Magazine 2020
2020nr10
Liedteksten in veel protestantse kerken lijken vooral bedoeld om kerkgangers een fijn en geborgen gevoel te geven. Maar wie voor het aangezicht van God verschijnt – en wat is liturgie anders? – sleept in het kielzog de sores van deze wereld mee, betogen Koos van Noppen en Paul Schenderling. Verder: interviews met theoloog Samuel Lee, filosofe Jannah Loontjens, internetpastor Nicolaas Sintobin, een nieuwe serie van Vonne van der Meer over de sacramenten en zes auteurs delen hun leestips voor een pandemische Kerst.
ARTIKELEN IN DEZE EDITIE
Column
Roomse inspiratie
04 december 2020In dit nummer de nodige rooms-katholieke inbreng. Schrijver Vonne van der Meer start een zevendelige serie over evenzoveel sacramenten in de katholieke kerk. Te beginnen met de doop. Haar gesprekspartner, pastoor Nico de Gooijer, is niet meer onder ons. Van der Meer voerde de gesprekken die tot deze ...
Tweesnijdend scherp
Ruzie zoeken is soms een heilige bezigheid
04 december 2020Op de dag dat de grote Amerikaanse media Joe Biden erkenden als de nieuw verkozen president, overleed in Groot-Brittannië opperrabbijn Jonathan Sacks. Zijn inzichten over omgaan met verschillen zijn in deze tijd van alternatieve verkiezingsuitslagen en journaals belangrijker dan ooit, zegt theoloog ...
Column
Hoogmoed komt voor de val
04 december 2020Als politiek alleen zou gaan om een land besturen, kunnen de drenkelingen van Baudets renaissancevloot gemakkelijk aansluiten bij Groep Otten. Daar vind je dezelfde nadruk op vrij ondernemerschap en een zuinige overheid. En mochten ze er een scheutje identiteitsdenken en religieuze retoriek bij ...
‘Ik ga met de flow. Met de flow van Christus’
04 december 2020De ware godsdienst, zegt Samuel Lee, is niet het christendom, niet het jodendom, niet de islam; het is menselijkheid. In de mens, de kroon op de schepping, heeft God zichzelf geopenbaard. En in die mens kunnen we God, en kunnen we Jezus ontmoeten. Elke dag.
Het digitale (on)gemak van ons dagelijks brood
04 december 2020De voedselwereld komt vol te hangen met camera’s en sensoren. Ook online snuffelen en delen we erop los. Het levert allemaal erg handige data op. Voor de boer die op zijn kosten moet letten. Voor de consument die zijn eetpatroon wil verbeteren. In de digitale kaartenbak is het heerlijk grabbelen. ...
Column
Kerst is de ander zien in het Licht van liefde
04 december 2020December herinnert ons eraan dat het jaar bijna afgelopen is en er binnenkort een nieuw seizoen aanbreekt. 2020 was een moeilijk jaar, een jaar zo vol uitdagingen dat ik ze hier niet eens allemaal kan noemen. Van raciale onrust in de hele wereld tot de mensenrechtenschendingen van de vluchtelingen ...
Coronacrisis
Kerkzijn in een pandemie: het ballingschapsgevoel hoort erbij
04 december 2020De Noorse Erik Varden (46) werd in het coronajaar gewijd tot bisschop van Trondheim. Zijn boek De eenzaamheid doorbreken verscheen onlangs in het Nederlands en lijkt nu actueler dan ooit. "Deze pandemie heeft ons stilgezet, waardoor we ons kunnen afvragen: wat voor wereld zijn we aan het bouwen?"
Amerikaanse verkiezingen
Column
Duitsland blij met Biden
04 december 2020De buitenlandse politiek van elke staat kent constanten, onafhankelijk van de politieke kleur van zijn leiders. Dat heeft ermee te maken dat er vanwege geografie, grondstoffenvoorraden of bevolkingsomvang, vaste nationale belangen zijn. Tegelijk kan een regeringswisseling wel voor koerswijzigingen ...
Pleidooi voor nieuwe liedteksten in de liturgie
04 december 2020Liedteksten in veel protestantse kerken lijken vooral bedoeld om kerkgangers een fijn en geborgen gevoel te geven. Maar wie voor het aangezicht van God verschijnt – en wat is liturgie anders? – sleept in het kielzog de sores van deze wereld mee, betogen Koos van Noppen en Paul Schenderling.
Column
Lachen met Gisbertus Voetius
04 december 2020In 1998 kwam ik in het rijke bezit van Gisbertus Voetius’ De praktijk der godzaligheid. Voetius – even voor de schare onwetenden – was geboren als Gijsbert Voet, maar in die tijd was het hot om je naam te latiniseren, en dus werd het Gisbertus Voetius.
Zeven sacramenten, zeven gesprekken
04 december 2020Tijdens het schrijven van de novelle Zondagavond stuitte ik op een probleem: in het een na laatste hoofdstuk van het boek ontvangt de hoofdpersoon het Heilig Oliesel, ook wel de laatste sacramenten genoemd. Ik kon niet uit eigen ervaring putten. Weliswaar had ik het sterven van mijn beide ouders ...
Goede gesprekken
Mozes
‘De gekwetste mens is niet lelijk’
04 december 2020Ze schelen een paar minuten, maar hebben een totaal ander leven. Anders dan zijn tweelingbroer leidt de jezuïet Nikolaas Sintobin een sober bestaan: geen vrouw, geen kinderen, geen eigen baas en geen luxe. Maar hij zou voor geen goud met zijn broer willen ruilen. ‘Een echte levenskeuze ...
Waarom we ons zo vaak schuldig voelen
04 december 2020Schuldbesef is niet het monopolie van het christendom. Ook de oude Grieken leden er al onder. Vandaag voelen we ons schuldig omdat de ijskappen smelten. Maar dit schuldbewustzijn, zegt Jannah Loontjens, is vooral positief.
Column
De feitenvrije zondag
04 december 2020Ik werd weggestuurd bij de sportschool, omdat ik te vroeg arriveerde voor mijn ‘time slot’. Zo’n slot geeft je recht op een uurtje training, met een ‘inlooptijd’ van een kwartier. We zijn inmiddels gewend aan de woorden van de lockdowns, misschien wel meer dan aan de praktijk. Mijn ...
Avondrood
‘Ik heb hier nog zo ontzettend veel om voor te leven’
04 december 2020Bert Wiersema, vader van vier kinderen en kinderboekenauteur, verloor drie jaar geleden zijn 31-jarige dochter aan borstkanker. Begin dit jaar werd bij hemzelf beenmergkanker geconstateerd, in een vergevorderd stadium. “Ik denk dat de duivel een pesthekel aan mij heeft. Dat troost me.”
Lekker lezen tijdens een pandemische Kerst
04 december 2020Tijdens een wereldwijde pandemie zien de kerstdagen er hoogstwaarschijnlijk iets anders uit dan normaal. Sommigen vinden dat misschien jammer, anderen bevalt het wellicht juist uitstekend omdat er zo meer tijd is voor een goed boek. Ter inspiratie vroeg De Nieuwe Koers zes schrijvers naar hun ...
Boeken
Nieuwe Robinson doet je soms naar adem happen
04 december 2020De nieuwe roman van Marilynne Robinson is er eindelijk! Zoals altijd in haar fictie is het ook in dit boek subtiel maar meeslepend, om het mooiste en het slechtste tegelijk. Dus de doem van verworpenheid en de gratie van de liefde.
Boeken
Hadden ze elkaar eerder ontmoet, ze zouden elkaar doodgeschoten hebben
04 december 2020Het omslag van De reparatie van de wereld belooft je een tragisch liefdesverhaal, maar daar is wel geduld voor nodig. Eerst vertelt Slobodan Snajder, een van de grote hedendaagse Kroatische auteurs, hoe Duitsers in de achttiende eeuw verlokt worden hun heimat te verlaten.
Boeken
‘Laat tranen toe onder je huid’
04 december 2020Claartje Kruijff had haar nieuwe boek, Stevig staan in een kwetsbare wereld, al bijna klaar, toen plotseling de coronacrisis zich aandiende. De zoektocht naar houvast en stevigheid, zoals ze die had beschreven, bleek ineens minder individueel. Voor iedereen zag de wereld er beangstigend uit.
Boeken
Meeslepende schets van Dorothy Day
04 december 2020‘Zo doorgaan met je leven kun je niet.’ Zo klinkt in het Nederlands de iconische zin van de Duitse dichter Rilke: ‘Du mußt dein Leben ändern.’ Als je de nu vertaalde biografie van Dorothy Day leest, getiteld: Alles is genade, kun je ook die ervaring opdoen: jijzelf, lezer, moet ‘anders ...
'Over China moeten we niet naïef zijn'
04 december 2020Frans-Paul van der Putten, senior-onderzoeker aan Instituut Clingendael, vindt het een must dat wij, Europeanen, goed weten wat China is en waar het voor staat. In zijn boek De wederopstanding van China doet hij een handreiking.
Boeken
Zwarte gaten: de dinosaurussen van de astrofysica
04 december 2020Heino Falcke slaagde er als eerste ter wereld in een zwart gat te fotograferen. In zijn boek, Licht in de duisternis, vertelt hij over zijn fascinatie voor een van de grootste geheimen van de ruimte, die volgens hem symbool staan voor 'de wezenlijke menselijke angsten'.
Column
Venster van illusie
04 december 2020Het Justitiegebouw in Den Haag is zo'n mooi neorenaissancegebouw met pilaren, een binnenplaatsje waar vroeger koetsen in konden keren, mozaïekvloeren, ornamenten en veel glas in lood. In het trappenhuis zie je een klein mannetje gebeeldhouwd, aan zijn tekentafel. Dat is een zelfportret van de ...
Film
Verslonden door het systeem
04 december 2020Laila zit gevangen in een web van tradities. Als weduwe in Iran is ze niet vrij in haar keuzes. In de fabriek waar ze werkt, wordt over haar geroddeld. Kazem, die met een busje al het personeel na de werkdag thuisbrengt, maakt avances richting haar. Dat wordt gezien en afgekeurd.
Film
Eeuwig kind Peter Pan en zus Alice in Wonderland
04 december 2020Disney produceerde in de jaren negentig enkele van de beste tekenfilms. Oude verhalen kregen nieuw leven ingeblazen door Brenda Chapman. Als regisseuse was zij ook verantwoordelijk voor The Prince of Egypt en het Oscar-winnende Brave. Come Away is haar speelfilmdebuut.
Film
Eindelijk mag Mank schitteren
04 december 2020Voor velen geldt de debuutfilm van Orson Welles als de beste aller tijden. In Citizen Kane (1941) vertelde het zelfbenoemde genie het tragische levensverhaal van William Randolph Hearst. Hoewel hij diens naam veranderde in Kane, was de vergelijking voor iedereen pijnlijk duidelijk.
Muziek
Franse klankpracht uit corona geboren
04 december 2020Hoe hard de culturele sector ook getroffen is, op veel plekken ontstaan mooie initiatieven om de coronastilte te doorbreken. De Amerikaanse sopraan Katharine Dain, woonachtig in Rotterdam, en de Britse pianist Sam Armstrong grepen het wegvallen van een uitvoering aan om een nieuwe cd op te nemen.
Muziek
Rommelende vulkaan zonder uitbarsting
04 december 2020De wonderschone ruigheid van IJsland blijkt een goede muze. Rokus Maasland en Ramon Scherrenberg zetten met Reykjavik de toon voor hun tweede album.
Muziek
Typhoon chilt met God
04 december 2020Typhoon verrast met een Nederlandstalig gospelalbum. Glenn de Randamie, de man achter de artiestennaam, kent de zwarte muziekgeschiedenis en hij presenteert een fijne hedendaagse combinatie van afrobeat, hiphop, jazz, oosterse muziek, gospel en soul.
Theologie-top 10
04 december 2020Wat zijn dé kwesties waar een theologische inbreng gewenst is? Predikant Tim Vreugdenhil zette in 2008 zijn top tien op een rij. Een ingekorte versie ter inspiratie voor onder de kerstboom.