Column
Column
Hier kom ik weg
01 mei 2025Ik heb in mijn jeugd nooit lang dezelfde woonplaats gehad. Hoogstens een jaar of zes; dan kwamen de erkende verhuizers weer voorrijden.
Column
De blinde vlek van linkse christenen
01 mei 2025Wanneer steunen we vrouwen in hun strijd voor bevrijding – en wanneer zwijgen we uit angst of politieke voorzichtigheid?
Column
Niet bang zijn is een opdracht
01 mei 2025Ik heb het grootste deel van mijn leven angst gebruikt om wildere, engere emoties te maskeren. Terwijl in de Bijbel steeds opnieuw dezelfde boodschap weerklinkt: wees niet bang.
Column
Sinds ik geen nieuws meer volg, leef ik meer in het nu
01 mei 2025Sinds een poosje volg ik geen nieuws meer. Een heks bracht me op het idee.
Column
Pacifisten op glad ijs om de oorlog in Oekraïne
01 mei 2025Vrede lijkt vanzelfsprekend voor christenen. Maar hoe past dat in een wereld van oorlog?
Column
Van Mesopotamië naar Zeist
03 april 2025In Zeist klinkt een eeuwenoude christelijke traditie, nu met een eigen plek in Nederland. De Assyrische Kerk van het Oosten opent haar deuren.
Column
Barak II, Goede Vrijdag, 3 april 1942
03 april 2025Onze dochter van tien bezocht vorige maand met een schoolexcursie Kamp Amersfoort, het concentratiekamp waar gedurende de Tweede Wereldoorlog 652 mensen om het leven zijn gebracht. Heel goed dat basisscholen hier zo serieus aandacht aan schenken.
Column
Wie God kent, heeft de ware ring
03 april 2025We geloven graag dat gelijkheid altijd eerlijk is, maar de drang om alles gelijk te maken zorgt juist voor nieuwe spanningen.
Column
De barmhartige leugen
03 april 2025Er is geen enkel bewijs dat de godsdienstige werkelijkheid buiten onze verbeelding bestaat. Maar ze troost.
Column
Een kwestie van gezond verstand
03 april 2025Politici beroepen zich steeds vaker op ‘gezond verstand’. Maar wat klinkt als nuchterheid, blijkt vaak een rookgordijn voor populisme, anti-intellectualisme en ondermijning van de rechtsstaat.
Column
We leven in een onheilspellende tijd
06 maart 2025Wie goed luistert, bemerkt bij veel stemmen in deze editie van De Nieuwe Koers de echo van hetzelfde onderbuikgevoel: we leven in een onheilspellende tijd.
Column
Fluisteren van een andere wereld
06 maart 2025Zoals velen vandaag breek ik mij het hoofd over de vraag wat er in deze tijd gevraagd wordt. De wereld tuimelt van de ene crisis in de andere, en als ik niet uitkijk, blijf ik lamgeslagen en overweldigd achter.
Column
Gevonden worden
06 maart 2025De stilte stelde Machteld Siegmann een vraag: durfde ze simpelweg te zijn en te wachten? In een afgelegen atelier vond ze de rust waar ze naar zocht, maar ontdekte ze ook de beklemming van volledige afzondering. Wat eerst bevrijdend leek, werd confronterend—stilte dwingt tot zelfontmoeting.
Column
Waarom AfD de peilingen niet overtrof
06 maart 2025Ja, Alternative für Deutschland nam een grote hap van de electorale Kuchen. Maar de uitslag laat toch ook zien dat kiezers – als het echt riskant wordt – het liefst volwassenen aan het roer zien.
Moderne slavernij
Column
Migratie weerspiegelt ons gedeelde verleden
06 maart 2025‘Waarom komen migranten naar West-Europa?’ Met de opkomst van antimigratiesentimenten en de daarmee verbonden politieke bewegingen in Europa en Amerika is het een vraag die vaak gesteld, maar zelden diepgaand beantwoord wordt.
Column
Zijn (christen)minderheden nu wel veilig in Syrië?
06 februari 2025Christenen en andere niet-soennitische minderheden kijken met veel wantrouwen naar de nieuwe machthebbers in Syrië. Maar ze verdienen het voordeel van de twijfel.
Column
Jij hebt makkelijk praten, als christen
06 februari 2025‘Jij hebt ook wel makkelijk praten. Als christen’, zei ze. Ik was in gesprek met journalist en filosofe Doortje Smithuijsen. ‘Want jij bent religieus. En dan is het makkelijker om je identiteit in iets anders te zoeken dan in scoren, of succes. Dan is er altijd een hoger doel, iets wat boven ...
Column
Miskotte voelt aan dat de nazi's eraan komen
06 februari 2025Als ik om me heen kijk in de westerse wereld, zie ik de wereld van de Germanen weer opkomen. De wereld van het eigen recht, het eigen gelijk, wij tegenover zij, wij eerst, de wereld waarin liegen mag als je er zelf beter van wordt
Column
Geborgen in God
06 februari 2025Al een paar jaar geleden drong het ten volle tot me door dat het geloof met het verstand niets te maken had en dat je dus om tot het geloof te komen, het verstand moest loslaten. Alleen wist ik niet hoe dat moest.
Column
De democratie heeft ons geloof nodig
06 februari 2025Een donkere geopolitieke tijd breekt aan. Democratie vraagt nu om geloof: een grondhouding van vertrouwen, weerbaarheid en actie.
Column
Omarm me, mijn zoon
12 december 2024Leven is kwetsbaar en vluchtig, dat leerde Samuel Lee na een aantal verliezen dit jaar. Wat hem daarvan bijbleef, is het belang van aanwezig zijn in relaties. 'Wees niet terughoudend om te zeggen: ik hou van je.'
Theologie & filosofie
Column
Ons land moet een plek zijn waar je naartoe kunt vluchten
12 december 2024Kun je van je land houden zonder dat het een soort ‘The Netherlands First’ wordt?
Column
Ik dit. Ik dat
12 december 2024“Dát is wat ik bedoel.” De emeritus dominee wees met z’n neus op de banner die we voor de lezersdag van het Nederlands Dagblad uit de kelder hadden opgescharreld. “Allemaal ik-verhalen.”
Theologie & filosofie
Column
Jezus is een Jood
12 december 2024In mijn gemeente ben ik bezig met het veelgeprezen Thora-commentaar van de voormalige opperrabbijn van Groot-Brittannië, Jonathan Sacks. Een vreselijk boeiend commentaar, omdat hij de Thora leest als blauwdruk voor een rechtvaardige, moderne samenleving. Daarom kan hij ook op een zinvolle manier in ...
Nederlandse politiek
Column
Stefan Paas: 'NSC bedoelde het zo goed'
12 december 2024Zou Reinhold Niebuhr trots geweest zijn op Pieter Omtzigt? Die vraag bekroop me na het lezen van Jeremy Sabella’s mooie biografie van Niebuhr (1892-1971), die onlangs is vertaald door Menno Kamminga en Simon Polinder.
Column
Waarom Zacheüs in de boom klom
12 december 2024Het thema van de verdiepingsavond was ‘van godsontmoeting naar godsbeeld aan de hand van de evangelist Lucas’. ‘Toe maar,’ liet ik me pardoes ontvallen, waarop de pastoor zich haastte te verklaren dat het eigenlijk over barmhartigheid ging.
Cultuur & geloof
Column
'Blijf nog even,' zei Stef Bos, 'dit is belangrijk'
07 november 2024Als je Nederlanders voor het eerst hoort praten, klinken ze zo boos. Dat zei de Iraans-Nederlandse schrijfster Sholeh Rezazadeh. "Het klinkt echt alsof jullie voortdurend ruziemaken met elkaar. Jullie zien er wel vriendelijk uit hoor, wees niet bang, maar jullie taal is zo hard en grof."
Column
Van de vrijzinnige Kuitert kunnen we allemaal leren
07 november 2024“Het brood dat wij breken is de gemeenschap aan het lichaam van Christus. Neemt, eet, gedenkt en gelooft dat het kostbaar lichaam van onze Heere Jezus Christus gebroken is tot een volkomen verzoening van al onze zonden.” Zo spreek ik bij de viering van het heilig avondmaal, een van de heiligste ...
Cultuur & geloof
Column
Handen, blikken
07 november 2024De vader van Shakespeare was handschoenenmaker. Honderden handen moet hij aangeraakt hebben; geschat hoe lang de vingers en hoe breed de rug. Hoe opwindend het kleden van handen in allerlei soorten leer en vilt me ook lijkt, naakt zijn ze op hun mooist.
Column
Polariseren kun je niet in je eentje
07 november 2024We leven in tijden van polarisatie. Niet dat we qua politieke standpunten de afgelopen decennia zo enorm zijn opgeschoven, dat valt wel mee. Wel zijn we veel negatiever gaan denken en vooral voelen over de mensen met wie we het oneens zijn. Wie ooit een politiek tegenstander was, is nu een vijand ...
Column
Waarom iedereen rouwt om de dood van de André Hazes van de Assyriërs
07 november 2024Waarom stond het overlijdensbericht van een populaire zanger op de Facebookpagina van een Assyrische parochie in Zeist en kreeg zijn familie een condoleancebrief van de patriarch van de Assyrische Kerk van het Oosten?
Column
Redenen van het hart
07 november 2024Bij mij in de wijk is recent een bankje verrezen. Een nogal massief gevaarte. Wat opvalt, is de tekst op de zijkant, gestanst uit roestvrij staal: Delen geeft ruimte.
Column
‘Ik vroeg hem vergeving voor mijn eerdere vooroordelen’
03 oktober 2024Met lede ogen ziet Samuel Lee aan hoe de Bijbel gebruikt is om mensen uit te sluiten, en hoe dat nog steeds gebeurt. "De jongeman vertelde mij dat hij geen kerk meer bezocht sinds dat voor hem een plek was geworden waar hij verdriet en uitsluiting had ervaren."
Column
Een goede kerk kan nooit een bubbel zijn
03 oktober 2024Vorige maand bleef ik een avond laat op om een Amerikaans webinar te kunnen bijwonen met de titel Faith & democracy. Confronting white Christian nationalism. Het ging uit van het tijdschrift The Christian Century en denktank Faith & Reason.
Column
Een fluwelen revolutie
03 oktober 2024Het weefsel van onze samenleving is langzaam aan het scheuren, zegt Kees van Ekris. En als dat gescheurd is, val je in de leegte. Maar onder de oppervlakte voelt hij het verlangen van mensen naar de 'aura' van waardigheid en menselijkheid. En dat kan alles veranderen.
Column
Waarom zou je vertrouwen?
03 oktober 2024Aan het begin van het studiejaar lees ik met de kersverse studenten een tekst over de hamvraag van de theologie. Hoe kunnen we als eindige, aardse mensen toch Gods Woord verstaan?
Column
Na de eucharistie gloeide mijn buik
03 oktober 2024Een paar jaar geleden bezocht ik Koyasan, de grootste kloosterstad en het belangrijkste bedevaartsoord van Japan, vergelijkbaar met Santiago de Compostella bij ons. Ik overnachtte er in een van de tempels die onderdak aan bezoekers bieden.
Column
Vrijheid van meningsuiting als marketing
03 oktober 2024Zodra een overheid iets doet wat de vrijheid van meningsuiting zou kunnen beperken, wekt dat argwaan. Maar grote internetbedrijven als Amazon, Apple, Meta en Google gebruiken dat grondrecht ook als argument om hun gang te kunnen gaan, zegt Stefan Paas. Moeten we daar niet wat meer argwanend over ...
Column
Geloven is taal: lezen, schrijven en leren
05 september 2024In de trein naar Leiden bekijk ik de nieuwe schatten die ik heb meegekregen – een paar boeken en een pen. Ze vatten mijn dag in de Syrisch-orthodoxe gemeenschap van Twente goed samen.
Column
De les van Slagharen
05 september 2024Een van de hoogtepunten van deze zomer was volgens onze kinderen het langverwachte bezoek aan attractiepark Slagharen. Voor mij was het een hernieuwde confrontatie met de vrucht van overmoed.
Column
Hij bedoelde er niets mee. Daar ga je toch bijna van vloeken?
05 september 2024De opening van de Olympische Spelen deed veel stof opwaaien; christenen dachten dat er gespot werd met het Laatste Avondmaal. Uiteindelijk bleek het een verbeelding van een bacchanaal van de Griekse goden te zijn. Kees van Ekris was vooral benieuwd naar wat de kunstenaar ermee wilde zeggen. Maar dat ...
Column
Het verdwijnen van hoop – daar kunnen we niet tegen
05 september 2024Dat het er tamelijk hopeloos met ons mensen voorstaat – dat is een open deur intrappen. De een heeft het over de klimaatcrisis, de ander over de vluchtelingencrisis, en zo zijn er nog wat accentverschillen, maar echt hoopvol staan maar weinigen in het leven, als ze eerlijk worden.
Column
Bekentenis van een maandagschilder
05 september 2024‘De laatste ronde’ van Youp van ’t Hek zag ik niet in Carré maar op de televisie. Sinds zijn eerste rondes – vijftig jaar geleden – had ik geen voorstelling meer van hem gezien, op een flard na van een oudejaarsconference.
Column
Het grote gevaar voor de Amerikaanse democratie komt van witte christelijke nationalisten
05 september 2024Aan het begin van deze zomer, op 13 juli, was de wereld getuige van de aanslag op presidentskandidaat Donald Trump. Hoewel de vraag wat de dader precies motiveerde ertoe doet, is nog veel wezenlijker wat deze aanslag teweegbracht. Dat werd de dagen daarna duidelijk.
Column
Als God begint te bestaan
11 juli 2024Ik was als eerste aan de beurt om iets te zeggen over de tekst van de geloofsbelijdenis. Wat ik wilde zeggen was: ik geloof niet in God, maar als ik de geloofsbelijdenis doe, geloof ik toch in God. Maar ik wist niet goed wat ik daarmee wilde zeggen, dus liet ik de beurt aan me voorbijgaan.
Nederlandse politiek
Column
Het nieuwe kabinet ademt de geest van Absalom
11 juli 2024Ja, de overheid verdient respect omdat alle gezag van God komt, zegt Stefan Paas. Maar 'er is verschil tussen een overheid die, ondanks veel gebreken, aanspreekbaar is op morele normen en een overheid die welbewust inzet op het institutionaliseren van immoraliteit'.
Column
Zet ons niet in van die simplistisch hokjes
11 juli 2024We delen mensen graag in, op afkomst, religie of politieke overtuiging, en die neiging lijkt alleen maar sterker te worden in onze verharde maatschappij. Samuel Lee wordt op basis van zijn uiterlijk door veel mensen direct in een hokje geplaatst, maar dat ontneemt iemand zijn menselijkheid, zegt ...
Column
Een lasdop en een oude krant
11 juli 2024Dezer dagen wordt ons huis verbouwd. Een hele toestand, waarbij ik zelf wat sloopwerk mocht verrichten. Diep in mijn hart hoopte ik verborgen schatten te vinden. Een goudbaar, een briefwisseling van heimelijk geliefden, NS-obligaties in een sigarenkist.
Cultuur & geloof
Column
Dat is leegte die mensen voelen, dodegodenleegte
11 juli 2024Wij zijn als gezin, met z’n vieren, een kleine community van meerdere huidskleuren en verschillende komaf. Je zoekt het goede leven met elkaar, maar dat is geen sinecure. En dus volgen we een traject van MDFT, MultiDimensionale FamilieTherapie.
Column
Theologische laagjespudding
11 juli 2024Waarom zouden de oude teksten van de Bijbel nu nog zeggingskracht hebben, is een persoonlijk getuigenis niet meer waard? Alleen getuigenis, of alleen kritiek, dat smaakt nergens naar, zegt Petruschka Schaafsma. 'Juist door de spanning ertussen op te zoeken kunnen we hopelijk iets waarmaken van het ...
Column
De vertrokken patriarch werd nauwelijks gemist
07 juni 2024Het was zo'n berichtje dat je in eerste instantie over het hoofd ziet: patriarch Sako van de Chaldeeuwse Kerk was teruggekeerd in Bagdad. Maar die rustige terugkeer is tekenend voor de kwetsbare situatie van christenen in Irak, zegt Heleen Murre-van den Berg.
Column
Vervolging
07 juni 2024Jaren geleden maakte ik eens mee hoe een bejaarde maar nog krasse kerkganger, tijdens een preek, midden in een volle kerk opstond, een hap lucht nam, en de dominee luidkeels toeriep: "Hébt u daar de kanttekeningen van de Statenvertaling op nagekeken!?"
Column
Ik wil de vibes van de stad voelen
07 juni 2024Dat onze wereld verandert, is evident. Maar om te kunnen duiden hoe precies, is het nodig om tussen meerdere werelden te kunnen reizen, zegt Kees van Ekris.
Theologie & filosofie
Column
Zolang de HEERE nog rondvliegt op zijn cherub, met rook uit zijn heilige neus, is er nog hoop
07 juni 2024Het zit stil maar vliegt door de lucht, rara wat is het? De kerstman in zijn arrenslee? De fakir op zijn kleedje? Nils Holgersson op zijn gans? Een heks op haar bezemsteel? Nee, het is de HEERE God op een engel.
Cultuur & geloof
Column
'Maar aan wiens kant sta jij dan?'
07 juni 2024Terwijl ik dit schrijf is het volop lente, maar een deel van het jaar haal ik het zonlicht uit een stopcontact.
Column
De pro-Palestinaprotesten springen in een zingevingsgat
07 juni 2024In heel haar leven, zei ze, was ze nog nooit zo zeker van iets geweest, als van haar deelname aan de pro-Palestinaprotesten. Zijn de demonstraties een symptoom van zingevingshonger?
Column
Pinksteren viert de kracht in ieder van ons om verandering te brengen
09 mei 2024In sommige kringen wordt Pinksteren nogal eens aangegrepen om religie commercieel te maken en er enkel eigen gewin uit te halen, ziet Samuel Lee. Maar Pinksteren daagt ons juist uit om de kracht van de liefde te ontketenen, zegt hij.
Column
Papa, gij zijt die man
09 mei 2024Een van de mooiste adviezen over opvoeding kreeg ik van George Ingen Housz. Een bijna honderd jaar oude ex-jezuïet, die ik eens interviewde voor dit blad.
Column
Yo bro, niet nog woester worden, maar ik ben Theoloog des Vaderlands
09 mei 2024De jongen die voor me loopt, is totaal opgefokt. Steeds zoekt hij iemand op om te provoceren en binnen no time krijg je klappen. Hij scheldt plat-Spakenburgse schuttingtaal. Een vriend temt hem, min of meer.
Column
Familie: een gevaarlijk goed
09 mei 2024Aandacht vragen voor het mysterie van familie zou juist in tijden van crisis en druk weleens belangrijk kunnen zijn.
Column
Het nieuwe leven
09 mei 2024Ik zweefde een klein stukje boven de grond in het besef dat ik eindelijk, eindelijk deelhad aan het Ware Lichaam van Jezus Christus, onze Heer.
Column
Waarom jongeren niet meer zo seculier zijn als voorheen
09 mei 2024Het keert de afkalving van de kerk nog niet, maar jongeren lijken toch steeds religieuzer te worden dan voorgaande generaties. Waar kan dat aan liggen?
Column
De stem van de Palestijnse christen is nauwelijks gehoord
04 april 2024Het perspectief van de christelijke, Palestijnse vrouw, van een minderheid die hard wordt geraakt door geweld en onderdrukking, kan een vruchtbare basis vormen voor een gesprek over hoe het verder moet.
Column
Apenrotsgedrag
04 april 2024Het is heerlijk om van tijd tot tijd met een auto vol zooi naar de stort te rijden. Rommel achterlaten. Ruimte scheppen voor nieuwe dingen.
Column
Optimisme is gevaarlijk, want de duisternis kan ons zomaar verrassen
04 april 2024Het is vroeg in de nacht. Eindelijk is het stil in huis. Ik luister naar het VPRO-marathoninterview met Max Kohnstamm.
Column
Kan de dominee nog preken zonder ChatGPT?
04 april 2024Mijn eerste gevoel bij het bericht was: als dit waar is, schaam ik mij kapot voor mijn beroepsgroep.
Column
De mislukte mis
04 april 2024Een herinnering van eind jaren zestig. Mijn ouders zijn naar een feest geweest en rond middernacht komt mijn moeder me een nachtzoen geven. Die avond is ze overstuur. Op het feest liep een als non verklede vrouw rond, in vol ornaat; lange zwarte habijt, witte kap. Ter hoogte van haar buik zat een ...
Column
Vasten brengt rust. Waarom gaan we er niet mee door?
04 april 2024Laatst gaf ik voor het eerst een lezing waarbij toen ik arriveerde me noch een kopje koffie, noch een glas water werd aangeboden. Toch heb ik me zelden zo welkom gevoeld. Ik was te gast in de Al Hijra-moskee in Leiden en het was ramadan.
Column
"Sorry meneer, zo staat het niet in ons systeem"
07 maart 2024Onze samenleving wordt steeds minder door mensen, en steeds meer door een systeem geregeerd. Een systeem dat muren opwerpt: hoog, en hard, en koud.
Column
De kinderen willen niet meer mee
07 maart 2024‘Gaan we morgen naar de kerk?’ Dochter 1 kijkt me moeilijk aan. ‘Ja, we gaan naar de kerk.’ ‘Neee!’, roept ze uit, terwijl ze neerploft op de bank. ‘Kunnen we niet gewoon één keer niet gaan? Het is zó saai. Het is zo verschrikkelijk saai.’
Column
Waarom we van het goede nooit rust hebben
07 maart 2024Wat is goed om te doen? Een onrustig makende vraag. Op zoek naar een antwoord dat rust geeft, consulteren we anno 2024 graag experts: vertel ons hoe het zit! Ook Jezus wordt om raad gevraagd. Hij spreekt klare taal. Maar stilt Hij ook de onrust?
Column
Ik zag het heilige in een koude kamer met naakt tl-licht
07 maart 2024De meeste mensen waar ze mee werkt, willen dood, vertelt een verpleegkundige aan Kees van Ekris. In een therapiesessie ziet hij hoe ze kwetsbare mensen opnieuw belangrijke levenslessen voorhoudt, die wij allemaal steeds weer vergeten. 'Wat zij doen, dit team, is in mijn theologische ogen heilig.'
Column
Schaamte, ontroering en vreugde. Willem Melchior leert geloven
07 maart 2024Afgelopen voorjaar kwam het dan zover met me dat ik me bij de pastoor heb gemeld.
Column
In de spanning begint het luisteren naar Gods stem
07 maart 2024Zoals we weer aandacht krijgen voor streek- en seizoensproducten en herstel van cultuurlandschap, ligt de toekomst van het christendom misschien wel in de zoektocht naar een nieuw evenwicht met de schepping, zegt Stefan Paas.
Column
De held van het verhaal
30 januari 2024U hebt een bijna volledig vernieuwde De Nieuwe Koers in handen. Het is het product van een traject van bijna een jaar, waarin we gesprekken voerden met trouwe lezers en opzeggers, met journalisten en beelddenkers, met drukkers en fotografen en met elkaar, als kleine kernredactie.
Column
Kleinering en kyrie
01 januari 2024Ik fiets naar Amersfoort en ergens na de kazerne, vlak bij een boom, zit een vrouw op de grond. Ze probeert overeind te komen maar dat lukt niet. Ik stop, geef haar een hand en help haar naar een bushokje.
Column
Alleen het kind kan scheppen
01 januari 2024Eenenzeventig jaar na de dood van Martinus Nijhoff moet ik denken aan een van zijn beroemdste en meest fascinerende gedichten, ‘Het kind en ik’.
Column
Verentooi
01 januari 2024Verkiezingsdag. In de ochtendkrant lees ik een stuk dat niets met de Tweede Kamerverkiezingen te maken heeft, maar alles met een keuze.
Column
Vier frames die onze kijk op de oorlog in Gaza bepalen
01 januari 2024Stel. Je bent op een feestje met een paar mensen in gesprek en op een goed moment knipoogt een van hen naar je. Direct probeer je het te begrijpen: wil ze iets communiceren, heeft ze iets in haar oog, is het een tic?
Column
Waarom Armeense jongeren vechten voor een parkeerplaats in Jeruzalem
01 januari 2024Jeruzalem is altijd het brandpunt geweest in de strijd om wie er in het Heilige Land mag wonen. Maar die strijd gaat niet alleen tussen Joden en Palestijnen. Ook de Armeniërs hebben een bijzondere band met de Oude Stad.
Column
Protest van de gemeenschapszin tegen de elite
14 december 2023Direct nadat de exitpoll een verpletterende overwinning voor de PVV had aangekondigd, zei VVD-leider Yeşilgöz: "De politiek moet beter luisteren naar de mensen." De uitslag van de verkiezingen lijkt te bevestigen dat de middenpartijen een volksopstand over het hoofd hebben gezien.
Column
Dooi rond Taiwan?
14 december 2023Ergens in 1972 vloog ik, vastgegespt in een militair vrachttoestel, naar (Groot-)Kinmen, ook wel Quemoy genoemd. Het eiland, kleiner dan Schiermonnikoog, werd aan het einde van de Chinese burgeroorlog in 1949 door zo’n negenduizend troepen van Mao Tse-toeng aangevallen. Mao wilde de naar Taiwan ...
Column
Getuigen, terugtrekken of spotten
14 december 2023De christelijke politiek heeft vorige maand een gevoelige nederlaag geleden. CDA, CU en SGP zijn samen nog goed voor 11 zetels. In 2006 haalden ze er nog 49. We lijken nu eindelijk in een situatie beland waarbij de politieke cijfers die van de secularisatie weerspiegelen.
Column
Op zoek naar de overweldigende ervaring
14 december 2023Als de Duitse schrijfster Dörte Hansen weer een boek publiceert, en het is vertaald in het Nederlands, dan wil ik het altijd meteen kopen.
Column
Donder op met je kerstdiner
14 december 2023
Column
Religieuze verlegenheid
14 december 2023Vijf jaar geleden schreef ik mijn eerste column voor dit blad; een of twee jaar daarvoor had ik mijn religieuze verlegenheid overwonnen, en stond ik op een borrel van dagblad Trouw.
Theologie & filosofie
Column
Vrede met scherpe randen
14 december 2023De oorlog tussen Hamas en Israël heeft bij veel mensen diepe emoties losgemaakt, een kettingreactie van oergevoelens opgeroepen. Van ontdekking naar reactie, van schok naar afschuw, van oordeel naar woede, van woede naar razernij.
Column
Zijn mensenrechten van de antichrist?
14 december 2023Samuel Lee pleit ervoor dat kerken zich meer verbinden met de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, als een startpunt voor het in praktijk brengen van de christelijke geloofsovertuiging. 'Tijdens de wijding van predikanten en diakenen lezen wij niet alleen de leerstellingen van de kerk, ...
Column
Christenen zijn niet geroepen om alles te begrijpen
09 november 2023Ik zag deze week, via de podcast van het Reformatorisch Dagblad, een indrukwekkend interview met dr. Jack Sara, directeur van het Bethlehem Bible College. Dominee Sara verwoordde de uitzichtloze situatie van het Palestijnse volk. Kansloos gevangen in de Gazastrook, langzaam gewurgd op de Westbank, ...
Column
De waarheid liegen
09 november 2023Schrijvers scheppen een wereld die waarachtig lijkt en misschien wel is. Ze schrijven over een dominee die alles achterstevoren zegt (Dahl), een pedofiel van wie je gaat houden (Nabokov), een paard met menselijke trekjes (Van Mersbergen). Ze scheppen niet alleen hun personages, maar laten hen ook ...
Column
Ons mede-lijden gaat nooit verloren
09 november 2023Een vriend van me vertelde over een gesprek dat hij voerde met een kennis die het nieuws niet meer volgde. Het viel ’m te zwaar, hij werd er angstig van. Zelfs de kerk ging hij mijden, omdat het ook in de diensten steeds vaker ging over lijden, oorlog en geweld.
Column
Toen de verwarming aanging, kwamen de tranen
09 november 2023Sinds een paar jaar heeft het hofje waar ik woon een nieuw verwarmingssysteem. De radiatoren kregen slimme, energiebesparende knoppen. Allemaal aangesloten op een slimme ketel. Nooit een handleiding gezien, want het slimme bestond er juist uit dat het ding beter dan gebruikers en huismeester weet ...
Column
Hoe je wel en niet kunt helpen
09 november 2023Ons huishouden nam Oekraïense vluchtelingen in huis. En we hadden geen idee hoe dat zou aflopen.
Column
Gaza of Tel Aviv: menselijke pijn en lijden zijn universeel
09 november 2023De huidige, complexe conflicten delen de wereld op in een 'wij' en 'zij'. Maar we moeten niet vergeten dat menselijke pijn en lijden universeel zijn. We kunnen het ene leed niet boven het andere stellen, maar zijn juist geroepen met ieders wonden mee te voelen en vredestichters te zijn, zegt Samuel ...
Column
Waarom de belangen van de Palestijnen niet langer genegeerd moeten worden
09 november 2023Waarheen beweegt zich het Midden-Oosten, met Israël steeds als centrale spanningshaard? Die vraag hangt samen met wereldwijde onzekerheid: hoe past de huidige crisis rond Gaza in de confrontatie tussen de supermachten?
Theologie & filosofie
Column
'Dit is niet de eindtijd, dit is ons moment'
09 november 2023Het is misschien fijn om te denken dat we in de eindtijd leven, want dat betekent dat God binnenkort alle dingen nieuw maakt. Maar dat ontslaat ons van al onze verantwoordelijkheden als mens om op een goede manier door onze crises te navigeren, zegt Willem Maarten Dekker. "Wie om vrede bidt zonder ...
Column
Zelfs gezagsgetrouwen geloven niet meer in de politiek
05 oktober 2023‘Opstand der gezagsgetrouwen’, dacht ik bij de zoveelste blokkade van de A12 in Den Haag.
Column
De wil van het volk
05 oktober 2023Als bepaalde uitspraken over verkiezingen mij tegen de haren in strijken, zijn het kreten over ‘de wil van het volk’ en ‘de kiezer die altijd gelijk heeft’.
Column
Alle kansels open, voor alle priesters en predikanten
05 oktober 2023‘Bent u soms een nieuwe Kuitert?’ Ik herinner mij de vraag van een avond naar aanleiding van mijn boek Dit broze bestaan, waarin gerammeld wordt aan oude scheppingsovertuigingen die voor bijbels worden gehouden maar het niet zijn.
Column
De dingen hebben hun geheim
05 oktober 2023Het was de verbluffende roman De MANIAC van Benjamín Labatut die me terugvoerde naar dertig jaar geleden.