Sub-item
Goede gesprekken
‘De vreugde is sterker dan de droefenis’
05 juni 2025Wat er met mijn ziel gebeurt na dit leven, zegt Frits ter Kuile, zou niet moeten verschillen van een watervlo, een eik of een poes. “Een hemel alleen voor mensen? Dat resoneert niet echt.”
Cultuur & geloof
Wat als het algoritme opvoeder wordt?
05 juni 2025Ze groeien op met klimaatstress, algoritmes en polarisatie, en zien op TikTok de ene wereldorde na de andere instorten. Generatie Alpha, geboren na 2010, leeft in een tijd van wankelende zekerheden. Hoe ontwikkelen zij zich in een digitale wereld vol keuzemogelijkheden, waaruit bovendien God ...
Goede gesprekken
'Moed, dat is een zachte duw'
01 mei 2025Kees van Ekris, vanaf deze zomer het gezicht van de Protestantse Kerk, heeft zijn mond vol over de mythische dimensie in onze cultuur. En zijn jongste boek gaat over de magie van het geloof. Wat wil hij daar nou eigenlijk mee zeggen?
Geloofsgesprek
Levensdagen
‘Het is helemaal rustig in mij’
01 mei 2025Het is pure genade, zegt oud-rechter Ad van der Linden, dat zijn geloof zo'n diepte heeft dat het staande kan blijven, ook nu hij 24 uur per dag mantelzorger is geworden. "En dat ik geloven mag dat alles in Gods hand is."
Theologie & filosofie
Oorlog in de naam van God
03 april 2025Het overgrote deel van de Nederlandse kerken steunde het militaire optreden in Indonesië na 1945. Legerpredikanten en aalmoezeniers verdedigden zelfs extreem geweld als manier om de koloniale orde te herstellen, concludeert Koos-jan de Jager in zijn boek Oorlog zonder genade. Hoe is die houding te ...
Cultuur & geloof
Xi Jinping's heilige oorlog tegen christenen woedt voort
03 april 2025In China is geloven geen privézaak, maar een politiek risico. Xi Jinping duldt geen loyaliteit naast die aan de Communistische Partij, en dat merken vooral christenen. Ondergronds groeit de kerk, terwijl overheidscontroles steeds strenger worden. Wat betekent dit voor de toekomst van het ...
Theologie & filosofie
Stap voor stap dichter bij het lijden
06 maart 2025Elk jaar markeert Aswoensdag voor Alain Verheij het begin van een reis waarin hij op zoek gaat naar Jezus op plaatsen waar hij liever niet komt. De veertigdagentijd dwingt hem ongemak en verlies niet te ontwijken, maar te doorleven. Juist daar, in het lijden, hoopt hij Christus te vinden.
Column
Fluisteren van een andere wereld
06 maart 2025Zoals velen vandaag breek ik mij het hoofd over de vraag wat er in deze tijd gevraagd wordt. De wereld tuimelt van de ene crisis in de andere, en als ik niet uitkijk, blijf ik lamgeslagen en overweldigd achter.
Cultuur & geloof
Hoe Trumps christelijk nationalisme Europa binnensijpelt
06 maart 2025White christian nationalism is een van de drijvende krachten achter het nieuwe tijdperk-Trump. Een beweging van faith and fight. Wordt Europa het volgende strijdtoneel?
Nederlandse politiek
Zij kregen nooit excuses van ons
06 februari 2025Hoewel er op internationaal niveau kleine maar hoopvolle stappen worden gezet om de inwoners van West-Papoea recht te doen, is er nog een lange weg te gaan, ziet Aad Kamsteeg (84). De Nederlandse overheid zou om te beginnen weleens excuses mogen maken, zegt hij. ‘Ik lees in de Bijbel dat Hij hart ...
Column
De democratie heeft ons geloof nodig
06 februari 2025Een donkere geopolitieke tijd breekt aan. Democratie vraagt nu om geloof: een grondhouding van vertrouwen, weerbaarheid en actie.
Goede gesprekken
Wie ben ik zonder jou?
06 februari 2025In een tijdperk waarin autonomie het hoogste goed is, en iedereen zelf mag bepalen wie hij, zij of die is; zijn we toch eenzamer dan ooit, en piekt de druk op de geestelijke gezondheidszorg. We zijn iets vergeten, zegt psycholoog Liesbeth Woertman (die te rade ging bij dominees, godsdienstfilosofen ...
Goede gesprekken
Mozes
Esther van Fenema: "Mijn relatie met God is te intiem om over te praten"
12 december 2024Het gevoel altijd te moeten kunnen vluchten draagt psychiater Esther van Fenema haar hele leven bij zich, getekend door de Holocaust als haar familie is. Van de God van haar jeugd dacht ze afscheid genomen te hebben. Totdat ze onlangs opnieuw werd geraakt. ‘Ik zie nu dat het voor God niet uitmaakt ...
Goede gesprekken
Levensdagen
Rabbijn Awraham Soetendorp: ‘Ik duik nooit meer onder’
07 november 2024Vrede stichten. Zo zou je de levensmissie van rabbijn Awraham Soetendorp (1943) kunnen kenschetsen. De wereld zachter achterlaten, koste wat het kost. “Mijn hart wordt verscheurd door elke onschuldige dode die valt.”
Column
Optimisme is gevaarlijk, want de duisternis kan ons zomaar verrassen
04 april 2024Het is vroeg in de nacht. Eindelijk is het stil in huis. Ik luister naar het VPRO-marathoninterview met Max Kohnstamm.
Column
Kan de dominee nog preken zonder ChatGPT?
04 april 2024Mijn eerste gevoel bij het bericht was: als dit waar is, schaam ik mij kapot voor mijn beroepsgroep.
Column
De mislukte mis
04 april 2024Een herinnering van eind jaren zestig. Mijn ouders zijn naar een feest geweest en rond middernacht komt mijn moeder me een nachtzoen geven. Die avond is ze overstuur. Op het feest liep een als non verklede vrouw rond, in vol ornaat; lange zwarte habijt, witte kap. Ter hoogte van haar buik zat een ...
Column
Vasten brengt rust. Waarom gaan we er niet mee door?
04 april 2024Laatst gaf ik voor het eerst een lezing waarbij toen ik arriveerde me noch een kopje koffie, noch een glas water werd aangeboden. Toch heb ik me zelden zo welkom gevoeld. Ik was te gast in de Al Hijra-moskee in Leiden en het was ramadan.
Goede gesprekken
Levensdagen
‘Als er een hemel is, kom ik er’
04 april 2024Van op de bank zitten word je oud, meent Haddy de Jager (1940). Daarom is ze meestal onderweg, bijvoorbeeld met cadeautjes voor jarige prostituees die ze bezoekt. Aan God twijfelt ze niet, maar wat er precies na dit leven gebeurt ...?
Column
In de spanning begint het luisteren naar Gods stem
07 maart 2024Zoals we weer aandacht krijgen voor streek- en seizoensproducten en herstel van cultuurlandschap, ligt de toekomst van het christendom misschien wel in de zoektocht naar een nieuw evenwicht met de schepping, zegt Stefan Paas.
Goede gesprekken
Levensdagen
‘Ik heb het nog niet opgegeven, want dan kan ik beter vertrekken’
07 maart 2024Pater Jan Laan (1940) heeft een rijk leven als parochiepastor achter de rug. Hij deed alles graag goed en ging daar ook weleens aan onderdoor. “Misschien is dit wel genoeg: dat ik een glimlach op andermans gezicht kan toveren.”
Column
"Sorry meneer, zo staat het niet in ons systeem"
07 maart 2024Onze samenleving wordt steeds minder door mensen, en steeds meer door een systeem geregeerd. Een systeem dat muren opwerpt: hoog, en hard, en koud.
Hoe ultrarechts in Duitsland uit de schuilhoeken stapt
07 maart 2024De razendsnelle opmars van anti-immigratiepartij AfD werpt in de opmaat naar regionale en nationale verkiezingen een dreigende schaduw over het Duitse politieke, sociale én kerkelijke landschap. Honderdduizenden bezorgde Duitsers gingen vorige maand de straat op in protestdemonstraties. 'Nie ...
Column
De kinderen willen niet meer mee
07 maart 2024‘Gaan we morgen naar de kerk?’ Dochter 1 kijkt me moeilijk aan. ‘Ja, we gaan naar de kerk.’ ‘Neee!’, roept ze uit, terwijl ze neerploft op de bank. ‘Kunnen we niet gewoon één keer niet gaan? Het is zó saai. Het is zo verschrikkelijk saai.’
Column
Waarom we van het goede nooit rust hebben
07 maart 2024Wat is goed om te doen? Een onrustig makende vraag. Op zoek naar een antwoord dat rust geeft, consulteren we anno 2024 graag experts: vertel ons hoe het zit! Ook Jezus wordt om raad gevraagd. Hij spreekt klare taal. Maar stilt Hij ook de onrust?
Column
Ik zag het heilige in een koude kamer met naakt tl-licht
07 maart 2024De meeste mensen waar ze mee werkt, willen dood, vertelt een verpleegkundige aan Kees van Ekris. In een therapiesessie ziet hij hoe ze kwetsbare mensen opnieuw belangrijke levenslessen voorhoudt, die wij allemaal steeds weer vergeten. 'Wat zij doen, dit team, is in mijn theologische ogen heilig.'
Goede gesprekken
Mozes
Erik Borgman: 'Ik werd in mijn leven steeds weer gevonden'
07 maart 2024Gevoelig, angstig en dyslectisch vertrok een jonge Erik Borgman naar de katholieke mavo. Inmiddels is hij als lekendominicaan en hoogleraar een belangrijke stem in het publieke debat. "Als kind had ik het gevoel dat ik was uitverkoren om iets te zeggen in het leven."
Theologie & filosofie
Elke ontmoeting met iemand in nood is een ontmoeting met Jezus
01 januari 2024Hoe moet je omgaan met de eindeloze stroom leed en misère in de wereld? De Britse theoloog Samuel Wells signaleert vijf veelvoorkomende reacties, die allemaal op hun eigen manier problematisch zijn. En hij vindt een alternatief.
Goede gesprekken
'God zegent ook krimpende kerken. Maar het is soms wel moeilijk om dat te geloven'
01 januari 2024"Als God niet komt," zegt dominee Hilde Graafland, "als Hij het niet doet, dan gaat het hier ten onder. Wij kunnen de kerk niet hooghouden. God moet het doen. En ik denk ook dat Hij dat kan."
Hoe antisemitisme opnieuw de kop opsteekt
01 januari 2024De oorlog in Gaza leidt tot een stevige toename van antisemitisme. In Nederland nam het aantal meldingen met ruim 800 procent toe. Wat is het gezicht van hedendaags antisemitisme? Waarom steekt het zo makkelijk en vaak de kop op? En hoe gaat de christelijke gemeenschap ermee om? Negen vragen over ...
Je gezicht is nu van Mij
14 december 2023Een Amerikaans bedrijf ontwikkelde software die op basis van één portretfoto je gezicht kan herkennen en daarmee een compleet persoonlijk dossier kan samenstellen. Het boek Je gezicht is nu van ons onderzoekt de implicaties van die ontwikkeling. AI-theoloog Jack Esselink legt uit waarom alle ...
Column
Dooi rond Taiwan?
14 december 2023Ergens in 1972 vloog ik, vastgegespt in een militair vrachttoestel, naar (Groot-)Kinmen, ook wel Quemoy genoemd. Het eiland, kleiner dan Schiermonnikoog, werd aan het einde van de Chinese burgeroorlog in 1949 door zo’n negenduizend troepen van Mao Tse-toeng aangevallen. Mao wilde de naar Taiwan ...
Goede gesprekken
'En waar heb je toen moed uit geput?' 'Uit Gods Woord. Wat dacht je dan?'
14 december 2023Het geloof van Gerrit de Fijter begon toen-ie met blokjes zat te spelen. Op het kleed, thuis, bij de kachel. Terwijl z'n vader het orgel bespeelde. En zong dat de ramen ervan trilden. "Dat doe jij toch ook, neem ik aan? Zingen, met je kinderen?"
Column
Getuigen, terugtrekken of spotten
14 december 2023De christelijke politiek heeft vorige maand een gevoelige nederlaag geleden. CDA, CU en SGP zijn samen nog goed voor 11 zetels. In 2006 haalden ze er nog 49. We lijken nu eindelijk in een situatie beland waarbij de politieke cijfers die van de secularisatie weerspiegelen.
Column
Donder op met je kerstdiner
14 december 2023
Goede gesprekken
Waarom moslimextremisten zich tot het christendom bekeren
14 december 2023Wat beweegt een moslimextremist in het Midden-Oosten zich te bekeren tot het christendom? Een van de factoren is de verrassende vriendelijkheid die ze bij christenen tegenkomen, ontdekte Scott Gustafson in zijn promotieonderzoek. "Langetermijnverandering kan alleen voortkomen uit empathie en ...
Goede gesprekken
Levensdagen
‘God is een God van verrassingen. Ineens is Hij er’
14 december 2023Mirjam den Boer-Neele (1940) wilde alles uit het leven halen wat erin zat. En daarvoor moest ze de christelijke bubbel uit, dacht ze. Sinds ze tot geloof kwam, leeft ze met één been in de hemel. “Ik leef naar iets tóé, naar iets wat eeuwig en volmaakt is.”
Goede gesprekken
Fleming Rutledge: 'Bedenk deze advent hoe je het kwaad een stevige beuk kunt uitdelen'
14 december 2023De wereld is een slagveld tussen goed en kwaad, zegt de 86-jarige episcopaalse priester Fleming Rutledge. En als we niet oppassen, laten we de tegenstander veel te veel terrein winnen. Met advent realiseren we ons dat het ooit helemaal licht zal zijn, en spannen we ons nu alvast in om zelf een ...
Goede gesprekken
Mozes
Bart Wallet: 'Kun je niet onbekrompen naast Joden staan?'
14 december 2023Als er iets is wat Bart Wallet boos kan maken, is het wel het toenemende antisemitisme waar ook zijn Joodse studenten mee geconfronteerd worden. 'Wat heb je aan vrome woorden als het er werkelijk op aankomt, zoals nu? Waar zijn jullie, CNV, FNV, PKN en RKK? Dit is jullie kans!'
Column
Protest van de gemeenschapszin tegen de elite
14 december 2023Direct nadat de exitpoll een verpletterende overwinning voor de PVV had aangekondigd, zei VVD-leider Yeşilgöz: "De politiek moet beter luisteren naar de mensen." De uitslag van de verkiezingen lijkt te bevestigen dat de middenpartijen een volksopstand over het hoofd hebben gezien.
Op de drempel
14 december 2023Het aantal Nederlanders dat lid is van een kerk daalt al jaren. Maar dat betekent niet dat zich geen nieuwe mensen bij een kerk aansluiten. Waarom doen ze dat, in deze seculiere tijd? Deel twee van een tweeluik met zes portretten van mensen die op de drempel staan van het christelijk geloof.
Column
Waarom de belangen van de Palestijnen niet langer genegeerd moeten worden
09 november 2023Waarheen beweegt zich het Midden-Oosten, met Israël steeds als centrale spanningshaard? Die vraag hangt samen met wereldwijde onzekerheid: hoe past de huidige crisis rond Gaza in de confrontatie tussen de supermachten?
Theologie & filosofie
Column
'Dit is niet de eindtijd, dit is ons moment'
09 november 2023Het is misschien fijn om te denken dat we in de eindtijd leven, want dat betekent dat God binnenkort alle dingen nieuw maakt. Maar dat ontslaat ons van al onze verantwoordelijkheden als mens om op een goede manier door onze crises te navigeren, zegt Willem Maarten Dekker. "Wie om vrede bidt zonder ...
Theologie & filosofie
Avondmaal vieren op de snelweg. Kun je dat theologisch eigenlijk wel maken?
09 november 2023Kun je burgerlijk ongehoorzaam zijn met een bijbel in je binnenzak? Dominee Folkert de Jong denkt van wel. Hij duikelde het Kairos-document op, dat in 1985 in Zuid-Afrika verscheen in de strijd tegen de apartheid, en legt uit waar hij parallellen ziet.
Nederlandse politiek
Heeft christelijke politiek nog bestaansrecht?
09 november 2023Dit voorjaar besloot volbloed christendemocraat Arie Kok niet meer op het CDA te stemmen. De zoveelste opportunistische reflex van de partij was hem er één te veel. En er begon iets te knagen. Is christelijke politiek nog wel haalbare kaart? Maar toen begonnen er dingen te bewegen.
Theologie & filosofie
Gereformeerde gezindte in rep en roer over het aanbod van genade
09 november 2023Sinds de hersteld-hervormde dominee Gert van den Brink z'n reformatorische collega's vorig jaar van misleidende prediking betichtte, vliegen verwijten over en weer. Maar echt gesprek blijft uit. Wat is er nou eigenlijk aan de hand? En waarom ligt het zo gevoelig?
Theologie & filosofie
Reportage
Op de drempel
09 november 2023Het aantal Nederlanders dat lid is van een kerk daalt al jaren. Maar dat betekent niet dat zich geen nieuwe mensen bij een kerk aansluiten. Waarom doen ze dat, in deze seculiere tijd? In dit tweeluik portretteren we in totaal zes mensen die op de drempel staan van het christelijk geloof.
Goede gesprekken
Mozes
Mirjam Bikker: ‘Christenen schrijven mij dat ik niet aan het avondmaal mag’
09 november 2023Op weg naar het gymnastieklokaal lepelde een kleine Mirjam Bikker moeiteloos de namen van de bewindspersonen van het kabinet-Lubbers III op, niet wetende dat ze jaren later als ChristenUnie-leider zou helpen een kabinet te laten vallen. ‘Het is verdrietig dat ook onder christenen een ‘deugt wel, ...
Goede gesprekken
Klaas Vos: 'Voor al onze klootzakkerigheid is Hij gekomen'
09 november 2023Met het lijf van Klaas Vos gaat het niet best. Maar sinds hij weer psalmen kan zingen in de Oude Kerk van Huizen, lijkt het wel alsof de cirkel van zijn leven rond is. "Gij zijt verlost, God heeft u welgedaan. Dat ervaar ik elke keer weer. En daar ben ik dan steeds weer een beetje ontroerd over."
Levensdagen
‘Ik ben een wereldwonder, hoor’
09 november 2023Volgend jaar is Gerrit Karssenberg (1924) een eeuw oud – hij kan ’t zelf nauwelijks geloven. Het leeuwendeel van die bijna honderd jaar ging op aan uitdelen van wat hemzelf toebedeeld is. “Ik heb me zelf een beetje vervolgd, een vluchteling, gevoeld; daarom heb ik altijd een hart gehad voor ...
Het verhaal van de onbekende oorlog
05 oktober 2023Hij ging op reis om het verhaal van de Tigrayers te vertellen. Van vrouwen die maandenlang verkracht werden in hun eigen huis. Van kinderen die hun ouders kwijt zijn geraakt. Van boeren wier land vernietigd is en kuddes gestolen zijn.
Goede gesprekken
Mozes
Rhoïnde Mijnals-Doth: 'Ik zei tegen mezelf: hé Rhoïnde, jij bént helemaal niet minder!'
05 oktober 2023Ze was het liefste meisje van de klas en werd nóg stiller toen ze zag dat leerlingen zomaar geslagen konden worden. Sinds kort is Rhoïnde Mijnals-Doth bisschop binnen de Evangelische Broedergemeente – als eerste vrouw in Europa. 'Ik ben totaal niet iemand die in de belangstelling wil staan.'
Reportage
In het hospice voel je: het leven is niet maakbaar
05 oktober 2023Waar is de dood dichterbij dan in een hospice? In het Limburgse Mariaweide hebben gasten vaak niets meer met de kerk, maar, als je doorvraagt, nog wel met het geloof. En dan ontstaat er soms toch ruimte voor het laatste sacrament. “De ziekenzalving neemt pijn en verdriet niet weg, maar maakt het ...
Goede gesprekken
Cees Zweistra: 'Vooruitgangspraatjes hebben hun langste tijd gehad'
05 oktober 2023Er zit geen principieel verschil tussen mensen die helemaal hun eigen identiteit kiezen op het brede spectrum van gender, en een BBB-stemmer die zich niet aan de stikstofwetgeving wil houden, zegt filosoof Cees Zweistra. "Bij allebei die groepen zie je dezelfde houding: wie ik ben, wat ik ben, dat ...
Goede gesprekken
Evert Jan Ouweneel: ‘De kinderen Gods kunnen alleen maar onverbeterlijke optimisten zijn’
05 oktober 2023Nog nooit was het zo spannend als in onze tijd, stelt cultuurfilosoof Evert Jan Ouweneel. Crises zijn niet nieuw, maar nooit eerder moest de hele wereld samenwerken om de planeet op orde te krijgen. Toch is Ouweneel hoopvol, optimistisch zelfs. “Aan christenen de schone taak om de moed erin te ...
Goede gesprekken
Annemarie Six-Wienen: 'De trouw van God tilt ons boven alles uit'
05 oktober 2023In de donkerste jaren van het leven van Annemarie Six-Wienen ervoer ze niets van God. "Het was helemaal zwart." En toch zegt ze nu: Hij was er wel bij. "Dat lijkt een gigantische paradox. En het is ook een paradox. Maar toch geloof ik dat het zo is."
Wie zeggen de mensen dat Ik ben?
05 oktober 2023In drieëndertig essays tast Willem Jan Otten aan de hand van kunstenaars, schrijvers en denkers naar antwoorden op de vraag die Jezus aan zijn leerlingen stelt in Matteüs 16: wie zeggen de mensen dat Ik ben? Kunstenaar Paul van Dongen maakte er beelden bij. Een voorpublicatie.
Goede gesprekken
Manu Keirse: 'Ieder mens heeft een eigen vingerafdruk van verlies'
31 augustus 2023Rouwexpert Manu Keirse kreeg in Vlaanderen een onderscheiding van de minister-president. Hij had het land opnieuw leren rouwen. Maar dat werk is nog lang niet af, vindt hij zelf. En getuige de volle zalen die hij trekt, klopt die diagnose als een bus. Verdriet is overal, zegt Keirse. "Wandel een ...
'Maria en Jezus zullen tranen huilen. Van olie, en van bloed'
31 augustus 2023We kruipen in de huid van Daan (14). Hoe zien zijn eerste twee uur op TikTok eruit?
Een vrouw van God is 'modest' en staat vroeg op
31 augustus 2023We kruipen in de huid van de fictieve tiener Fleur (14). Hoe zien haar eerste twee uur op TikTok eruit?
Juist in oorlogstijd komt de kerkstrijd in Oekraïne tot een kookpunt
31 augustus 2023Terwijl de bommen vallen en loopgraven worden bevochten, woedt in Oekraïne ook een steeds giftiger kerkstrijd om controle, invloed en onafhankelijkheid.
Nederlandse politiek
SGP'er Willem Poppe stapte over naar de BBB
31 augustus 2023Getogen in een klassiek SGP-nest sloeg Willem Poppe zijn vleugels recentelijk uit naar de BoerBurgerBeweging in Zeeland. “Sommige mensen zeggen wel: hoe kun je nu als oud-SGP’er, of als christen, voor deze partij werken?”
Goede gesprekken
Pieter Versloot: 'Steeds weer begon er iets in mij te zingen'
31 augustus 2023Ik denk dat wij weinig van God ervaren omdat we elkaar onze zonden niet belijden, zegt dominee Pieter Versloot.
Goede gesprekken
Mozes
Lousewies van der Laan: ‘Ik vind het heerlijk om naar de kerk te gaan’
31 augustus 2023Toen Lousewies van der Laan partijleider van D66 was, stond ze niet bekend om haar grote enthousiasme voor religie. Inmiddels – een woestijnperiode rijker – staat ze open voor spiritualiteit en schuift ze op zondagochtend regelmatig in de kerkbanken.
Goede gesprekken
Reportage
Hoopbrengers: 'Er wordt echt geloofd in de bajes'
31 augustus 2023Voor sommige gedetineerden is de kerkdienst in de gevangenis een excuus om even uit hun cel te kunnen, voor anderen zijn die uurtjes op zondag – en de vrijwilligers die ze organiseren – van grote betekenis. Dat zij uit vrije wil naar de gevangenis komen roept bij hen de vraag op: Wat zien zij in ...
Theologie & filosofie
Reportage
Hoopbrengers: ‘In dit gebouw ontdek je dat geloof een ritme heeft’
13 juli 2023In de Jacobikerk probeert de Utrechtse kerkgemeenschap haar stadgenoten iets van de rust en rijkdom van het christelijk geloof te laten ervaren – zonder dat ze iets met dat geloof hoeven. Dat betekent niet dat het wordt weggemoffeld zodat er alleen moderne spiritualiteit overblijft. "De traditie ...
Goede gesprekken
Andrew Root: 'Het is juist mooi om met lege handen te staan'
13 juli 2023We willen allemaal meer leven in de kerk blazen, maar hoe meer energie we erin stoppen, hoe erger het wordt. Wanneer leren we weer eens om te wachten en te ontvangen van God?, vraagt Andrew Root zich af.
Goede gesprekken
Levensdagen
'Klasgenootjes hadden een fiets. Ik niet. Dus ik spaarde. Net zo lang tot ik wél een fiets had'
13 juli 2023Ze heeft ‘een heel leuk leven gehad’, zegt de van oorsprong Surinaamse Nathalie Pengel-Wong (1933). Een leven tegen de stroom in, dat wel, gekleurd door kolonialisme en racisme. “Je moet goed voor jezelf zorgen, niemand anders gaat dat doen.”
Goede gesprekken
Hillary McBride: 'Je hebt geen lichaam, je bént er een'
13 juli 2023Wij zijn ons brein, denken we graag, maar dat is volgens psycholoog Hillary McBride een fundamentele misvatting. We zijn óók een lichaam. Als we dat vergeten, missen we een deel van wat ons mens maakt. Maar hoe kun je weer gaan voelen in je lichaam?
Theologie & filosofie
Hapklare filosofie over voelen, in zeven porties
13 juli 2023Hoe hebben denkers en filosofen zich de eeuwen door uitgelaten over ons gevoel? Daar zijn bibliotheken over vol geschreven. Florentijn van Rootselaar duikelt zeven inzichten op, die nog weleens van pas zouden kunnen komen.
Theologie & filosofie
Wat is waarheid? / Wat is je pad?
13 juli 2023Is het gevoel een betrouwbare raadgever in ons geloofsleven? Wat betreft Nikolaas Sintobin absoluut: gevoelens vormen het kompas dat de weg wijst naar God. Arjan Markus, gepokt en gemazeld in de protestantse traditie van de rede, voelt wel voor een analytische manier van met gevoel omgaan. 'Het kan ...
Afscheidsessay Tjerk de Reus: Het geheim van de literatuur
13 juli 2023Bijna dertig jaar lang was Tjerk de Reus de literaire voorpost van Koers, cv•koers en De Nieuwe Koers. Nu zwaait hij af voor een hogere roeping. "De troost van de literatuur," resumeert hij, "dat is uiteindelijk dat je naam genoemd wordt. Ja, je komt rauwheid en leegte en chaos tegen, meer dan je ...
Goede gesprekken
Tjerk de Reus: 'Je moet het vreemde altijd serieus nemen'
13 juli 2023Literator Tjerk de Reus schreef sinds 1995 onafgebroken voor De Nieuwe Koers. Nu beantwoordt hij aan een hogere roeping: die van de theologie. Zijn nalatenschap telt duizenden boekrecensies en honderden interviews. Hoe ging hij te werk? Wat blijft hem bij? En wat is zijn raad voor deze nu toch wat ...
Goede gesprekken
Mozes
Annemiek Schrijver: ‘Aandacht is voor mij de kern van het bestaan’
13 juli 2023Dat ze als kind wilde zorgen voor haar moeder, noemt Annemiek Schrijver haar ‘heilige wond’. Het deed zeer, maar zorgde ervoor dat ze nu met alle aandacht levensbeschouwelijke gesprekken kan voeren op televisie. Haar wereldbeeld is sindsdien opgeknapt. ‘Ik zie tot welke grootsheid mensen in ...
Liefdewerk, oud papier
01 juli 2023Onze vriendschap verwaterde, maar onlangs zocht hij weer contact: de geestverwant met wie ik twaalf jaar geleden lange gesprekken voerde, onder andere over onze gedeelde liefde voor antroposofie. Leuk, om van hem te horen.
Goede gesprekken
Mozes
Arnold Huijgen: 'Ik wil verbinden, maar de reactie is: jij polariseert'
15 juni 2023Zijn boek over Maria werd bekroond en zijn publicaties over bijbeluitleg oogsten evenveel lof als kritiek. Vorig jaar verruilde hoogleraar Arnold Huijgen ineens zijn eigen christelijke-gereformeerde theologische universiteit voor die van de protestanten. "Toch blijf ik loyaal aan de CGK. Ik ga niet ...
Goede gesprekken
Levensdagen
Marcus de Koning: ‘De dag van de bom heeft mijn leven bepaald’
15 juni 2023Rotterdammer Marcus de Koning (1928) werd in 1940 door zijn vader onder het puin van hun gebombardeerde huis vandaan gehaald. Nog steeds kan Marcus niet tegen overvliegende vliegtuigen en het maandelijkse luchtalarm. “Ik wil niet te veel aan die ongelooflijke ellende herinnerd worden.”
Theologie & filosofie
'Keller was in zijn vakgebied een groot theoloog'
15 juni 2023De onlangs overleden Amerikaanse theoloog Tim Keller (1950-2023) werd eind jaren negentig door toenmalig hoofdredacteur Aad Kamsteeg via dit blad in Nederland geïntroduceerd. In iedere editie verscheen een preek en we schreven regelmatig over Kellers missionaire benadering die in New York zoveel ...
De beeldmaker: 'Eerlijkheid is een van de kostbaarste dingen die je kunt geven'
15 juni 2023“We zijn als mensen zowel heel erg anders als heel erg hetzelfde. Die paradox vind ik interessant. Iedereen kent vormen van angst, liefde, vreugde, verdriet, tegelijk ervaart iedereen dat op een unieke manier. Het maakt dat ik het liefst iedereen zou ontmoeten."
De buurtbemiddelaar: 'Een burenruzie gaat nooit over een schutting'
15 juni 2023“Even was ik bang dat digitaal contact fysieke ontmoetingen grotendeels zou vervangen na corona, maar in de praktijk zie ik gelukkig dat dat niet zo is. Gesprekken in levenden lijve zijn wat mij betreft onvervangbaar. De verbinding die je maakt door bij elkaar te komen is anders dan via een ...
De gesprekstrainer: 'Je moet de controle los durven laten'
15 juni 2023“We hebben de afgelopen decennia steeds meer controle gekregen over de interacties die we hebben. Het internet en de digitalisering hebben onze sociale mogelijkheden en ons bereik enorm vergroot, maar tegelijk kunnen we ook heel gemakkelijk contact ontwijken."
De relatietherapeut: 'Empathie is een spier die je kunt trainen'
15 juni 2023“Voor mijn neus vinden elke dag ontmoetingen plaats van mensen bij wie de verbinding beschadigd is. Maar wat voor hen geldt, geldt ook voor jou als jij de buurman tegenkomt op straat: als je vriendelijk naar hem knikt en hij negeert jou, steekt dat."
De theoloog: 'We mogen best iets meer zwijgen'
15 juni 2023“Soms zit taal een echte ontmoeting in de weg. Onlangs woonde ik met studenten een gastles bij van kunstenares Grady van den Bosch waarin ze iedereen in tweetallen een minuut zwijgend tegenover elkaar liet zitten. Kijkend en voelend."
De interviewer: 'Een goed gesprek is iets intiems'
15 juni 2023“Voor de goede orde: ik vind mezelf geen ontmoetingsspecialist. De gesprekken die ik dagelijks voer kun je wel zien als een vorm van ontmoeting."
Goede gesprekken
Bart Brandsma: Waarom de strijd tegen polarisatie steeds mislukt
15 juni 2023SIRE-campagnes en fatsoensoffensieven ten spijt. Polarisatie neemt toe. Voor een kuur die kans van slagen heeft, wijst filosoof Bart Brandsma op de groep die in het tumult van extremen vaak vergeten wordt: het stille midden. "In onze samenleving worden meningen overgewaardeerd."
Goede gesprekken
Reportage
Nanning-Jan Honingh: Als Pluk in het zweet des aanschijns
15 juni 2023Wat als je vastloopt in je idealen? Nanning-Jan Honingh boert oudtestamentisch op zijn eigen 'land van melk en honing'. Zonder al te veel succes. "Of God weleens helpt? Dat vraag ik me af."
Langer kijken doet ontmoeten
15 juni 2023Hoe kunnen we in ons werk, in de kerk en in de maatschappij – waar verwijdering rond allerlei thema’s op de loer ligt – elkaar écht ontmoeten? Wat coach en trainer Otto Kamsteeg betreft is de sleutel even voor de hand liggend als ingewikkeld: de liefde. 'Kijk, handel en spreek ik vanuit ...
Goede gesprekken
Jessica Nordell: Hoe je van je vooroordelen afkomt en waarom je dat zou willen
15 juni 2023Iedereen heeft vooroordelen, bewuste en onbewuste. Op basis daarvan delen we mensen en de wereld in. Maar die vooroordelen kunnen negatieve gevolgen hebben en anderen uitsluiten. Het goede nieuws is dat we er iets aan kunnen doen, zegt wetenschapsjournaliste Jessica Nordell. "Probeer jezelf in te ...
Reportage
Hoopbrengers: Een kleine familie in de grote stad
15 juni 2023Waar zijn de kerken in de zorg voor Rotterdam-Zuid, vroeg een wethouder zich twintig jaar geleden hardop af. Het leidde tot de inloophuizen van House of Hope, waar Elsbeth Hubach al jaren de scepter zwaait. Op verzoek van de wijkgenoten zijn er op zondag nu ook vieringen. "Ze zeiden: we kunnen hier ...
Theologie & filosofie
Waarom Vincent Bacote als zwarte theoloog de racistische Kuyper niet bij het grofvuil zet
14 juni 2023Is er hoop na de gruwelen van slavernij en racisme? Daarover buigt Vincent Bacote zich deze maand in Utrecht. In gesprek met deze Afrikaans-Amerikaanse theoloog over de invloed van Abraham Kuyper: Kuyper gaf hem permissie om naar heavy metal te luisteren én kwetste hem tot op het bot met zijn ...
Waarom Tim Keller mijn geestelijk vader is
20 mei 2023Het overlijden van de wereldberoemde Amerikaanse predikant en schrijver Tim Keller (op 19 mei) emotioneert onze oud-hoofdredacteur Aad Kamsteeg. Hij introduceerde Keller rond de eeuwwisseling in Nederland en noemt hem zijn geestelijk vader. "Ik werd overrompeld. Hij had het tegen die volle zaal. ...
Preken Tim Keller
We mogen treuren met hoop
19 mei 2023In onze postchristelijke maatschappij leeft de gedachte dat de dood bij het leven hoort. Maar volgens de Bijbel, zegt Tim Keller in deze preek die eerder verscheen in De Nieuwe Koers, is de dood juist een abnormaal iets. Jezus rekende af met deze ‘vijand’ en stelt ons een toekomst voor ogen: na ...
Theologie & filosofie
Een nieuw kerkverband. Maar wat is het verhaal?
04 mei 2023Deze maand ziet een nieuw kerkgenootschap het licht: de Nederlandse Gereformeerde Kerken. Wat kunnen we verwachten als deze kerken hun nieuwe plek innemen in het kerkelijke en maatschappelijke speelveld? Koert van Bekkum signaleert drie uitdagingen.
Theologie & filosofie
Verandert het beeld Gods in een machine?
04 mei 2023De ontwikkelingen van kunstmatige intelligentie gaan zó snel, dat techprominenten uit de hele wereld onlangs pleitten voor een pauze. Begrijpelijk, want de nieuwe technologie roept ethische en levensbeschouwelijke vragen op, signaleert 'AI-theoloog' Jack Esselink. "Het oeroude christelijke ...
Nederlandse politiek
Is ontgroeien de oplossing voor de economie van morgen?
04 mei 2023Is economische groei een navolgenswaardig ideaal of de wortel van alle kwaad? Aanhangers van de degrowth-beweging zeggen het concept het liefst zo snel mogelijk vaarwel, volgens anderen hoeft economische groei een duurzame toekomst niet in de weg te staan. Iedereen is het erover eens dat we niet op ...
Goede gesprekken
Arjan Broers: 'Wie vertelt je dat jouw waarde losstaat van wat je presteert?'
04 mei 2023Nog nooit zijn zo veel mensen zo gezond zo oud geworden als in onze tijd. De grote vraag is, zegt pastor en coach Arjan Broers: kunnen we behalve alsmaar ouder misschien ook wat wijzer worden? "Voor het eerst in de geschiedenis kunnen veel mensen echt toekomen aan levensvragen van de tweede ...
Goede gesprekken
Waren vroege christenen nou schurken of heiligen?
04 mei 2023Een kritische vraag in de pub leidde tot een kloek boek over de geschiedenis van het christendom. Schrijver John Dickson doet zijn best om naast alle heiligen ook vele schurken uit te lichten. "Christenen die hun eigen geschiedenis alleen maar geweldig vinden, schrikken van mijn boek."
Goede gesprekken
Mozes
David Onnekink: 'Ik verlang naar een wereld die wél mooi is'
04 mei 2023Als onderzoeker aan de Universiteit Utrecht bestudeerde historicus David Onnekink vooral de grote lijnen van de wereldgeschiedenis, maar na de geboorte en het overlijden van zijn dochter Hannah kreeg hij meer oog voor het kleine en het kwetsbare. 'Mijn dochter is even belangrijk als de Graaf van ...
Goede gesprekken
Reportage
Hoopbrengers: 'Je kunt kritisch zijn, maar je hebt ook een opdracht'
04 mei 202316.000 vluchtelingen met een verblijfsvergunning wachten in azc’s op een plek om te wonen. De Protestantse Kerk in Nederland kon niet langer wegkijken. Als een van de initiatiefnemers van de Thuisgevers zoeken zij, regelmatig als dwaze profeten, naar een duurzame oplossing voor de vastgelopen ...
Goede gesprekken
Levensdagen
Frans van Deursen: ‘Of ik God een vraag wil stellen? Wat een vreemde gedachte’
04 mei 2023Hij heeft in zijn leven twee kerkscheuringen meegemaakt. Die van 1967 heeft emeritus predikant Frans van Deursen (91) nog geprobeerd te voorkomen, maar het mocht niet baten. De eenwording van de NGK en de GKv ziet hij als een 'omgekeerde scheuring', maar hij is ook niet helemaal gerust op de ...