Column

Column
Het smalle pad
05 mei 2022Na het lezen van het nieuwste SCP-rapport over religie in Nederland (24 maart) dwaalden mijn gedachten af. Nee, niet naar de weinig verrassende conclusie dat je buiten de georganiseerde religie om weinig spiritualiteit en religiositeit vindt in Nederland. Ik dacht aan de dieperliggende oorzaken van ...

Column
Jezus leed niet zodat wij niet meer hoeven te lijden
05 mei 2022In de stille week, waarin wij het lijden van Christus overdenken, bezocht ik mensen die ongeneeslijk ziek zijn en worstelen met hun lijden. En ik merk hoe het verdwijnende godsbesef er ook voor zorgt dat wij steeds meer moeite krijgen met het lijden.

Column
Rusland gaat weer aan de ketting
05 mei 2022Moet de westerse wereld anno 2022 weer bij af beginnen? Deze maand vijftig jaar geleden leek het internationaal de goede kant op te gaan. Een tijdperk van vrijwel ongeremde tegenstellingen – Koude Oorlog – was voorbij.

Column
Wat mensen van hun voorganger verlangen
05 mei 2022Hij hoefde geen medelijden, geen steun, geen adviezen. Hij wilde voor het aangezicht van God worden gebracht. Dus ik pakte mijn schoenendoos erbij.

Column
Vrijheid vieren terwijl de gevechten elk jaar dichterbij komen
05 mei 2022Elk jaar in mei worden we eraan herinnerd dat vrijheid een prijs heeft, dat miljoenen mensen zijn omgekomen in de strijd, verzetsstrijders gevangen zijn gezet en helden zijn gedood, zodat wij vandaag van onze vrijheid kunnen genieten. Maar elk jaar moeten we deze onbetaalbare vrijheid herdenken met ...

Column
Maar waar is de moeder?
05 mei 2022Vroeger hoorde ik talloze preken over het verhaal van de verloren zoon. Het script was simpel: oudste zoon (gehoorzaam), jongste zoon (losbol) en een vader.

Column
Vervreemding
05 mei 2022In deze editie treft u een interview aan met abortusactiviste Rebecca Gomperts. Ze had er helemaal geen zin in, had het liefst afgezegd, maar Rinke Verkerk rende net zolang achter haar aan totdat ze ging zitten, haar schoenen uitschopte, en tijd nam voor een gesprek. En na afloop was ze een beetje ...

Column
Zie ik daar de borende blik van Joseph Goebbels in mijn spiegel?
05 mei 2022Terwijl Oekraïne in brand staat, schrijf ik aan een roman in dagboekbladen. Gefingeerde dagboekbladen – zogenaamd van nazipropagandaminister Joseph Goebbels.

Column
Pacifisme is een dun lijntje in de kerkgeschiedenis
07 april 2022Nu de kerk krimpt, zie je dat het met de beroepen in de gemeente ook steeds onevenrediger verdeeld is. Er zitten veel onderwijzers en mensen uit de zorg in de kerkbanken, en ook relatief veel boeren en tuinders. Andere beroepsgroepen ontbreken bijna volledig.

Column
Op gespannen voet
07 april 2022Tijdens een lang ziekenhuisverblijf stond er, onverwachts en ongevraagd, een vreemde aan het voeteneind van mijn moeders bed. Nog voordat de vrouw zich had kunnen voorstellen, viel mijn moeders haviksoog op het kruisje, gespeld op de revers van haar jasje. Om iedere illusie van een uitwisseling over ...

Column
Het algoritme stuurt 700 recensenten de laan uit. Zijn ze terecht boos?
07 april 2022Er was grote beroering in boekenland, of beter gezegd, in recensentenland. Het zit zo. NBD Biblion is de organisatie die boeken inkoopt namens de bibliotheek in het dorp. De uitgever stuurt een nieuwe titel in, de NBD benadert een recensent die voor 15 euro een bespreking van 1.100 tekens schrijft. ...

Column
De allereerste dragers van het goede nieuws
07 april 2022De eerste getuigen van de opstanding van Christus, die we deze maand vieren, waren vrouwen. Toch zijn zij, zelfs tweeduizend jaar later, nog steeds niet gelijk aan mannen. In de kerk, en in de rest van de wereld. Vorige maand was het nog Internationale Vrouwendag, waarop we de sociale, economische, ...

Column
Oorlog en advertorials
07 april 2022Zijn wij in oorlog met Rusland? Lastige vraag. Oorlogen zijn tegenwoordig zelden zwart-wit. We leven in een tijd van groezelige conflicten: proxy-oorlogen, hybride oorlogen en cyberwars. Het is als met relatieconflicten: je kunt wel denken dat je geen problemen hebt met de ander, maar als de ander ...

Column
Waarom zit je nog steeds in de kerk?
07 april 2022Ik kreeg in een café twee pittige vragen. Waarom zit je nog steeds in de kerk? En: waarom zou je je überhaupt nog met het christendom bezighouden?

Column
Angst eet zielen
03 maart 2022Zo eens in de zoveel weken bid ik voor in mijn Amsterdamse kerk. Dat deed ik ook tijdens de lockdowns, toen er nauwelijks mensen in de kerk mochten zitten, maar de mis wel gestreamd werd naar het gestrande kerkvolk.

Column
Hoe het kwaad wint, en hoe je het kunt verslaan
03 maart 2022Soms is het moeilijk het kwaad waarmee je wordt geconfronteerd op waarde te schatten. Om een balans te vinden tussen wat erg is en wat veel erger had kunnen zijn, besloot ik een paar jaar geleden een bezoek te brengen aan Auschwitz-Birkenau.

Column
De fascinerende religie van Zarathustra
03 maart 2022Op 21 maart vieren mensen over de hele wereld, met name in Centraal-Azië, Turkije, Iran en Azerbeidzjan, het feest Nowruz, wat 'een nieuwe dag' betekent. Voor Perzen is dit het begin van het nieuwe jaar. Dit feest komt uit het zoroastrisme, een ooit bloeiende godsdienst die nu wereldwijd nog maar ...

Column
God opfrissen
03 maart 2022We kennen Toon Tellegen allemaal van zijn dierenverhalen. De egel, de krekel, de olifant: geweldige figuren, mensen in dierengedaante. Onvergetelijk hoe de olifant steeds in het topje van de boom klimt, om er steeds weer uit te vallen – en zo meer.

Column
Wat zet het verbod op 'homogenezing' in gang?
03 maart 2022Sommige voorgangers werden de afgelopen weken mogelijk uit hun slaap gehouden door de vraag of ze binnenkort niet een jaar moeten brommen. Of een half jaarsalaris aan boete moeten betalen. Dat zijn de maximumstraffen voor het ‘onderdrukken of veranderen’ van ‘seksuele identiteit of ...

Column
Alles wil barmhartig zijn
03 maart 2022‘In zijn stukken zat telkens een grote melancholie’, zei een vriend en collega-journalist over Bernard Dewulf, de Vlaamse schrijver en dichter die in december overleed. Ik heb de afgelopen jaren vaak aan Dewulf gedacht, met name aan één specifiek boek van hem, de novelle Kleine dagen. Daarin ...

Column
Ego
03 maart 2022De voorbije weken vielen allerlei theologen en opiniemakers over Bram van de Beek heen, naar aanleiding van zijn nieuwste boek: Ego: Schandalig! Ouderwets! Zuur! Gemeen! Vooral in de christelijke Twitterbubbel was het een heel ding.

Column
Schrijven als verleende genade
01 februari 2022Schrijven is een erbarmelijke bezigheid. Het is lummelen, op social media hangen en heilige rituelen eropna houden. Toch kun je het alleen redden met discipline, de stok voor jezelf, een ver vooruitzicht.

Column
Universele mensenrechten
01 februari 2022Er was een hoog déjà-vugehalte in de rel rond het Cross Cultural Human Rights Centre (CCHRC) aan de Vrije Universiteit. Voor wie het is ontgaan: de NOS had ontdekt dat het centrum, dat nota bene mensenrechten als thema heeft, flink gesubsidieerd wordt door terreurstaat China (NOS, 19 jan.).

Column
Drie spijkers
01 februari 2022Er is een geweldige traditie op de Engelse radio. Zes ochtenden per week, om 7.48 uur, geeft BBC 4 een religieuze leider twee minuten en vijfenveertig seconden de tijd om een onderwerp uit het nieuws vanuit een theologisch perspectief aan te vliegen.

Column
Vertel de waarheid, desnoods met trillende stem
01 februari 2022Tot mijn verrassing kreeg ik afgelopen december de Spaanprijs uitgereikt. Een prijs voor iemand die de christelijke boodschap op een unieke manier heeft overgebracht op een groot publiek. Hij is vernoemd naar Jan Spaan (1900-1969), een journalist die tijdens de Tweede Wereldoorlog bij het verzet ...

Column
Hulp bij het slapen
01 februari 2022We zijn in een mij van vroeger bekend huis. Mijn schoonmoeder zegt: ‘Ja, er zitten hier wel veel hagedissen.’ Eén zo’n beest is in de kamer, het is een krokodil-achtig wezen, net zo lang als onze hond Bruno.

Column
De les uit 1972
01 februari 2022Op 21 februari is het 50 jaar geleden dat de Amerikaanse president Nixon zijn bezoek aan de Volksrepubliek China begon. Zijn dialoog met Mao Tse-toeng en Tsjoe En-lai was historisch. Tot dan toe had Amerika ‘rood-China’ buiten de VN gehouden en de tot op Taiwan teruggedrongen nationalistische ...

Column
Geheugenterrorisme
01 februari 2022Het is een nieuwe uitdrukking die wordt gebruikt in reclames voor vakantiereizen en pretparken, maar ook in gesprekken in datingprogramma’s: samen herinneringen maken. Iedere keer dat ik het hoor, moet ik er weer aan wennen. Meer dan aan FOMO of genderbending, aan LOL of boosteren. Dat vind ik ...

Column
Het achtste sacrament
13 december 2021Schrijven, in december in zee zwemmen, geloven – zonder voorbeelden gaat het niet. Meestal ken ik mijn lichtende voorbeelden niet eens bij name. Een vrouw in een zuidelijk land die in een snelwegkapel verdorde bloemen uit een vaas haalt, het bruin geworden water in de berm kiept; de vaas vult met ...

Column
Bevrijd van oordeel
13 december 2021Christenen en het oordeel: blijft een moeilijke combinatie. Dan heb ik het niet over het oordeel Gods – dat is een heel ander verhaal, maar over het oordeel des mensen. De balk en de splinter, zeg maar. Oordeel niet, opdat gij niet geoordeeld wordt.

Column
Waardevol absurdisme
13 december 2021Wat zou je doen als er een tijdmachine bestond? Erik heeft daarop maar één antwoord: terugreizen naar mijn ouders en ze doodschieten voordat ze me verwekken. Erik vindt het leven maar een zware opgave, waarvoor je niet of nauwelijks wordt toegerust. Als de machine dan toch blijkt te bestaan, neemt ...

Column
Een derde crisis
13 december 2021Door alle zorg over klimaat en COVIDcovid-19 dreigt een derde acute crisis aan de aandacht te ontsnappen. Als er namelijk niet snel wordt ingegrepen, loopt het uit de hand met de nucleaire bewapening. Tot op zekere hoogte was dat tot voor kort nog niet het geval. Momenteel zijn er negen ...

Column
Kerkje scheuren
13 december 2021Sta ik sinterklaasinkopen te doen bij Intertoys, vraag ik naar het spel Kerkje scheuren, is het uitverkocht! Balen. Sint had het zo graag gegeven. 'Kerkje scheuren is een verrassende, spannende reis door de geschiedenis. En wat een uitdaging: wie van jullie scheurt het snelst zo veel mogelijk ...

Column
Mijn wensen voor het nieuwe jaar
13 december 2021Aan het einde van 2021 is het nodig om ons voor te bereiden op het nieuwe jaar. Ik heb een aantal van mijn goede voornemens op een rij gezet, waarbij ik hoop dat ze tot inspiratie mogen zijn voor uw reis door 2022.

Column
Is de liefde sterk als de dood?
13 december 2021De weduwnaar keek me strak aan, en zei: 'Er klopte niets van jouw preek.' En ik leerde een les die ik altijd met me mee heb gedragen.

Column
Zijn er nog leiders?
13 december 2021‘Zijn er nog theologen die leiding kunnen geven?’ Op Twitter ontspon zich een kleine discussie hierover, naar aanleiding van het interview met Brian McLaren in De Nieuwe Koers.

Column
Toverwoord
04 november 2021Het toverwoord is inmiddels geworden: empathie. Voor gelovigen en niet-gelovigen, voor alle mensen van goede wil, voor iedereen die de van huis uit christelijke term ‘naastenliefde’ serieus wil nemen. Inlevingsvermogen, in staat zijn je te verplaatsen in de positie en de situatie van de Ander ...

Column
Hemels licht
04 november 2021De afgelopen herfstvakantie brachten we met vrienden door in Zuid-Limburg. Op een avond liep ik voor het slapengaan nog even naar buiten, om naar de sterren te kijken. Een oase van duisternis, waarin de sterrenbeelden zich haarscherp aftekenden.

Column
Ommetjes
04 november 2021Het ommetje. Langs de huiskamers van de buren, een stoplicht, een fietspad af lopen onder bomen met vochtige bladeren, even vertoeven op een brug met weids water eronder, staren naar de lichtjes van een fietsbrug verderop en naar telkens dezelfde zeilboot, en dan weer terug. Even tien minuten ...

Column
Tegen de dood
04 november 2021Op 9 oktober werd mijn goede vriend, de dominee-doctor Wessel ten Boom, begraven naast een van de kerken waar hij jaren op de kansel stond. Wat heerlijk, en hoe passend, om vlak naast de kerk dood te mogen liggen!

Column
Wees een bruggenbouwer
04 november 2021Mijn uiterlijk brengt me soms in ingewikkelde situaties. Sommige mensen denken dat ik uit Spanje of Italië kom of dat ik Joods ben. Maar vaak zien mensen mij, met mijn 'typisch Midden-Oosterse' uiterlijk, aan voor moslim.

Column
'Angst en woede kunnen heel dicht bij elkaar liggen'
04 november 2021Toen Johannes de Doper aan Jezus vroeg: "Bent U degene die zou komen, of moeten we een ander verwachten?" had Jezus een simpel antwoord. "Blinden kunnen weer zien, verlamden weer lopen, mensen met huidvraat worden gereinigd en doven kunnen weer horen, doden worden opgewekt en aan armen wordt het ...

Column
Amerikaanse cultuurstrijd
04 november 2021Mag een scheidsrechter meebeslissen welke partij een voetbalwedstrijd wint? Mag het Amerikaanse Hooggerechtshof meebeslissen wie in het land in de cultuuroorlog de overhand krijgt?

Column
De gepeste pestkop en de gewonde genezer
04 november 2021Pesters zijn vaak zelf gepest en misbruikers verwerken hun eigen misbruikverleden. We kennen de patronen. Als we opgroeien, geven we al te vaak de bagage door waarmee we zelf zijn opgescheept. Dezelfde dynamiek zien we op het grote doek van de geschiedenis.

Column
Liever langzaam laten wegrotten dan de kerk omtoveren tot dorpshuis
07 oktober 2021U verwacht natuurlijk nog een columnist die zijn plasje doet over de treurnis van het kabinet, het redden van onze planeet of iets anders belangrijks. Mooi niet, ga daarvoor maar lekker naar Twitter. “Mode is wat uit de mode geraakt”, zei de onvolprezen Salvador Dalí. Ik heb daar geen tijd ...

Column
Een knellend harnas
07 oktober 2021‘Het grootste probleem is niet de vrouw in het ambt, maar een gebrek aan liefde.’ Aldus predikant C.P. de Boer in het Reformatorisch Dagblad (18 september). Onderwerp van discussie: de steeds oplopende spanningen binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK).

Column
Soms is waarheid beter dan troost
07 oktober 2021Een tijdje geleden kreeg ik een telefoontje van iemand die mij in contact wilde brengen met een familie, een vader en een dochter, die hulp nodig had. "Ze is nog maar achttien en ze heeft een tumor", legde hij uit. "Om haar maak ik me geen zorgen, maar haar vader trekt de situatie slecht."

Column
De moraal is niet voorbehouden aan de gelovige
07 oktober 2021In gesprekken tussen gelovigen kun je het regelmatig opvangen: de bezorgdheid om een wereld waarin, met het geloof, bij velen ook een moreel kompas verdween. Gelukkig is er altijd wel iemand die hier nuance in wil aanbrengen.

Column
'Nee,' zei ik, 'ik ben niet gevaccineerd'
07 oktober 2021Is er nog ruimte voor andersdenkenden? En kun je je individualiteit behouden in een groep?

Column
'Ik wil leren van mijn joodse vrienden'
07 oktober 2021De laatste tijd heb ik mij beziggehouden met de relatie tussen het jodendom en mijn religie, het christendom. Ik raak er steeds meer van overtuigd dat onze houding ten opzichte van het jodendom, en de opvattingen die wij erover hebben, aan een serieuze herziening toe zijn. Meer dialoog met ...

Column
De jihadistische dreiging
07 oktober 2021De enthousiaste reacties van jihadgroepen na de Amerikaanse nederlaag in Afghanistan onderstrepen dat het islamitisch geïnspireerde terrorisme transnationaal is en een acute dreiging vormt.

Column
Allemaal astronaut
01 september 2021Drie puissant rijke zakenmensen deden een wedstrijdje: wie reist het eerst met een commercieel ruimteschip tot buiten de dampkring?

Column
Afscheid van Merkel
01 september 2021Duitsland neemt deze maand afscheid van Angela Merkel. Sinds 2005 heeft Merkel de Duitse koers in Europa uitgezet. Tegelijk noemde The New York Times haar niet voor niets the reluctant leader of the West. Daarmee werd aangegeven dat Merkel vooral vanwege het oorlogsverleden niet zat te ...

Column
Gebruik Gods naam goed
01 september 2021Tijdens de Europese kampioenschappen voetbal beweerden verschillende predikanten van grote kerken op YouTube en social media dat God tot hen gesproken had: het Verenigd Koninkrijk zou Italië verslaan. In Latijns-Amerika wisten predikanten over de voetbaluitslagen te vertellen dat Argentinië zou ...

Column
Als de kerk het fout heeft
01 september 2021Het was altijd een wat mysterieuze relatie geweest. Ze kwam één keer per jaar naar de kerk, en zei dan: 'Ik zou graag eens met u praten, hebt u binnenkort tijd?'

Column
Canada en Afghanistan
01 september 2021Toen ik een kind was, overlegde ik als een kind. Mijn eerste gedichtje was eenvoudig en romantisch: “Was ik maar een Hopi / oh, oh, oh, oh / was ik maar een Hopi / dan sliep ik in het stro.” Lach niet, lieve lezer. Ik had nu eenmaal nog geen Achterberg gelezen.

Column
Stervende kerk
01 september 2021Hoe vaak mij in het afgelopen jaar is gevraagd wat de gevolgen van de coronacrisis zijn voor de kerk, weet ik niet. Ik ben de tel kwijtgeraakt. Een antwoord heb ik ook niet. Zoals zoveel instituten en organisaties zal ook de kerk moeten afwachten hoe het ‘nieuwe normaal’ eruit zal zien.

Column
Aan haar lippen
01 september 2021Mijn vader was van gereformeerden, mijn moeder van katholieken huize. De beslissing om hun kinderen zonder geloof op te voeden, was geen kwestie van niet kunnen kiezen. Er hoefde niet gekozen te worden, want zij gingen los van elkaar al jaren niet meer naar de kerk. Bij hen geen sprake van een ...

Column
Tumbleweed
01 september 2021Mijn buurman vond bij het opruimen van zijn zolder een uitgedroogd plantje, tumbleweed. Hij had het er zeker twintig jaar geleden opgeborgen met de bedoeling het ooit weer te vinden. En het dan door te geven. Ik bleek de gelukkige te zijn. Maar wat moest ik ermee? Het zag bruin als de dood en het ...

Column
Kerkscheuring zonder kerk
12 juli 2021Het doet in felheid denken aan de diverse kerkscheuringen zoals die zich in de 19e en 20e eeuw in Nederland hebben voorgedaan. Als katholiek spreek ik hier niet uit ervaring, want de grote scheuringen betroffen het protestantisme, en meer speciaal de gereformeerd-bevindelijke kant. Daar werd ...

Column
Doorschijnende oren
12 juli 2021Gedurende mijn basisschooltijd was ik zeer ontevreden over mijn oren. Veel te groot. Stond ik met m’n rug naar de zon, dan scheen het licht er dwars doorheen en leek het alsof er koplampen aan de zijkanten van m’n hoofd waren gemonteerd. Dat vonden de kinderen in mijn straat erg grappig. Ik heb ...

Column
Moestuin
12 juli 2021'De lap waar ik altijd heen wil / al staat-ie half onder water'. Zo omschrijft dichteres Florence Tonk haar moestuin in haar nieuwe bundel Half heel. Op die plek aan de rand van Amsterdam is zij thuis, zo schrijft ze: 'mijn armen willen elk / 34 meter lang zijn / om deze rechthoek te omhelzen.'

Column
Denk tijdens de Spelen ook aan de christelijke vrouwen in Japan
12 juli 2021Eind deze maand beginnen in Japan de Olympische Spelen en de hele wereld zal toekijken. Terwijl de olympische helden uit elk land strijden om de gouden medailles, zullen de Japanse cultuur, politiek en samenleving de focus van wereldwijde media-aandacht zijn.

Column
De doemprofetie van Harari
12 juli 2021In twee veelgelezen boeken kwam ik recentelijk een intellectuele fantasie tegen. Eerst in Sapiens van Yuval Noah Harari en toen in De muzikale mens van Michael Spitzer. Beide geleerden verwerpen het idee dat de mens zich wezenlijk van het dier onderscheidt.

Column
Waar moet ik met mijn liefde naartoe?
12 juli 2021“Praat me niet over liefde”, sneerde de man. “Mijn partner is vertrokken, mijn familie is ver weg en mijn hond is dood.”

Column
De gevaarlijkste plek op aarde
12 juli 2021We noteren maart 2034. Een Amerikaans oorlogsschip in de Zuid-Chinese Zee is zojuist getroffen door een torpedo van de Chinese marine. De Verenigde Staten hebben enkele honderden doden te betreuren. Duidelijk is dat de Volksrepubliek Amerika uitdaagt. Washington kan dat niet onbeantwoord laten. De ...

Column
De kerk en de president
12 juli 2021In de Verenigde Staten bestaat, anders dan in Nederland, een strikte scheiding van kerk en staat. Thomas Jefferson sprak zelfs van een wall of separation. Die term had hij ontleend aan een baptistische predikant, Roger Williams, die in 1802 pleitte voor een ‘muur’ tussen kerk en wereld, om zo ...

Column
Uitzinnige Hollanders, wie heeft u betinkeld?
03 juni 2021Onlangs wees iemand mij op het feit dat er geen nieuwe kinderbijbels meer worden uitgegeven. Het was me nog niet opgevallen; ik heb weliswaar nog een jochie van drie in huis, maar wij zijn met die flauwe verhaaltjes gestopt, ook hij moet maar gewoon naar de echte Bijbel luisteren, naar mooie zinnen ...

Column
Christenvervolging in Europa?
03 juni 2021Christenen behoren tot de zwaarst vervolgde groepen in de wereld. Volgens Open Doors lijdt een op de acht christenen wereldwijd onder een vorm van vervolging vanwege het geloof.

Column
Liverpool en het evangelie
03 juni 202123 jaar geleden, tijdens mijn eerste bediening als voorganger, kwam ik in contact met een elfjarige jongen. Hij was onze kerk gaan bezoeken op advies van zijn schoolmeester. Het was een in zichzelf gekeerde, neerslachtige jongen, maakte weinig contact en at veel koekjes na de dienst.

Column
Ruim baan voor de complotten
03 juni 2021Eerst was er corona – snel daarna kwamen de complottheorieën. Inmiddels wordt al geruime tijd onderzoek gedaan naar de aanhangers en verspreiders van deze theorieën.

Column
Drek
03 juni 2021Sinds de wereld het huwelijk tussen smartphone en social media zag opbloeien, ruim tien jaar geleden, ging het zelfmoordcijfer onder Amerikaanse tienermeiden (10-14 jaar) met 150 procent omhoog ten opzichte van het eerste decennium van deze eeuw. Het aantal meisjes dat zichzelf dermate verwondde dat ...

Column
Op reis met wandelende man
03 juni 2021Toen ik achttien was, verbleef ik samen met een vriendin een week in Parijs. ’s Nachts deelden we een slaapkamer in een schimmig jeugdhostel met een groep Chinezen (wat een ervaring als je net geslaagd bent voor de middelbare school), overdag waren we zo lang mogelijk op straat. We doorkruisten de ...

Column
Biden in Europa
03 juni 2021De eerste buitenlandse reis van Joe Biden gaat naar Europa. Op 11 juni bezoekt hij in Londen de Groep van zeven industriële landen, daarna reist hij naar de Europese Unie in Brussel.

Column
De natuur vergeeft nooit
03 juni 2021Al meer dan een jaar zijn we bezig de coronapandemie te bestrijden. Deze pandemie heeft een aanzienlijke impact op ons leven gehad en we kunnen veel leren van en concluderen uit onze ervaringen. Maar wat mij veel bezighoudt, is wat ik de vernietiging van Gods ecologie noem.

Column
Ik ga leven
05 mei 2021Lale Gül was op tv, bij Beau. Hoewel ze met zichzelf had afgesproken niet meer in de openbaarheid te verschijnen en nooit meer te schrijven over religie, was ze daar toch weer en natuurlijk zei ze ook wat over de (Turks-Nederlandse) islam waar ze zich uit bevrijd heeft. De islamitische Franca ...

Column
Ga je praten of schaf je een boksbal aan?
05 mei 2021Drie jaar geleden, toen het identiteitsdebat nog in een kalmer vaarwater verkeerde, verscheen de verhalenbundel Zwart, een podium voor Afro-Europese talenten uit Nederland en Vlaanderen. In deze rubriek schreef ik erover; ik was wat ambivalent in mijn oordeel vanwege de wisselende kwaliteit, maar ...

Column
Wraak
05 mei 2021Mijn vorige column, waarin ik een wraakzuchtige God afzette tegen een navolgenswaardige dominee, viel verkeerd of was de druppel voor deze en gene lezer. De hoofdredacteur begrijpt het wel: ‘Waarom zouden lezers betalen voor een blad waarin hun verteld wordt dat ze geloven in een wraakzuchtige ...

Column
Als de aap zijn duivels ontbindt
05 mei 2021Stel dat we in mensentaal met dieren zouden kunnen praten, wat zou ons dat brengen? In de jaren zeventig experimenteerden Amerikaanse psychologen hiermee.

Column
Iconen in de plaats van Lenin
05 mei 2021Het klonk zo hoopvol aan het einde van de Koude Oorlog. De Amerikaanse filosoof Francis Fukuyama voorspelde na de val van de Sovjet-Unie dat ‘de universalisering van de westerse liberale democratie de uiteindelijke bestuursvorm zou opleveren'.

Column
Mysterie
05 mei 2021In dit blad klinkt uit twee kelen het pleidooi om het mysterie te omarmen. Hoogleraar bestuurskunde Paul Frissen is de eerste. Zijn betoog staat in relatie tot de Haagse transparantiehype. Frissen, gepokt en gemazeld in het reilen en zeilen in voor- en achterkamers, is er bepaald niet enthousiast ...

Column
Nooit meer geweld tegen lhbti'ers
05 mei 2021Eerder deze maand vierden we de bevrijding en vrijheid in Nederland. Op 17 mei vier ik de Internationale Dag tegen Lesbo-, Homo-, Bi-, Trans- en Interseksefobie.

Column
De wereld in je hoofd
05 mei 2021‘Ik houd ze in de gaten’, zei een oude kennis onlangs tegen me. Met ‘ze’ bedoelde hij degenen die volgens hem corona misbruiken om ons onder controle te krijgen.

Column
Jezus fluistert ons toe: geef maar hier
01 april 2021Een tijdje geleden werd ik benaderd door een man die ik nog niet eerder had ontmoet. Ik zag meteen dat hij bang was.

Column
Pastor, entertainer, profeet, schoonmaker
01 april 2021Deze maand ben ik 27 jaar werkzaam als predikant onder migranten in Amsterdam. En daar wil ik wat van delen.

Column
Als er iets links is, dan wel de bedenktijd bij abortus
01 april 2021Op 25 februari van dit jaar nam de Tweede Kamer bijna voltallig een voorstel aan van GroenLinks en PvdA, gesteund door D66, om de bedenktijd bij abortus te schrappen.

Column
Voltooid leven en de redelijkheid
01 april 2021Georg Wilhelm Friedrich Hegel had een groot vertrouwen in de macht van de redelijkheid. Hij stond in Tübingen te dansen op de tafel toen de Franse revolutie uitbrak.

Column
Ode aan de middeleeuwen
01 april 2021Het is november van het jaar 1327. In een groot, somber klooster ergens in Italië komen twee mensen aan. Dat is het begin van De naam van de roos, de bekende roman van de Italiaanse hoogleraar kunstgeschiedenis Umberto Eco, die in de jaren tachtig en negentig zo veel lezers wist te trekken.

Column
Tegen onverschilligheid kun je niet vechten
01 april 2021De agressieve benadering van journalisten aan de kerkdeur in coronatijd laat nog maar eens zien hoe een deel van de christenen in Nederland zich beter begint thuis te voelen bij het narratief van polarisatie en strijd, dat de Nederlandse politieke arena al een tijd langer beheerst. Zoals altijd ...

Column
Wandelen met God
01 april 2021Wandelen, een paar keer per week, en liefst met een ander, want met zijn tweeën loopt het lichter. Ook wandelen om over het geloof te praten, zeker nu we het kerkelijke ritueel moeten missen.

Column
Afghanistan tweede Vietnam?
01 april 2021Stevent Afghanistan af op een drama, zoals dat in 1975 Zuid-Vietnam overkwam? Er zijn sterke parallellen. Dat blijkt. Oordeel zelf maar.

Column
Knikken en schudden
05 maart 2021Het is tegenwoordig een bekend fenomeen bij verkiezingsdebatten. In het publiek – in deze coronatijd virtueel present – nestelen zich niet zozeer zwevende kiezers, maar fanatieke supporters van de deelnemende parlementariërs. Is deze aan het woord, dan knikken ze dat het een lieve lust is; ...

Column
Als het niet gelukkig kan, laat het dan mooi zijn
05 maart 2021Een stervende man en ik hadden een lang en zoekend gesprek. Over het wonder van het leven. Over de absurditeit van de dood.

Column
Drie opties voor Israël
05 maart 2021Vlamt er hoop op in het Midden-Oosten nu de Israëli’s over een kleine twee weken en de Palestijnen in mei en juli (voor parlement en president) naar de stembus hopen te gaan?

Column
Jaap Dieleman
05 maart 2021Ik zie dat Jaap Dieleman theologisch gesproken een enorm dwaallicht is.Maar ik noem hem geen wappie. Hij is een gedoopte. Hij is mijn broeder.

Column
Acht uzelf niet bovenmate wijs
05 maart 2021Deze maand gaan we naar de stembus, ongeacht onze afkomst, en ongeacht de religie of ideologie die we aanhangen. We gaan allemaal stemmen. Tenminste, als we een Nederlands paspoort bezitten en stemgerechtigd zijn. Waar laten we onze stem door bepalen? Wat nemen we mee in het stemhokje?

Column
Visieloos pragmatisme
05 maart 2021Als vele anderen heb ik mijn inkomsten door de coronacrisis sterk zien dalen. Terwijl ik nog steeds fors belasting betaal en bovendien geen gebruik maak van de tijdelijke overbruggingsregeling voor zelfstandig ondernemers.

Column
Langdurige gehoorzaamheid
05 maart 2021Veranderen is niet gemakkelijk. Aan het begin van elk jaar nemen honderdduizenden mensen zich voor om nu echt meer tijd te nemen voor het gezin of te stoppen met roken.

Column
‘Ik schrijf zoals ik ben’
05 maart 2021Sinds ik op Walcheren woon, wil ik weten welke schrijvers en kunstenaars er wonen. Op een koude winterdag ben ik op de thee bij schrijver en illustrator Wim Hofman.

Column
Geestelijke thuisbakkers
16 februari 2021‘Het zou me niet verbazen als mensen geloviger worden door deze crisis.’ Dit zei psychiater Damiaan Denys in maart vorig jaar tegen me, bij een opname van De Ongelooflijke Podcast.