Sub-item

Waarom Tim Keller mijn geestelijk vader is
20 mei 2023Het overlijden van de wereldberoemde Amerikaanse predikant en schrijver Tim Keller (op 19 mei) emotioneert onze oud-hoofdredacteur Aad Kamsteeg. Hij introduceerde Keller rond de eeuwwisseling in Nederland en noemt hem zijn geestelijk vader. "Ik werd overrompeld. Hij had het tegen die volle zaal. ...

Preken Tim Keller
We mogen treuren met hoop
19 mei 2023In onze postchristelijke maatschappij leeft de gedachte dat de dood bij het leven hoort. Maar volgens de Bijbel, zegt Tim Keller in deze preek die eerder verscheen in De Nieuwe Koers, is de dood juist een abnormaal iets. Jezus rekende af met deze ‘vijand’ en stelt ons een toekomst voor ogen: na ...

Theologie & filosofie
Een nieuw kerkverband. Maar wat is het verhaal?
04 mei 2023Deze maand ziet een nieuw kerkgenootschap het licht: de Nederlandse Gereformeerde Kerken. Wat kunnen we verwachten als deze kerken hun nieuwe plek innemen in het kerkelijke en maatschappelijke speelveld? Koert van Bekkum signaleert drie uitdagingen.

Theologie & filosofie
Verandert het beeld Gods in een machine?
04 mei 2023De ontwikkelingen van kunstmatige intelligentie gaan zó snel, dat techprominenten uit de hele wereld onlangs pleitten voor een pauze. Begrijpelijk, want de nieuwe technologie roept ethische en levensbeschouwelijke vragen op, signaleert 'AI-theoloog' Jack Esselink. "Het oeroude christelijke ...

Nederlandse politiek
Is ontgroeien de oplossing voor de economie van morgen?
04 mei 2023Is economische groei een navolgenswaardig ideaal of de wortel van alle kwaad? Aanhangers van de degrowth-beweging zeggen het concept het liefst zo snel mogelijk vaarwel, volgens anderen hoeft economische groei een duurzame toekomst niet in de weg te staan. Iedereen is het erover eens dat we niet op ...

Goede gesprekken
Arjan Broers: 'Wie vertelt je dat jouw waarde losstaat van wat je presteert?'
04 mei 2023Nog nooit zijn zo veel mensen zo gezond zo oud geworden als in onze tijd. De grote vraag is, zegt pastor en coach Arjan Broers: kunnen we behalve alsmaar ouder misschien ook wat wijzer worden? "Voor het eerst in de geschiedenis kunnen veel mensen echt toekomen aan levensvragen van de tweede ...

Goede gesprekken
Mozes
David Onnekink: 'Ik verlang naar een wereld die wél mooi is'
04 mei 2023Als onderzoeker aan de Universiteit Utrecht bestudeerde historicus David Onnekink vooral de grote lijnen van de wereldgeschiedenis, maar na de geboorte en het overlijden van zijn dochter Hannah kreeg hij meer oog voor het kleine en het kwetsbare. 'Mijn dochter is even belangrijk als de Graaf van ...

Goede gesprekken
Reportage
Hoopbrengers: 'Je kunt kritisch zijn, maar je hebt ook een opdracht'
04 mei 202316.000 vluchtelingen met een verblijfsvergunning wachten in azc’s op een plek om te wonen. De Protestantse Kerk in Nederland kon niet langer wegkijken. Als een van de initiatiefnemers van de Thuisgevers zoeken zij, regelmatig als dwaze profeten, naar een duurzame oplossing voor de vastgelopen ...

Goede gesprekken
Levensdagen
Frans van Deursen: ‘Of ik God een vraag wil stellen? Wat een vreemde gedachte’
04 mei 2023Hij heeft in zijn leven twee kerkscheuringen meegemaakt. Die van 1967 heeft emeritus predikant Frans van Deursen (91) nog geprobeerd te voorkomen, maar het mocht niet baten. De eenwording van de NGK en de GKv ziet hij als een 'omgekeerde scheuring', maar hij is ook niet helemaal gerust op de ...

Introvert in de kerk. 'Mag het ook eens wat stiller?'
04 mei 2023'Zullen we allemaal gaan staan? En spreek je na afloop nog even gasten aan bij de koffie?' Introverte kerkgangers krijgen niet alleen de rillingen van zulke uitnodigingen, na afloop van de kerkdienst zijn ze ook nog eens doodmoe. Kan dat niet anders?

Levensdagen
Gerrit Poels (1929-2023): 'Wat mij voor veel mensen waardevol maakt, is dat ik hun schreeuw hoor'
27 april 2023Woensdag 26 april overleed Gerrit Poels, ook wel bekend als Pater Poels, op 93-jarige leeftijd in zijn woonplaats Tilburg. In 2015 sprak Wilfred Hermans hem voor de serie Levensdagen, waarin ervaren gelovigen levenslessen delen aan de hand van zeven dagen uit hun leven. Lees het interview hier ...

Goede gesprekken
Louise O. Fresco: 'De overvloed aan voedsel is het echte voedselprobleem van deze tijd'
06 april 2023Droogte is op te lossen en klimaatverandering biedt ook kansen, zegt Louise O. Fresco. De grootste voedseluitdaging van onze tijd is volgens de schrijfster en wetenschapper dus niet hoe we de wereldbevolking gaan voeden, maar hoe we kunnen omgaan met de overdaad en overvloed. "Matigheid heeft als ...

En tóch gooi je de kipfilet in het winkelwagentje. Waarom duurzaam leven zo moeilijk is
06 april 2023Bijna alle Nederlanders vinden het milieu belangrijk, maar we blijven massaal vlees eten en op vliegvakantie gaan. Christenen doen nauwelijks meer voor het milieu dan niet-christenen. De vraag is: hoe moeten we mensen aan boord krijgen van de duurzaamheidstrein? "Een andere manier van leven is geen ...

Theologie & filosofie
Alain Verheij: De schepping is niet gemaakt voor het cynische motto 'eten of gegeten worden'
06 april 2023Hindoes eten geen koeien, joden eten koosjer, moslims halal. Zulke voedselvoorschriften hebben christenen niet. Toch zijn ze zo gek nog niet, zegt theoloog Alain Verheij. Want ze drukken huiver uit voor het doden van een ander schepsel. Wat zegt dat over hoe christenen zouden kunnen omgaan met vlees ...

Sprinkhanenburger met melk uit de schoorsteen
06 april 2023Wat staat er morgen op tafel? Hoewel de trend meer ‘puur’ en ‘eerlijk’ is, lijkt de toekomst van eten toch vooral een kwestie van meer technologie te zijn. Wetenschapsjournalist René Fransen zet acht voedselontwikkelingen op een rij.

Goede gesprekken
Jaap van Heusden en Willem Jan Otten: 'Iedereen moet zelf die gewelddadige reis maken'
06 april 2023Een huilend Mariabeeld in Limburg en een priester uit Rome die dat wonder moet onderzoeken. Daarover gaat de nieuwe film van Jaap van Heusden. Maar 'De man uit Rome' gaat over nog veel méér, ziet filmkenner Willem Jan Otten. Een tweegesprek. 'Of de film zo is bedoeld? Dat vind ik geen goede vraag. ...

Goede gesprekken
Mozes
Ben Tiggelaar: 'Mijn rol is toch nog niet uitgespeeld? Het is toch niet nu al afgelopen?'
06 april 2023Ben Tiggelaar is bestsellerauteur, topspreker op seminars en interviewde als eerste Nederlander Barack Obama. Maar dat succes dankt hij, zegt hijzelf, aan mazzel, toeval en geluk. "Als rijke heb je het slecht getroffen in het Koninkrijk van God. Lekker dan!"

Theologie & filosofie
Reportage
Hoopbrengers: 'In de Bijbel is er niemand die ermee kapte'
06 april 2023Op het Amsterdamse dorpsplein zoekt stadspredikant Tim Vreugdenhil naar een nieuwe definitie van kerk-zijn, om niet-christenen aan te spreken. In deze dagen voor Pasen praat hij met hen over wat hij als hét thema van deze tijd ziet: waarom voelen we ons zo leeg?

Goede gesprekken
Levensdagen
‘Ik strijd ’s nachts, dan komt alles voorbij’
06 april 2023Het leven van Al Dijkhuizen (87) is getekend door verlies. Van geliefden, van kinderen, van gezondheid, van geluk. Een vederlichte hemel, waarin alles eens koek en ei is, dat gaat er bij hem moeilijk in. "Het enige wat ik zeggen kan: ik houd echt van de Here Jezus."

Nederlandse politiek
'Aan tafel!' kan boeren en burgers verbinden
06 april 2023Wat betekent de klinkende verkiezingszege van BBB voor onze omgang met voedsel? Voor boer-filosoof Jan Huijgen is de triple B niet genoeg. Hij pleit voor BBBBB: boeren, burgers, bestuurders, bottom-up en begeestering. 'Dat BBB de onvrede ter sprake brengt is goed, maar ik zie ze ook escaleren.'

Theologie & filosofie
Zo wordt de kerk een oefenplaats voor duurzaamheid
08 maart 2023Christenen lopen niet voorop in een duurzaam leven, blijkt uit recent onderzoek. Maar juist de kerk heeft de samenleving een duurzaam leven te bieden, betoogt Lambert Pasterkamp. 'Ze is in staat de samenleving te veranderen.'

Waarom raakte deze avontuurlijke zeeschilderes in de vergetelheid?
08 maart 2023Betzy Akersloot-Berg trok – uniek in haar tijd – als vrouw alleen de wereld over en verdiende als schilderes zelfstandig de kost. En in plaats van de kerk te bezoeken, belegde ze thuis bijeenkomsten. Wie was deze vrijgevochten dame die zelfs koningin Wilhelmina in haar atelier ontving?

Goede gesprekken
Ecocide is een misdrijf, vinden deze religieuzen
08 maart 2023Christenen zijn niet de enige gelovigen die met een beroep op hun geloof zorg voor de aarde propageren. In de bundel Faith Voices for Ecocide Law gaan religieuzen uit allerlei tradities nog een stap verder: ze willen dat ecocide een wereldwijd erkend misdrijf wordt. Een gesprek met een van de ...

Goede gesprekken
Mozes
Katja Tolstoj: 'Als je niet liefhebt, doe je de wereld tekort'
08 maart 2023Als eenentwintigjarige vluchtte ze met haar tweeling van anderhalf vanuit Rusland naar Nederland. Tegenwoordig bestudeert Theoloog des Vaderlands Katja Tolstoj verhalen van extreme ontmenselijking. "Mijn emoties zijn te klein voor het immense kwaad dat in Oekraïne gebeurt."

Theologie & filosofie
Sander Griffioen: 'Niet het kwaad, maar het goede heeft de oudste papieren'
08 maart 2023We hebben alle reden om te wanhopen, met al die crises. Dat beseft ook Sander Griffioen. Maar blijf de aarde trouw, adviseert hij in zijn nieuwe boek, en laat je leiden door ‘kracht ten goede’.

Goede gesprekken
Levensdagen
‘Ik denk vaak: ik schiet altijd tekort’
08 maart 2023Co van Marsbergen (85) denkt en praat sneller dan een jonge meid. Haar blauwe ogen stralen alsof er vanbinnen een lichtje brandt, en precies dát is het geval. “In Psalm 119 staat: 'Het openen van uw woorden verspreidt licht.' Dat vind ik wáár!”

Moderne slavernij
Mensenhandel bestrijden? Eerst het privacymonster verslaan
08 maart 2023Het grote struikelblok in de strijd tegen internationale mensenhandel heet: Europese privacywetgeving. Die wet maakt hulp aan slachtoffers soms onmogelijk, terwijl daders er daarentegen wel bij varen. Antimensenhandelexpert Shawn Kohl pleit voor een Europese aanpak. “Een landsgrens zou geen ...

Goede gesprekken
Reportage
Hoopbrengers: 'Bij het leven delen hoort ook het chagrijn'
08 maart 2023Met zorgzaamheid weten ze wel raad in Hart van Vathorst. Midden in een Amersfoortse Vinex-wijk vind je onder één dak mensen die zorg nodig hebben, een kerk, een kinderopvang en een restaurant. Een missie met ongemak en zegeningen.

Goede gesprekken
Help, de robots nemen ons over!
08 maart 2023Zelfrijdende auto's, mensachtige robots door wie je je eindelijk echt begrepen voelt en ChatGPT dat complete teksten ophoest. Onze eerste instinctieve reactie op deze nieuwe technologieën is angst om de controle te verliezen, signaleert de Zweedse ethicus Sven Nyholm. 'En direct daarna komt de ...

Nederlandse politiek
Was Segers een prekende evangelist?
01 februari 2023De gewezen ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers bleef als politicus een evangelist, werd in terugblikken op diens politieke loopbaan wel gememoreerd. Die waarneming verdient uitleg en verdieping – al was het maar omdat hier onherroepelijk een stijlbreuk gaat plaatsvinden na het aantreden van jurist ...

Goede gesprekken
Patrick Loobuyck: 'De ander kan ook weleens iets zinvols te vertellen hebben'
01 februari 2023Burgerschap is niet ervoor zorgen dat alle inwoners van een land dezelfde liberale denkbeelden hebben, maar vooral iedereen de ruimte geven om een eigen leven te leiden, zegt moraalfilosoof Patrick Loobuyck. Maar dat vraagt automatisch van iemand dat die een ander diezelfde ruimte gunt. 'De kunst is ...

Theologie & filosofie
Wat moet het verhaal van de kerk zijn?
01 februari 2023Heeft de kerk nog relevantie in een seculiere samenleving? En zo ja, aan welke unieke elementen uit de christelijke traditie is er dan behoefte? Zeven denkers, zelf niet kerkelijk betrokken, reageren op deze vragen. 'De kerk heeft een unieke positie in een markt waarin heel veel mensen op zoek zijn ...

Goede gesprekken
Sam Janse & Maartje Janse: 'Als iets fout is, waarom zou je het dan accepteren?
01 februari 2023Hij is bijbelwetenschapper, 'groene dominee' en pleitbezorger van het eenvoudige leven. Zij is als universitair hoofddocent geschiedenis in Leiden gespecialiseerd in de negentiende eeuw. Vader en dochter dr. Sam en dr. Maartje Janse spreken elkaar over klimaatacties in musea en op snelwegen. Want ...

Goede gesprekken
Reportage
In de voetsporen van Tula
01 februari 2023Op Curaçao kent iedereen hem: Tula. Hoewel het lichaam van de verzetsheld eeuwen geleden in zee werd gegooid, is hij voor de eilandbewoners nog springlevend. Zoals voor activist Tyrone Brunken. 'Hij leert mij om mezelf uit te spreken.'

Goede gesprekken
Mozes
'Verwondering heeft mij mijn hele leven begeleid'
01 februari 2023Rosita Steenbeek bivakkeerde in een Syrisch vluchtelingenkamp in Libanon en sliep bij soennitische vrouwen in een tent. Ze zag striemen van ontheemden én hun kracht. 'Wat je in de krant leest, gebeurt echt.'

Theologie & filosofie
'Mijn god is lekker eten', fluisterde de influencer
01 februari 2023Genieten van het leven, dat wordt aangemoedigd in de Bijbel. Waarom zou je dan nog vasten in de veertigdagentijd? Omdat alleen genieten niet het hele verhaal is, zegt theoloog Alain Verheij. 'We weten elkaar maar moeilijk een ander verhaal voor te houden dan nóg lekkerder eten en drinken, en nóg ...

Goede gesprekken
Levensdagen
‘Gewoon vertrouwen. Met drie uitroeptekens’
01 februari 2023Hij durft het bijna niet te zeggen, maar Berto de Bruin heeft een onwrikbaar geloof. Wat niet betekent dat ‘de boze’ hem nooit onwaarheden influistert. Maar dan jaagt Berto ’m eigenhandig de kamer uit. “Toen de predikant aan mijn bed uit de Bijbel las, zei ik – zonder dat ik het wist: 'Ik ...

Column
Waarom een totale zege onwaarschijnlijk is
01 februari 2023Nu het deze maand een jaar geleden is dat Poetin Oekraïne binnenviel, rijst de vraag: wat staat de wereld de komende tijd te wachten? Aad Kamsteeg verkent de scenario's.

Goede gesprekken
Mozes
Jan Rotmans: 'Ik weiger cynisch te worden, ik wil altijd hoop bieden'
15 december 2022De chaos waar de wereld nu in zit zal nog groter worden, verwacht hoogleraar transitiekunde en duurzaamheid Jan Rotmans. Maar hij ziet het als zijn morele plicht om hoop, troost en inspiratie te bieden. 'Elke crisis noopt tot een wezenlijke verandering. Dat is het goede nieuws.'

Theologie & filosofie
Zo heilig was die heilige familie niet
15 december 2022Maria en Jozef met Jezus. Het heilig huisgezin werd aan menig katholiek ten voorbeeld gehouden. Maar het ideaalbeeld van dit perfecte gezinnetje botst hard met de rauwe realiteit. Want een standaardfamilie, bestaat die eigenlijk nog wel?

Goede gesprekken
De joodse die christenen leert bijbellezen
15 december 2022Amy-Jill Levine is nieuwtestamenticus. Niet zo bijzonder, ware het niet dat ze joods is en elke week in de orthodoxe synagoge zit. Zelf ziet ze haar geloof als dé manier om het deel van de Bijbel waar de joden niets mee hebben beter te begrijpen. 'Ik ben op de wereld gezet om christenen te helpen ...

Goede gesprekken
Levensdagen
‘Voor sommige jongeren was ik als een moeder'
15 december 2022Eefke Sonnenberg (78) bleef haar leven lang ongetrouwd en kinderloos. Maar ze droeg – met succes – zorg voor kinderen in moeilijkheden. Maar wat nu als ze zélf hulpbehoevend wordt? 'Ik zie er best tegen op om afhankelijk te worden van anderen.'

Nederlandse politiek
Het Jaar van het Paard
15 december 2022Het jaar 2022 zal vermoedelijk niet de geschiedenisboeken ingaan als het meest onbezorgde jaar van deze eeuw. En het ergste moet nog komen. Stefan Paas blikt terug op het voorbije jaar, kijkt vooruit en houdt z'n hart vast – maar is niet zonder hoop.

Wat ik van stiefvader Jozef leerde
15 december 2022De stiefzoon van Jozef vertelde aan iedereen die het wilde horen dat zijn echte vader een god was. Alain hoorde zijn stiefdochters gelukkig nog nooit de beruchte kreet 'Jij bent niet eens mijn echte vader' slaken, maar als mede-stiefvader voelt hij mee met Jozefs lot. Want waarom gaat zijn verhaal ...

Je familie zit in de vezels van je bestaan
15 december 2022Of we nu willen of niet, ons hele leven is met onzichtbare koorden verbonden aan onze familie. Die verzameling mensen bepaalt voor een groot deel wie jij bent. Steeds meer mensen ondergaan een familieopstelling om inzicht te krijgen in hoe zij gevormd zijn. Maar heeft dat zin? 'Je hoeft je niet te ...

Theologie & filosofie
Als water dikker is dan bloed
15 december 2022Jezus relativeert de bloedband en hanteert een bredere definitie van familie. Want we zijn niets minder dan de broer, zus en moeder van Jezus zelf. Dat wil niet zeggen dat alles daarom pais en vree is. Maar dat besef nodigt wel uit tot gastvrijheid, betoogt Almatine Leene.

Goede gesprekken
Begrijpen is het begin van verzoening, maar daar moet je ook niet te romantisch over doen
15 december 2022Schrijver Jan Brokken geniet bekendheid als een begenadigd verteller. Niet zelden duikt hij in zijn eigen familiegeschiedenis. Tijdens zijn laatste speurtochten ontdekte hij wie zijn ouders eigenlijk waren. 'Soms vraag ik me boos af: waarom vertelde mijn vader ons niets over wat hem dwarszat?'

Christus' bruiden
Miljoenen bruidjes, deel 9: Taizé, de feniks van Cluny
09 december 2022In de serie Christus’ bruiden in Europa toont theoloog en sociaalgeograaf Hendrie van Maanen de vele gezichten van het Europese christendom aan de hand van kunst, architectuur en muziek. Dit is de achtste aflevering van de laatste bruid, 'me and Jesus: miljoenen bruidjes', het evangelisch ...

Theologie & filosofie
Wat we over cancel culture kunnen leren uit de derde eeuw
09 november 2022Lucebert moet van de gevel. Winnetou moet uit de winkels. Wat niet deugt in onze ogen, moet gecanceld worden. Dit deugdenken brengt de donatisten uit de vroege kerk in herinnering, die vonden dat de kwaliteit van het werk afhangt van de heiligheid van de maker. Augustinus was toentertijd al fel ...

Nederlandse politiek
CU-ideoloog Trineke Palm: 'De vraag blijft in alles: wat is dan wél ons verhaal?'
09 november 2022Ze verliet haar werk als defensie-expert midden in een oorlog in Europa voor haar droombaan van directeur van het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie. Leden maken zich grote zorgen over hoe de partij omgaat met asielzoekers. Trineke Palm wil dit pijnlijke gesprek faciliteren. "Dat kun je ...

Goede gesprekken
Psychiater Esther van Fenema: 'Elke keer kwam ik weer bij die Bijbel uit'
09 november 2022De moderne mens lijkt onbegrensd, maar toch voelen velen zich verlaten en leeg. Net als psychiater Esther van Fenema. Hoe zijn we hier beland? vroeg ze zich af. In haar nieuwe boek Het verlaten individu zoekt ze naar antwoorden. “We hebben een gedeeld verhaal nodig.”

De wereld is burn-out, net als de jongere
09 november 2022Kan ik straks nog een huis kopen? Is de wereld nog leefbaar tegen de tijd dat ik een kind krijg? Veel jongeren tobben over dit soort kwesties, zien psychotherapeut Nadine de Graaf en filosoof Lambert Pasterkamp. Hun crisis lijkt wel een beetje op klimaatverandering, en daarom moeten we de oplossing ...

Theologie & filosofie
Daniël de Waele: 'Mijn boeken raken niet aan jouw persoonlijke relatie met God'
09 november 2022Hij werd ooit gegrepen door het pinkstergeloof. Nu, bijna vijftig jaar later, maakt de Vlaamse theoloog Daniël De Waele naam met doorwrochte literatuur over het ontstaan van de Bijbel. Zijn nieuwste boek gaat over de joodse wereldliteratuur en de klassieke oudheid. ‘Maar het gaat om jouw eigen ...

Goede gesprekken
Mozes
Heino Falcke: 'Ik ben nergens heel erg goed in'
09 november 2022Hij werd wereldwijd bekend met de allereerste foto van een zwart gat: een keerpunt in de sterrenkunde. Maar de Duitse hoogleraar astrofysica Heino Falcke blijft er nuchter onder. "Ik ben een topwetenschapper, maar dat vind ik moeilijk om te zeggen."

Goede gesprekken
Levensdagen
‘Het geheim van een goed huwelijk? Je mond houden'
09 november 2022Nadat haar man jong overleden was, moest Coosje Bakker (1936) uit Kampen haar vier puberkinderen alleen opvoeden. Ze sloeg zich er moedig doorheen. Niettemin is er één groot verdriet: het ongeloof van haar kinderen. 'Dan bid ik: Here God, U zult weleens zat van me worden, komt zij weer met die ...

Nederlandse politiek
Reportage
Armoede in Amersfoort
09 november 2022Wat doet armoede met je? Of ik over die vraag een artikel zou willen schrijven. Ik check mijn planning of het past, maar ik weet eigenlijk al wel dat ik het ga doen. Het onderwerp houdt me bezig.

Christus' bruiden
Miljoenen bruidjes, deel 4: Proeverij
04 november 2022In de serie Christus’ bruiden in Europa toont theoloog en sociaalgeograaf Hendrie van Maanen de vele gezichten van het Europese christendom aan de hand van kunst, architectuur en muziek. Dit is de vierde aflevering van de laatste bruid, 'me and Jesus: miljoenen bruidjes', het evangelisch ...

Christus' bruiden
Miljoenen bruidjes, deel 3: Het poppenhuis
28 oktober 2022In de serie Christus’ bruiden in Europa toont theoloog en sociaalgeograaf Hendrie van Maanen de vele gezichten van het Europese christendom aan de hand van kunst, architectuur en muziek. Dit is de derde aflevering van de laatste bruid, 'me and Jesus: miljoenen bruidjes', het evangelisch ...

Goede gesprekken
Doortje Smithuijsen: Schermverslaafd? Voel je niet al te schuldig
05 oktober 2022Filosofe Doortje Smithuijsen neemt in Iedereen verslaafd? ons digitale gedrag kritisch onder de loep. Maar ook met mededogen. Want toen ze begon, dacht ze dat dit boek niet over haar kon gaan. Niets bleek minder waar. Plots had ze in de gaten: ik ben Funda-verslaafd. "Het wegvallen van een groot ...

Nederlandse politiek
Cees Veerman: Dat diepe gevoel van de boer, dat gaat veel dieper dan getallen
05 oktober 2022Mansholt was geen profeet. Hij kaartte een groot probleem aan, dat we niet in de bek wilden kijken. Maar wat bij hem ontbreekt, zegt oud-landbouwminister Cees Veerman, is de hoop dat het beter kan. "En die heb ik wel degelijk."

Nederlandse politiek
Sicco Mansholt: 'Er staat ons een duivels scenario te wachten'
05 oktober 2022In de archieven van Koers trof de redactie een interview aan uit 1994 met Sicco Mansholt, een van 's lands meest invloedrijke politici van de vorige eeuw. Mansholt toonde zich, een jaar voor zijn dood, een somber visionair. Voorzag de impact van de klimaatverandering, de energiecrisis, voorspelde ...

Moderne slavernij
Oeigoeren in Nederland
05 oktober 2022Opgesloten, gemarteld, mishandeld en verkracht. China maakt zich schuldig aan ernstige mensenrechtenschendingen in de regio Xinjiang, concludeerde een langverwacht rapport van de Verenigde Naties onlangs. Het zijn de Oeigoeren, een etnische minderheid van overwegend moslims, die het moeten ...

Goede gesprekken
Matthias Olthaar: ‘Meer geld maakt niet gelukkiger, zeggen we. Maar we handelen er niet naar’
05 oktober 2022Matthias Olthaar is bedrijfskundige maar houdt zich juist daarom bezig met zingeving en de vraag welke kant we op willen als mensheid. "Ethische vragen in een economiecollege vinden mijn studenten ongemakkelijk."

Goede gesprekken
Lotte Jensen: 'Juist tijdens een ramp hebben we behoefte aan verhalen'
05 oktober 2022De geschiedenis van Nederland en het water kun je vertellen als een reeks triomfen, maar er waren ook flinke nederlagen. De verhalen daarover helpen om de rampen te verwerken en zorgen voor een wij-gevoel, zegt historicus Lotte Jensen. "Veerkracht en kwetsbaarheid horen bij elkaar. Verhalen waarin ...

Christus' bruiden
Miljoenen bruidjes, deel 1: Täuferhöhle
05 oktober 2022In de serie Christus’ bruiden in Europa toont theoloog en sociaalgeograaf Hendrie van Maanen de vele gezichten van het Europese christendom aan de hand van kunst, architectuur en muziek. Dit is de eerste aflevering van de laatste bruid, 'me and Jesus: miljoenen bruidjes', het evangelisch ...

Theologie & filosofie
Martine Oldhoff: 'Een 'zelf' zijn voor God, dat is de opdracht'
05 oktober 2022De ziel, dat ouderwetse ‘ding’, lijkt terug te keren in ons spraakgebruik. Niet verkeerd, vindt Martine Oldhoff, want hoe moet je anders spreken over het geheimenis dat ‘mens’ heet? "De ziel is een bijbels gegeven, maar is ook een thema in onze cultuur, dat fascineert mij.”

Goede gesprekken
Mozes
Zihni Özdil: ‘Ik hou zielsveel van Nederland, alleen is de liefde niet altijd wederkerig'
05 oktober 2022Als migratiekind is oud-GroenLinks-Kamerlid en publicist Zihni Özdil zijn hele leven op zoek naar een thuisgevoel. Na de islam ingeruild te hebben voor het atheïsme, ontdekte hij tijdens een doorwaakte nacht de ‘warme, hoopgevende teksten van Jezus’.

Goede gesprekken
Levensdagen
‘Al ben je nóg zo boos, God laat je niet los’
05 oktober 2022In haar eenvoudige Amsterdamse appartement doet Tiny de Jong alles nog zelf. Sterker: tot voor kort reisde ze nog met het openbaar vervoer om andermans strijk te doen. Het is een wonder, zeggen sommigen, dat ze nog zo fier overeind staat, want Tiny verloor een kind, werd verlaten door haar man en ...

Christus' bruiden
De sobere bruid, deel 7: The rulers and the ruled
01 september 2022In de serie Christus’ bruiden in Europa toont theoloog en sociaal geograaf Hendrie van Maanen de vele gezichten van het Europese christendom aan de hand van kunst, architectuur en muziek. Dit is de zevende aflevering van ‘de sobere bruid’, het protestantisme: The rulers and the ruled. Over ...

Goede gesprekken
Alexandre Lacroix: Het geluk najagen maakt ons niet gelukkiger
01 september 2022De technologie, smartphones en het internet hebben onze verlangens gekaapt – we zijn slaven geworden van het systeem, zegt de Franse Alexandre Lacroix. Hij schreef een boek over hoe we daarvan los kunnen komen. "Zijn moderne technologieën extensies van de mens, of zijn wij extensies van de ...

Goede gesprekken
Mozes
Jeroen Krabbé: 'Ik wilde mijn moeder gelukkig maken'
01 september 2022Zijn moeder had een oorlogstrauma en zijn vader wilde hem voorbestemmen voor de schilderkunst. Jeroen Krabbé werd wereldberoemd als filmacteur – zijn vader kon er moeilijk mee omgaan. 'Als niet-gelovige ben je méér alleen dan als gelovige.'

Goede gesprekken
Alain Verheij: De littekens blijven, maar de hoop blijft ook
01 september 2022We hebben God te vaak als antwoord behandeld, zegt theoloog en schrijver Alain Verheij. “Hij zou het antwoord zijn op onze vragen, de oplossing zijn van onze raadsels. Maar God is de vraag die klinkt in mijn hoofd. Waar ben je? En waar is je naaste?”

Goede gesprekken
Avondrood
'God als vader? Ik dacht: laat maar zitten'
01 september 2022“Mijn kindertijd is me ontnomen”, zegt Rosanne. Omdat ze volwassen dingen moest doen. Dat kind-zijn haalt ze nooit meer in, dat is klaar, en dat doet pijn. “Eigenlijk weet ik nog steeds niet precies wie ik ben.”

Nederlandse politiek
Ronald Meester: 'We stellen overdreven veel vertrouwen in de wetenschap'
01 september 2022We hebben ons vertrouwen gesteld in wetenschappelijke modellen en dat heeft ons weinig verder gebracht, zegt Ronald Meester. Volgens de wiskundige, mondig criticus van de coronamaatregelen, laat het zien dat er een gapend spiritueel gat in onze samenleving zit, zegt hij in zijn boek Wetenschap als ...

Theologie & filosofie
Glow-in-the-dark-rozenkrans als aanwezigheid van God
01 september 2022‘Verbinding is het belangrijkste’, zegt gevangenispastor Margreet Sanders. Over haar ervaringen in een jeugdgevangenis schreef ze het boek Voor God kom ik mijn cel uit. 'Soms komt het voor jongeren zó dichtbij, ze vinden het bijna eng, zoals een horoscoop die iets van je lijkt te weten.'

Theologie & filosofie
Reportage
Er hoeft maar één schakel poreus te worden, en het hele systeem dondert in elkaar
01 september 2022De zoektocht naar vrede is voor Frits ter Kuile en de rest van de bewoners van het Jeannette Noëlhuis zo belangrijk, dat het een klein offer is ervoor in de gevangenis te belanden. Wat kun je uitrichten in de wereld als klein groepje 'anarchistische, pacifistische en radicale christenen'? "De ...

Theologie & filosofie
Kerk en slavernij in 7 vragen
01 september 2022Welke rol speelde de Nederlandse kerk tijdens de slavernij? De wetenschap én de samenleving roept om antwoorden op deze vraag. Nieuwe onderzoeken en bezinningsgroepen maken zich op voor het herdenkingsjaar 2023.

Moderne slavernij
De meest lucratieve illegale handel ter wereld is mensenhandel. Maar dat probleem is uit te bannen
01 september 2022Antimensenhandelactivist Peter Williams hielp twaalfhonderd mensen te ontsnappen uit slavernij. Nu helpt hij bedrijven om slavernij in hun productieketens tegen te gaan. De sleutel? Het vertrouwen winnen van de overheid. "De wetten zijn er wel, ze moeten alleen gehandhaafd worden."

Christus' bruiden
De sobere bruid, deel 6: Propaganda
26 augustus 2022In de serie Christus’ bruiden in Europa toont theoloog en sociaal geograaf Hendrie van Maanen de vele gezichten van het Europese christendom aan de hand van kunst, architectuur en muziek. Dit is de zesde aflevering van ‘de sobere bruid’, het protestantisme: Propaganda. Over de soms dubieuze ...

Theologie & filosofie
'Jezus is geen dier met een staart en vier poten'
14 juli 2022Hoe communiceer je het christelijk geloof en waarom zou het evangelie heilzaam zijn voor je omgeving? Die vraag legde Sjoerd Wielenga de afgelopen maanden voor aan een groep denkers en doeners. Deze maand de sloteditie: helpen moderne metaforen in dit gesprek?

Goede gesprekken
Mozes
Xandra Schutte: 'Als je alles hebt afgepeld, dan schiet alleen de ziel over'
13 juli 2022Met Xandra Schutte als hoofdredacteur steeg de oplage van De Groene Amsterdammer van 10.000 naar 30.000 en brak het met de antireligieuze koers van weleer. ‘Lezers noemden ons een zendingsblaadje. Omdat we over religie schreven. Ik vind dat zulke ouderwetse reflexen.’

Goede gesprekken
Andries Knevel: 'Zegt een kleinzoon: als God bestaat, hoe zit het dan met Auschwitz? Ja, dan kom ik met Augustinus, natuurlijk'
13 juli 2022Hij heeft het er met vrienden wel over, zegt Andries Knevel, over kinderen die niet geloven. Of niet meer. En dan vraagt hij ze: waarom vind je dat nou zo erg? Maar dat durven ze niet uit te spreken. "En dat doe ik ook niet. Ik teken dat niet uit."

Theologie & filosofie
'De kunst is het besef dat je de ander nodig hebt'
13 juli 2022De techniek gaat ons redden, óf we zijn allemaal gedoemd tot een wisse dood. Dat lijken de twee houdingen in het klimaatdebat te zijn. Er is een betere manier om het klimaatvraagstuk te benaderen, zegt theoloog en econoom Jan Jorrit Hasselaar. Vanuit een theologie van het goede leven en van hoop. ...

Avondrood
‘Je moet afscheid nemen van een gedroomd leven’
13 juli 2022Rolinka Klein Kranenburg, PKN-predikant, kwam als gescheiden vrouw in een gezin met vier kinderen terecht. Dat haar tweede man geen kinderen meer wilde, wist Rolinka, maar een kinderwens loslaten doe je niet een-twee-drie. Stiefmoeder zijn ook niet, ontdekt ze nu. “Je leeft samen, en toch weet je: ...

Goede gesprekken
Aafke Romeijn: 'We zijn belangrijk én nietig tegelijk'
13 juli 2022Voor veel mensen was afscheid van de kerk een bevrijding, maar dat bleek voor Aafke Romeijn, romanschrijfster en musicus, een moeizame erfenis. "Ik moet mezelf eerder bevrijden van het negatieve beeld van religie, terwijl ik daar juist iets zoek wat mij als kind al intrigeerde."

Theologie & filosofie
Wie kan er tegen een lofzang op de schepping zijn?
13 juli 2022Hoe kan een polariserend onderwerp als klimaatverandering toch een plek krijgen in de liturgie? Het artiestencollectief The Porter's Gate maakte een plaat vol kerkmuziek over de schepping in de vertrouwde taal van de Bijbel.

Christus' bruiden
De sobere bruid, deel 2: De zingende zwaan
08 juli 2022In de serie Christus’ bruiden in Europa toont theoloog en sociaal geograaf Hendrie van Maanen de vele gezichten van het Europese christendom aan de hand van kunst, architectuur en muziek. De eerste bruid was het christendom in het Romeinse Rijk. Dit is de tweede aflevering van ‘de sobere ...

De Nieuwe Koers zet preken Tim Keller online
28 juni 2022De voorbije decennia is de Amerikaanse theoloog en voorganger Tim Keller een niet te missen stem geworden in het gesprek over kerk en geloof in Nederland. Zijn introductie in Nederland heeft hij voor een belangrijk deel te danken aan cv·koers, de voorganger van De Nieuwe Koers. Een kleine 125 ...

Theologie & filosofie
Hoeveel verschil zit er straks nog tussen jou en je virtuele zelf?
09 juni 2022Is digitale technologie, van Zoom tot Google Glass, alleen maar een hulpmiddel, om het leven gemakkelijker te maken? Nee, zegt Nolen Gertz, al die technologie gaat in ons brein zitten, en verschraalt onze ervaring. “Ik ben een dystopische pessimist”, geeft hij toe, maar: “Ik vertel alleen wat ...

Theologie & filosofie
'Ze vragen ons om een ander woord voor 'zonde''
09 juni 2022Niet alleen pioniers, maar ook opvoeders, jeugdleiders en leerkrachten ervaren verlegenheid bij het overdragen van oude geloofswaarheden, signaleren pedagogen Tirza van Laar en Gerdien Bertram en theoloog Wolter Huttinga. ‘Pas op voor spirituele verwaarlozing van kinderen.’

Ons wanhopige pogen kan deel zijn van een grootse verandering
09 juni 2022Alleen al door in Nederland te wonen, staan we bloot aan een kwade drang, zegt Paul Schenderling. De macht van systemen en gewoonten houdt ons gevangen in de levensstijl die de klimaatcatastrofe heeft veroorzaakt. Tegelijkertijd zijn we vrij, in Christus, om het goede te doen. "Hoe kunnen we die ...

Christus' bruiden
De bruid uit Rome, deel 11: Opdat zij allen één zijn
09 juni 2022In de serie Christus’ bruiden in Europa toont theoloog en sociaal geograaf Hendrie van Maanen de vele gezichten van het Europese christendom aan de hand van kunst, architectuur en muziek. De eerste bruid was het christendom in het Romeinse Rijk. Dit is de elfde aflevering van ‘de bruid uit ...

Goede gesprekken
Pete Enns: 'Als je defensief wordt over je geloof, gaat het mis'
09 juni 2022Wie boeken leest of podcasts luistert van de Amerikaanse theoloog Peter Enns geeft 'm óf één ster, óf vijf. You love him, or you hate him, heet dat in Amerika. Misschien komt 't doordat je hem gerust een boegbeeld kunt noemen van het progressieve christendom, al houdt hij zelf niet van die term. ...

Goede gesprekken
Mozes
Bianca Groen: 'Waarom zei ik niet gewoon wat ik vind?'
09 juni 2022Jarenlang trok onderwijskundige, diaken en landelijk moderamenlid Bianca Groen aan een dood paard. Het gesprek over het slavernijverleden in de kerk kwam niet op gang. Sinds kort wordt er wél naar haar geluisterd. 'Maar de kerk moet nu niet willen scoren, maar oprecht iets wezenlijks willen ...

Goede gesprekken
‘De waarheid is een ontmoeting’
09 juni 2022Z’n juf vertelde er op de basisschool zo mooi over. Over hoe Mozes, hoe Samuel, hoe Paulus God ontmoette. Psycholoog Peter Roelofsma zocht er een leven lang naar; in kerken, op yogamatten, in wetenschap. En ergens in een kerkje in Engeland, toen was het er ineens; dat vreeswekkende licht, die ...

Goede gesprekken
Avondrood
‘Eenzaamheid is als onkruid in je ziel’
09 juni 2022Jarenlang worstelde Marijn met eenzaamheid, depressies en een angststoornis – een giftige cocktail die hem gevangenhield. De grootste strijd lijkt gestreden, hoewel het onkruid van de eenzaamheid soms nog de kop opsteekt. ‘Bij menssen om wie ik geef, heb ik best wel last van verlatingsangst.’ ...

Technologie pakt mijn vrijheid af, en ik wil 'm terug
09 juni 2022Tot zijn schrik ontdekte Felix de Fijter dat hij gemiddeld 134 keer per dag naar z'n smartphone grijpt. Waarom staan we toe dat technologie ons leven steeds verder overneemt, vraagt hij zich af. En komen we er ooit nog van af?

Goede gesprekken
Mozes
Jan Anthonie Bruijn: ‘Ik wil altijd student blijven’
05 mei 2022Of Jan Anthonie Bruijn nu als voorzitter van de Eerste Kamer vergaderingen leidt, als dokter door de microscoop kijkt of zich als toezichthouder vergaapt aan de kunsten, in alle gevallen staat hij ‘bedremmeld aan de poorten van de schepping’. "Ik raak er nooit op uitgekeken."

Goede gesprekken
Hanneke Ouwerkerk: 'Wat leven is, en wat dood is, dat ligt in God'
05 mei 2022Twee jaar geleden verloor Hanneke Ouwerkerk haar dochtertje Maria, een paar dagen voordat ze geboren zou worden. Het maakte alles anders in het leven van de predikant. En ook in haar geloof. "Van Job heb ik geleerd dat mijn bitterheid mag bestaan."

Goede gesprekken
Avondrood
Anne-Marie van Briemen: ‘Ik dacht: als ik dit toelaat, ontploft de gemeente’
05 mei 2022Toen predikant Anne-Marie van Briemen haar gevoelens voor vrouwen ontdekte, besloot ze alleen te blijven. Tot het besef indaalde: hoe kan ik God trouw zijn als ik niet trouw ben aan mezelf? “Het ging allemaal prima, zolang er niemand was van wie ik hield.”