekaapt – we zijn slaven geworden van het systeem, zegt de Franse Alexandre Lacroix. Hij schreef een boek over hoe we daarvan los kunnen komen. "Zijn moderne technologieën extensies van de mens, of zijn wij extensies van de ...
Goede gesprekken
Mozes
Jeroen Krabbé: 'Ik wilde mijn moeder gelukkig maken'
01 september 2022Zijn moeder had een oorlogstrauma en zijn vader wilde hem voorbestemmen voor de schilderkunst. Jeroen Krabbé werd wereldberoemd als filmacteur – zijn vader kon er moeilijk mee omgaan. 'Als niet-gelovige ben je méér alleen dan als gelovige.'
Goede gesprekken
Alain Verheij: De littekens blijven, maar de hoop blijft ook
01 september 2022We hebben God te vaak als antwoord behandeld, zegt theoloog en schrijver Alain Verheij. “Hij zou het antwoord zijn op onze vragen, de oplossing zijn van onze raadsels. Maar God is de vraag die klinkt in mijn hoofd. Waar ben je? En waar is je naaste?”
Goede gesprekken
Avondrood
'God als vader? Ik dacht: laat maar zitten'
01 september 2022“Mijn kindertijd is me ontnomen”, zegt Rosanne. Omdat ze volwassen dingen moest doen. Dat kind-zijn haalt ze nooit meer in, dat is klaar, en dat doet pijn. “Eigenlijk weet ik nog steeds niet precies wie ik ben.”
Column
Kunnen we empathie voor vakantiedoden ook opbrengen voor vluchtelingen?
01 september 2022Het leek wel of er deze zomer veel meer berichten waren dan anders over mensen die plotseling overleden tijdens hun vakantie. Door verdrinking, een val in een ravijn, een hartstilstand door de combinatie van inspanning en tropische hitte, door inslaande bliksem, een ongeluk met een touringcar of ...
Boeken
Een liefdesbrief over de liturgie
01 september 2022‘Vanuit liefde voor de liturgie schreven wij dit boek’, schrijven Arjan Plaisier en Ineke Cornet in hun boek Dichter bij God. En inderdaad, het laat zich lezen als een liefdesbrief. Spannend om er op die manier over te schrijven, want het woord ‘liturgie’ levert bij de doorgewinterde ...
Boeken
Een heerlijke tour d'histoire aan de hand van vijftig meesterwerken
01 september 2022Wat een pareltjes van boeken heeft Daniel Smith geselecteerd voor Een kleine wereldgeschiedenis in 50 boeken! Smith neemt je mee langs belangrijke religieuze, economische, wetenschappelijke, filosofische, culturele en maatschappelijke werken.
Film
De liefde is geduldig, maar tegen welke prijs?
01 september 2022Terwijl de stier een koe dekt, maken de boeren in het Zwitserse bergdorpje een praatje. Marco, die is ingehuurd om het ruige werk te doen, is hier nu al een jaar. “Ik heb je nog nooit in de kerk gezien”, merkt een van de mannen op.
Film
Alles beter dan nooit te hebben liefgehad
01 september 2022Volgende maand viert Claude Lelouch zijn vijfentachtigste verjaardag. Anders dan veel leeftijdgenoten denkt de Franse filmmaker niet aan stoppen. Trots presenteert hij zijn vijftigste speelfilm in zijn zestigjarige carrière.
Muziek
De psalmen van Nick Cave
01 september 2022Het geloof van Nick Cave wordt de laatste jaren behoorlijk op de proef gesteld. In 2019 verwerkte hij met zijn indrukwekkende album Ghosteen de dood van zoon Arthur, die op vijftienjarige leeftijd vanaf een klif ter aarde stortte.
Muziek
Het leven is goed en je wilt alleen maar dansen
01 september 2022Veel mensen vertrokken deze zomer weer naar Zuid-Europese vakantieoorden, daar waar de zon altijd schijnt en het eten lekker is. Luisteren naar dit album van saxofonist Femke IJlstra en pianist Celia García-García heeft hetzelfde effect: je raakt ervan doordrongen dat het leven goed is en wilt ...
Muziek
De verhalen zorgen voor de scherpste randjes
01 september 2022Het is een hele mondvol, die titel. Maar Bloedband: songs over relaties in en uit detentie is ook eenvoudig te omschrijven als de soundtrack bij het boek dat Rivelino Rigters (artiestennaam Blackrockstar) schreef over de materie.