Goede gesprekken

Claartje Kruijff: 'Nooit zal ik helemaal in de kerk passen, maar erbuiten pas ik ook niet'

05 september 2024
Als Theoloog des Vaderlands was Claartje Kruijff bescheiden en bedachtzaam. Maar een twijfelaar is ze allerminst. Juist een gelovig mens, in een wereld die steeds minder in een God lijkt te geloven. In haar nieuwe boek draait Kruijff dat concept om: gelooft God nog in ons?
Alain Verheij

Goede gesprekken

Alfred van de Weg: 'Het is natuurlijk veel makkelijker om heel duidelijk te zijn over alles'

05 september 2024
"God eindigt in het boek Job niet met antwoorden", zegt dominee Alfred van de Weg, "maar met vragen. Waarom zou ik het dan anders moeten doen? Waarom zou ik dan bijbelteksten moeten plakken, als pleisters, over de wonden heen?"
Felix de Fijter

Goede gesprekken Mozes

Rikko Voorberg: 'Soms denk ik: vlucht ik niet weg voor een serieuze baan?'

05 september 2024
Met zijn acties voor vluchtelingen, kindermisbruiker Benno L. en zijn kas voor rouwen en vieren zet theoloog, kunstenaar, activist en 'Amsterdammer van het Jaar' Rikko Voorberg een schare vrijwilligers in beweging. 'Toch is er altijd de vraag: is dit echt waaraan ik mijn tijd moet besteden? Moet ik ...
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken

Esther Maria Magnis: 'Hoe kan het nou waar zijn dat jij dezelfde God kent?'

11 juli 2024
"Als je nooit de boot uit stapt, het water op," zegt Esther Maria Magnis, "dan weet je ook zeker dat je nooit op het water zult lopen."
Felix de Fijter

Goede gesprekken Mozes

Corien Oranje: ‘Ik heb vaak het gevoel dat ik tekortschiet’

11 juli 2024
Hoewel ze met haar avonturen over Juf Fiep, Meester Bil en topnerd Tycho een van de meest populaire kinderboekenauteurs in de christelijke markt is, stijgt het succes schrijfster Corien Oranje allesbehalve naar het hoofd. ‘Bij een slechte recensie denk ik: ze hebben gelijk, het is ook ...
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Levensdagen

Maarten Burggraaf: ‘Ik ben bang voor de dood – wie zou dat niet zijn?’

11 juli 2024
Maarten Burggraaf (1941) was een leven lang bestuurder, in hart en nieren. Dat hart van hem haperde vorig jaar. “In die laatste fase draait het om totale overgave, terwijl het juist in mijn karakter zit om het helemaal zelf te doen.”
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

'Waarom denk je dat jij hier zit? Je bent wel gezonden, jochie'

07 juni 2024
Soms raakt Ciska Stark ontmoedigd. Als er in een zondagse dienst nul kinderen naar de kindernevendienst gaan, bijvoorbeeld. "Maar ik geloof genoeg in God om te weten dat er andere wegen zijn. En dat God bezig is. Waarom denk je anders dat jij hier zit?"
Felix de Fijter

Goede gesprekken Mozes

‘Ik ben nog steeds afhankelijk van de liefde van anderen’

07 juni 2024
Anton Philips beproefde ooit zijn geluk in het bekende familiebedrijf, maar hij zat er totaal niet op zijn plek. Inmiddels is hij met 92 jaar misschien wel de oudste loopbaan- en relatiecoach van Nederland. ‘Mijn angst is dat mensen mij niet aardig vinden.’
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Levensdagen

‘Ik deed gewoon wat op mijn pad kwam’

07 juni 2024
Kees van Groningen (1943) is praktisch ingesteld en maakte met die insteek ook zijn levenskeuzes. Maar geloofskeuzes zijn niet altijd praktisch van aard en daarmee bepaald niet eenvoudig, ervaart Kees. “Ik geloof dat God ons de ruimte geeft om sommige mysteries te aanvaarden als mysterie.”
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Christelijke theologie is cruciaal geweest in de geschiedenis van witheid en racisme

09 mei 2024
Van huis uit krijgen we allemaal een versie van de geschiedenis mee die ons diepgaand beïnvloedt. Door die bril kijken we naar de wereld, naar Joden, moslims, Palestijnen, nazaten van slaafgemaakten en naar onszelf. Dat beïnvloedde mede de theologie. Matthea Westerduin deed promotieonderzoek naar ...
Arie Kok

Goede gesprekken

‘Stilte is als rugby. Bám!'

09 mei 2024
Jasper van der Kolk – vader van drie tieners, veranderkundige en integratief therapeut – is vanochtend tot geloof gekomen. "Ontwaken uit de hardnekkige illusie van mijn ego dat ik mezelf moet redden, dat moet minstens één keer per dag gebeuren."
Wilfred Hermans

Nederlandse politiek Mozes

‘O, zó werkt het dus? Eerst moet het kind dood?’

09 mei 2024
Tweede Kamerlid Lisa Westerveld krijgt regelmatig rouwkaarten van ouders als hun kind zelfmoord of euthanasie heeft gepleegd. Of ze krijgt ’s avonds laat een Instagram-berichtje van een meisje dat een einde aan haar leven wil maken. "Als ons zorgsysteem goed was, was dat helemaal niet nodig ...
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Levensdagen

'Ik zag mijn man en kleinkind in de hemel samen wandelen. Dat troostte me enorm'

09 mei 2024
Jannie Lekkerkerker (1939) staat nog midden in het leven. Haar jeugdige uitstraling verraadt levenslust. Niettemin mist ze haar maatje, vooral op zondag, en als de dag ten einde is. “Ik sprak mezelf streng toe: je zegt toch altijd dat je op de Heer vertrouwt? Laat het dan zien, doe die deur op ...
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

De smartphone is god geworden die als eerste onze aandacht vraagt

09 mei 2024
Eén op de drie Nederlanders wil liever nooit meer seks hebben dan nooit meer een smartphone gebruiken. We lijken vergroeid met het toestel. Schrijvers Frank Mulder en Arend Smilde zijn geheelonthouder. Ze pleiten voor het recht om offline te zijn. "Als een schep zand in de machine."
Jannes van Roermund

Goede gesprekken

Paul van Dongen: 'Wat ik geloof, dat gaat jou niets aan'

04 april 2024
Als kunstenaar Paul van Dongen een hoopje zeewier tegenkomt op het strand, uitgespuugd door de zee, dan denkt hij: ik hoop dat mij dat ook overkomt, op een dag. "Als ik ben aangespoeld. Dat God mij ziet liggen, en dat Hij zegt: kom maar mee. Kom er maar bij."
Felix de Fijter

Goede gesprekken Mozes

Harriette Verwey: ‘God heeft dat kind uit Suriname hoog geplaatst’

04 april 2024
Terugblikkend op haar loopbaan als toonaangevend cardioloog, is Harriette Verwey verwonderd hoe een Surinaams meisje in een vreemd land zo succesvol kon worden. Er was ook een keerzijde. "Ik heb veel hoogtepunten meegemaakt, maar ook veel eenzaamheid."
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Levensdagen

‘Als er een hemel is, kom ik er’

04 april 2024
Van op de bank zitten word je oud, meent Haddy de Jager (1940). Daarom is ze meestal onderweg, bijvoorbeeld met cadeautjes voor jarige prostituees die ze bezoekt. Aan God twijfelt ze niet, maar wat er precies na dit leven gebeurt ...?
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Kees-Jan Mulder: ‘Als je me helemaal kent, wil je me dan nog steeds?’

07 maart 2024
Twaalf jaar lang knaagde bij Kees-Jan Mulder de vraag of hij wel filmmaker mocht worden, als hij ook dominee had kunnen zijn. Wat zouden de mensen ervan vinden? En God? Ook vandaag is die onzekerheid nooit ver weg. "Terwijl God al tijden tegen me zegt: maar hé joh, Ik hou al heel lang van je. Ga ...
Felix de Fijter

Goede gesprekken Mozes

Erik Borgman: 'Ik werd in mijn leven steeds weer gevonden'

07 maart 2024
Gevoelig, angstig en dyslectisch vertrok een jonge Erik Borgman naar de katholieke mavo. Inmiddels is hij als lekendominicaan en hoogleraar een belangrijke stem in het publieke debat. "Als kind had ik het gevoel dat ik was uitverkoren om iets te zeggen in het leven."
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Levensdagen

‘Ik heb het nog niet opgegeven, want dan kan ik beter vertrekken’

07 maart 2024
Pater Jan Laan (1940) heeft een rijk leven als parochiepastor achter de rug. Hij deed alles graag goed en ging daar ook weleens aan onderdoor. “Misschien is dit wel genoeg: dat ik een glimlach op andermans gezicht kan toveren.”
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

'Ik word niet meer als Natascha gezien, maar als die Jood'

01 januari 2024
Schrijver en journalist Natascha van Weezel (1986) probeert in het debat over de oorlog in Gaza te pleiten voor vrede en nuance. Maar ze wordt bedreigd, voor kankerzionist uitgemaakt en vrienden van weleer willen haar nu even niet zien. "Zo erg als het nu is, heb ik het nog nooit meegemaakt."
Felix de Fijter

Goede gesprekken

'God zegent ook krimpende kerken. Maar het is soms wel moeilijk om dat te geloven'

01 januari 2024
"Als God niet komt," zegt dominee Hilde Graafland, "als Hij het niet doet, dan gaat het hier ten onder. Wij kunnen de kerk niet hooghouden. God moet het doen. En ik denk ook dat Hij dat kan."
Felix de Fijter

Goede gesprekken Mozes

'Niemand zit te wachten op een supergenuanceerd verhaal'

01 januari 2024
Marcel Levi is misschien wel de bekendste dokter van Nederland. Tijdens de coronapandemie zwaaide hij de scepter over ziekenhuizen in Londen. En wie weet wordt hij ooit nog eens volksgezondheidminister. 'Ik zou dat niet ervaren als promotie, meer als corvee.'
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Levensdagen

‘God is alles voor mij, mijn hele hebben en houden’

01 januari 2024
Marga Uilenberg-Bos (1929) is niet het type dat graag stilzit – tenzij ze een bolletje wol en breinaald in de hand heeft. Ze handwerkt niet voor zichzelf, maar voor het goede doel. Hoe ze de hemel voor zich ziet? “Als er maar breiwol is, want dan kan ik breien.”
Wilfred Hermans

Goede gesprekken Mozes

Bart Wallet: 'Kun je niet onbekrompen naast Joden staan?'

14 december 2023
Als er iets is wat Bart Wallet boos kan maken, is het wel het toenemende antisemitisme waar ook zijn Joodse studenten mee geconfronteerd worden. 'Wat heb je aan vrome woorden als het er werkelijk op aankomt, zoals nu? Waar zijn jullie, CNV, FNV, PKN en RKK? Dit is jullie kans!'
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken

'En waar heb je toen moed uit geput?' 'Uit Gods Woord. Wat dacht je dan?'

14 december 2023
Het geloof van Gerrit de Fijter begon toen-ie met blokjes zat te spelen. Op het kleed, thuis, bij de kachel. Terwijl z'n vader het orgel bespeelde. En zong dat de ramen ervan trilden. "Dat doe jij toch ook, neem ik aan? Zingen, met je kinderen?"
Felix de Fijter

Goede gesprekken

Waarom moslimextremisten zich tot het christendom bekeren

14 december 2023
Wat beweegt een moslimextremist in het Midden-Oosten zich te bekeren tot het christendom? Een van de factoren is de verrassende vriendelijkheid die ze bij christenen tegenkomen, ontdekte Scott Gustafson in zijn promotieonderzoek. "Langetermijnverandering kan alleen voortkomen uit empathie en ...
Rimme Mastebroek

Goede gesprekken

Daan Heerma van Voss: ‘Mijn vader is een mooie figuur om te missen, het staat hem wel goed’

14 december 2023
In zijn nieuwe roman Geen vaarwel vandaag laat Daan Heerma van Voss zijn hoofdpersoon Oskar sterven op Schiphol, ergens tussen gates D12 en D14. De dagen erna moeten Oskars drie kinderen en hun moeder zich tot elkaar zien te verhouden. ‘De familie is je kern, ook als je die probeert te ...
Arie Kok

Goede gesprekken Levensdagen

‘God is een God van verrassingen. Ineens is Hij er’

14 december 2023
Mirjam den Boer-Neele (1940) wilde alles uit het leven halen wat erin zat. En daarvoor moest ze de christelijke bubbel uit, dacht ze. Sinds ze tot geloof kwam, leeft ze met één been in de hemel. “Ik leef naar iets tóé, naar iets wat eeuwig en volmaakt is.”
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Fleming Rutledge: 'Bedenk deze advent hoe je het kwaad een stevige beuk kunt uitdelen'

14 december 2023
De wereld is een slagveld tussen goed en kwaad, zegt de 86-jarige episcopaalse priester Fleming Rutledge. En als we niet oppassen, laten we de tegenstander veel te veel terrein winnen. Met advent realiseren we ons dat het ooit helemaal licht zal zijn, en spannen we ons nu alvast in om zelf een ...
Alain Verheij

Goede gesprekken Mozes

Mirjam Bikker: ‘Christenen schrijven mij dat ik niet aan het avondmaal mag’

09 november 2023
Op weg naar het gymnastieklokaal lepelde een kleine Mirjam Bikker moeiteloos de namen van de bewindspersonen van het kabinet-Lubbers III op, niet wetende dat ze jaren later als ChristenUnie-leider zou helpen een kabinet te laten vallen. ‘Het is verdrietig dat ook onder christenen een ‘deugt wel, ...
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken

Klaas Vos: 'Voor al onze klootzakkerigheid is Hij gekomen'

09 november 2023
Met het lijf van Klaas Vos gaat het niet best. Maar sinds hij weer psalmen kan zingen in de Oude Kerk van Huizen, lijkt het wel alsof de cirkel van zijn leven rond is. "Gij zijt verlost, God heeft u welgedaan. Dat ervaar ik elke keer weer. En daar ben ik dan steeds weer een beetje ontroerd over."
Felix de Fijter

Goede gesprekken

Cees Zweistra: 'Vooruitgangspraatjes hebben hun langste tijd gehad'

05 oktober 2023
Er zit geen principieel verschil tussen mensen die helemaal hun eigen identiteit kiezen op het brede spectrum van gender, en een BBB-stemmer die zich niet aan de stikstofwetgeving wil houden, zegt filosoof Cees Zweistra. "Bij allebei die groepen zie je dezelfde houding: wie ik ben, wat ik ben, dat ...
Alain Verheij

Goede gesprekken

Evert Jan Ouweneel: ‘De kinderen Gods kunnen alleen maar onverbeterlijke optimisten zijn’

05 oktober 2023
Nog nooit was het zo spannend als in onze tijd, stelt cultuurfilosoof Evert Jan Ouweneel. Crises zijn niet nieuw, maar nooit eerder moest de hele wereld samenwerken om de planeet op orde te krijgen. Toch is Ouweneel hoopvol, optimistisch zelfs. “Aan christenen de schone taak om de moed erin te ...
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Annemarie Six-Wienen: 'De trouw van God tilt ons boven alles uit'

05 oktober 2023
In de donkerste jaren van het leven van Annemarie Six-Wienen ervoer ze niets van God. "Het was helemaal zwart." En toch zegt ze nu: Hij was er wel bij. "Dat lijkt een gigantische paradox. En het is ook een paradox. Maar toch geloof ik dat het zo is."
Felix de Fijter

Goede gesprekken Mozes

Rhoïnde Mijnals-Doth: 'Ik zei tegen mezelf: hé Rhoïnde, jij bént helemaal niet minder!'

05 oktober 2023
Ze was het liefste meisje van de klas en werd nóg stiller toen ze zag dat leerlingen zomaar geslagen konden worden. Sinds kort is Rhoïnde Mijnals-Doth bisschop binnen de Evangelische Broedergemeente – als eerste vrouw in Europa. 'Ik ben totaal niet iemand die in de belangstelling wil staan.'
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Levensdagen

Emmy Spronk: ‘Ik bad weleens: wilt U mij tandpasta geven, want het is op’

05 oktober 2023
Als kind verlangde ze al naar God, en ook nu Emmy Spronk (87) een rijk leven achter de rug heeft, ademt ze geloof. “Als ik zie wat God door de jaren heen heeft gedaan, hoe kan ik dan twijfelen?”
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Manu Keirse: 'Ieder mens heeft een eigen vingerafdruk van verlies'

31 augustus 2023
Rouwexpert Manu Keirse kreeg in Vlaanderen een onderscheiding van de minister-president. Hij had het land opnieuw leren rouwen. Maar dat werk is nog lang niet af, vindt hij zelf. En getuige de volle zalen die hij trekt, klopt die diagnose als een bus. Verdriet is overal, zegt Keirse. "Wandel een ...
Alain Verheij

Goede gesprekken

Pieter Versloot: 'Steeds weer begon er iets in mij te zingen'

31 augustus 2023
Ik denk dat wij weinig van God ervaren omdat we elkaar onze zonden niet belijden, zegt dominee Pieter Versloot.
Felix de Fijter

Goede gesprekken Mozes

Lousewies van der Laan: ‘Ik vind het heerlijk om naar de kerk te gaan’

31 augustus 2023
Toen Lousewies van der Laan partijleider van D66 was, stond ze niet bekend om haar grote enthousiasme voor religie. Inmiddels – een woestijnperiode rijker – staat ze open voor spiritualiteit en schuift ze op zondagochtend regelmatig in de kerkbanken.
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Reportage

Hoopbrengers: 'Er wordt echt geloofd in de bajes'

31 augustus 2023
Voor sommige gedetineerden is de kerkdienst in de gevangenis een excuus om even uit hun cel te kunnen, voor anderen zijn die uurtjes op zondag – en de vrijwilligers die ze organiseren – van grote betekenis. Dat zij uit vrije wil naar de gevangenis komen roept bij hen de vraag op: Wat zien zij in ...
Riejanne Wolswinkel

Goede gesprekken Levensdagen

Hans Koornstra: ‘Ik zou mijn leven zo weer overdoen’

31 augustus 2023
De vader van Hans Koornstra (1936) gaf Anne van der Bijl een auto cadeau. Praktisch christen-zijn, dát leerde Hans van zijn ouders. Later reisde hij zelf de wereld rond om te prediken, startte een bijbelschool én diverse gemeenten. En nu? Nu slaat opeens de twijfel toe. “Ik zou er niet raar van ...
Wilfred Hermans

Goede gesprekken Mozes

Annemiek Schrijver: ‘Aandacht is voor mij de kern van het bestaan’

13 juli 2023
Dat ze als kind wilde zorgen voor haar moeder, noemt Annemiek Schrijver haar ‘heilige wond’. Het deed zeer, maar zorgde ervoor dat ze nu met alle aandacht levensbeschouwelijke gesprekken kan voeren op televisie. Haar wereldbeeld is sindsdien opgeknapt. ‘Ik zie tot welke grootsheid mensen in ...
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken

Andrew Root: 'Het is juist mooi om met lege handen te staan'

13 juli 2023
We willen allemaal meer leven in de kerk blazen, maar hoe meer energie we erin stoppen, hoe erger het wordt. Wanneer leren we weer eens om te wachten en te ontvangen van God?, vraagt Andrew Root zich af.
Alain Verheij

Goede gesprekken Levensdagen

'Klasgenootjes hadden een fiets. Ik niet. Dus ik spaarde. Net zo lang tot ik wél een fiets had'

13 juli 2023
Ze heeft ‘een heel leuk leven gehad’, zegt de van oorsprong Surinaamse Nathalie Pengel-Wong (1933). Een leven tegen de stroom in, dat wel, gekleurd door kolonialisme en racisme. “Je moet goed voor jezelf zorgen, niemand anders gaat dat doen.”
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Hillary McBride: 'Je hebt geen lichaam, je bént er een'

13 juli 2023
Wij zijn ons brein, denken we graag, maar dat is volgens psycholoog Hillary McBride een fundamentele misvatting. We zijn óók een lichaam. Als we dat vergeten, missen we een deel van wat ons mens maakt. Maar hoe kun je weer gaan voelen in je lichaam?
Marinde van der Breggen

Goede gesprekken

Tjerk de Reus: 'Je moet het vreemde altijd serieus nemen'

13 juli 2023
Literator Tjerk de Reus schreef sinds 1995 onafgebroken voor De Nieuwe Koers. Nu beantwoordt hij aan een hogere roeping: die van de theologie. Zijn nalatenschap telt duizenden boekrecensies en honderden interviews. Hoe ging hij te werk? Wat blijft hem bij? En wat is zijn raad voor deze nu toch wat ...
Felix de Fijter

Goede gesprekken

Bart Brandsma: Waarom de strijd tegen polarisatie steeds mislukt

15 juni 2023
SIRE-campagnes en fatsoensoffensieven ten spijt. Polarisatie neemt toe. Voor een kuur die kans van slagen heeft, wijst filosoof Bart Brandsma op de groep die in het tumult van extremen vaak vergeten wordt: het stille midden. "In onze samenleving worden meningen overgewaardeerd."
Florentijn van Rootselaar

Goede gesprekken Reportage

Nanning-Jan Honingh: Als Pluk in het zweet des aanschijns

15 juni 2023
Wat als je vastloopt in je idealen? Nanning-Jan Honingh boert oudtestamentisch op zijn eigen 'land van melk en honing'. Zonder al te veel succes. "Of God weleens helpt? Dat vraag ik me af."
Alain Verheij

Goede gesprekken

Jessica Nordell: Hoe je van je vooroordelen afkomt en waarom je dat zou willen

15 juni 2023
Iedereen heeft vooroordelen, bewuste en onbewuste. Op basis daarvan delen we mensen en de wereld in. Maar die vooroordelen kunnen negatieve gevolgen hebben en anderen uitsluiten. Het goede nieuws is dat we er iets aan kunnen doen, zegt wetenschapsjournaliste Jessica Nordell. "Probeer jezelf in te ...
Rimme Mastebroek

Goede gesprekken Mozes

Arnold Huijgen: 'Ik wil verbinden, maar de reactie is: jij polariseert'

15 juni 2023
Zijn boek over Maria werd bekroond en zijn publicaties over bijbeluitleg oogsten evenveel lof als kritiek. Vorig jaar verruilde hoogleraar Arnold Huijgen ineens zijn eigen christelijke-gereformeerde theologische universiteit voor die van de protestanten. "Toch blijf ik loyaal aan de CGK. Ik ga niet ...
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Levensdagen

Marcus de Koning: ‘De dag van de bom heeft mijn leven bepaald’

15 juni 2023
Rotterdammer Marcus de Koning (1928) werd in 1940 door zijn vader onder het puin van hun gebombardeerde huis vandaan gehaald. Nog steeds kan Marcus niet tegen overvliegende vliegtuigen en het maandelijkse luchtalarm. “Ik wil niet te veel aan die ongelooflijke ellende herinnerd worden.”
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Arjan Broers: 'Wie vertelt je dat jouw waarde losstaat van wat je presteert?'

04 mei 2023
Nog nooit zijn zo veel mensen zo gezond zo oud geworden als in onze tijd. De grote vraag is, zegt pastor en coach Arjan Broers: kunnen we behalve alsmaar ouder misschien ook wat wijzer worden? "Voor het eerst in de geschiedenis kunnen veel mensen echt toekomen aan levensvragen van de tweede ...
Jan Kas

Goede gesprekken

Waren vroege christenen nou schurken of heiligen?

04 mei 2023
Een kritische vraag in de pub leidde tot een kloek boek over de geschiedenis van het christendom. Schrijver John Dickson doet zijn best om naast alle heiligen ook vele schurken uit te lichten. "Christenen die hun eigen geschiedenis alleen maar geweldig vinden, schrikken van mijn boek."
Alain Verheij

Goede gesprekken Mozes

David Onnekink: 'Ik verlang naar een wereld die wél mooi is'

04 mei 2023
Als onderzoeker aan de Universiteit Utrecht bestudeerde historicus David Onnekink vooral de grote lijnen van de wereldgeschiedenis, maar na de geboorte en het overlijden van zijn dochter Hannah kreeg hij meer oog voor het kleine en het kwetsbare. 'Mijn dochter is even belangrijk als de Graaf van ...
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Reportage

Hoopbrengers: 'Je kunt kritisch zijn, maar je hebt ook een opdracht'

04 mei 2023
16.000 vluchtelingen met een verblijfsvergunning wachten in azc’s op een plek om te wonen. De Protestantse Kerk in Nederland kon niet langer wegkijken. Als een van de initiatiefnemers van de Thuisgevers zoeken zij, regelmatig als dwaze profeten, naar een duurzame oplossing voor de vastgelopen ...
Riejanne Wolswinkel

Goede gesprekken Levensdagen

Frans van Deursen: ‘Of ik God een vraag wil stellen? Wat een vreemde gedachte’

04 mei 2023
Hij heeft in zijn leven twee kerkscheuringen meegemaakt. Die van 1967 heeft emeritus predikant Frans van Deursen (91) nog geprobeerd te voorkomen, maar het mocht niet baten. De eenwording van de NGK en de GKv ziet hij als een 'omgekeerde scheuring', maar hij is ook niet helemaal gerust op de ...
Wilfred Hermans

Goede gesprekken Mozes

Ben Tiggelaar: 'Mijn rol is toch nog niet uitgespeeld? Het is toch niet nu al afgelopen?'

06 april 2023
Ben Tiggelaar is bestsellerauteur, topspreker op seminars en interviewde als eerste Nederlander Barack Obama. Maar dat succes dankt hij, zegt hijzelf, aan mazzel, toeval en geluk. "Als rijke heb je het slecht getroffen in het Koninkrijk van God. Lekker dan!"
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Levensdagen

‘Ik strijd ’s nachts, dan komt alles voorbij’

06 april 2023
Het leven van Al Dijkhuizen (87) is getekend door verlies. Van geliefden, van kinderen, van gezondheid, van geluk. Een vederlichte hemel, waarin alles eens koek en ei is, dat gaat er bij hem moeilijk in. "Het enige wat ik zeggen kan: ik houd echt van de Here Jezus."
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Louise O. Fresco: 'De overvloed aan voedsel is het echte voedselprobleem van deze tijd'

06 april 2023
Droogte is op te lossen en klimaatverandering biedt ook kansen, zegt Louise O. Fresco. De grootste voedseluitdaging van onze tijd is volgens de schrijfster en wetenschapper dus niet hoe we de wereldbevolking gaan voeden, maar hoe we kunnen omgaan met de overdaad en overvloed. "Matigheid heeft als ...
Florentijn van Rootselaar

Goede gesprekken

Jaap van Heusden en Willem Jan Otten: 'Iedereen moet zelf die gewelddadige reis maken'

06 april 2023
Een huilend Mariabeeld in Limburg en een priester uit Rome die dat wonder moet onderzoeken. Daarover gaat de nieuwe film van Jaap van Heusden. Maar 'De man uit Rome' gaat over nog veel méér, ziet filmkenner Willem Jan Otten. Een tweegesprek. 'Of de film zo is bedoeld? Dat vind ik geen goede vraag. ...
Arie Kok

Goede gesprekken Reportage

Hoopbrengers: 'Bij het leven delen hoort ook het chagrijn'

08 maart 2023
Met zorgzaamheid weten ze wel raad in Hart van Vathorst. Midden in een Amersfoortse Vinex-wijk vind je onder één dak mensen die zorg nodig hebben, een kerk, een kinderopvang en een restaurant. Een missie met ongemak en zegeningen.
Riejanne Wolswinkel

Goede gesprekken

Help, de robots nemen ons over!

08 maart 2023
Zelfrijdende auto's, mensachtige robots door wie je je eindelijk echt begrepen voelt en ChatGPT dat complete teksten ophoest. Onze eerste instinctieve reactie op deze nieuwe technologieën is angst om de controle te verliezen, signaleert de Zweedse ethicus Sven Nyholm. 'En direct daarna komt de ...
Florentijn van Rootselaar

Goede gesprekken

Ecocide is een misdrijf, vinden deze religieuzen

08 maart 2023
Christenen zijn niet de enige gelovigen die met een beroep op hun geloof zorg voor de aarde propageren. In de bundel Faith Voices for Ecocide Law gaan religieuzen uit allerlei tradities nog een stap verder: ze willen dat ecocide een wereldwijd erkend misdrijf wordt. Een gesprek met een van de ...
Alain Verheij

Goede gesprekken Mozes

Katja Tolstoj: 'Als je niet liefhebt, doe je de wereld tekort'

08 maart 2023
Als eenentwintigjarige vluchtte ze met haar tweeling van anderhalf vanuit Rusland naar Nederland. Tegenwoordig bestudeert Theoloog des Vaderlands Katja Tolstoj verhalen van extreme ontmenselijking. "Mijn emoties zijn te klein voor het immense kwaad dat in Oekraïne gebeurt."
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Levensdagen

‘Ik denk vaak: ik schiet altijd tekort’

08 maart 2023
Co van Marsbergen (85) denkt en praat sneller dan een jonge meid. Haar blauwe ogen stralen alsof er vanbinnen een lichtje brandt, en precies dát is het geval. “In Psalm 119 staat: 'Het openen van uw woorden verspreidt licht.' Dat vind ik wáár!”
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Patrick Loobuyck: 'De ander kan ook weleens iets zinvols te vertellen hebben'

01 februari 2023
Burgerschap is niet ervoor zorgen dat alle inwoners van een land dezelfde liberale denkbeelden hebben, maar vooral iedereen de ruimte geven om een eigen leven te leiden, zegt moraalfilosoof Patrick Loobuyck. Maar dat vraagt automatisch van iemand dat die een ander diezelfde ruimte gunt. 'De kunst is ...
Florentijn van Rootselaar

Goede gesprekken

Sam Janse & Maartje Janse: 'Als iets fout is, waarom zou je het dan accepteren?

01 februari 2023
Hij is bijbelwetenschapper, 'groene dominee' en pleitbezorger van het eenvoudige leven. Zij is als universitair hoofddocent geschiedenis in Leiden gespecialiseerd in de negentiende eeuw. Vader en dochter dr. Sam en dr. Maartje Janse spreken elkaar over klimaatacties in musea en op snelwegen. Want ...
Koos van Noppen

Goede gesprekken Reportage

In de voetsporen van Tula

01 februari 2023
Op Curaçao kent iedereen hem: Tula. Hoewel het lichaam van de verzetsheld eeuwen geleden in zee werd gegooid, is hij voor de eilandbewoners nog springlevend. Zoals voor activist Tyrone Brunken. 'Hij leert mij om mezelf uit te spreken.'
Maarten Boersema

Goede gesprekken Mozes

'Verwondering heeft mij mijn hele leven begeleid'

01 februari 2023
Rosita Steenbeek bivakkeerde in een Syrisch vluchtelingenkamp in Libanon en sliep bij soennitische vrouwen in een tent. Ze zag striemen van ontheemden én hun kracht. 'Wat je in de krant leest, gebeurt echt.'
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Levensdagen

‘Gewoon vertrouwen. Met drie uitroeptekens’

01 februari 2023
Hij durft het bijna niet te zeggen, maar Berto de Bruin heeft een onwrikbaar geloof. Wat niet betekent dat ‘de boze’ hem nooit onwaarheden influistert. Maar dan jaagt Berto ’m eigenhandig de kamer uit. “Toen de predikant aan mijn bed uit de Bijbel las, zei ik – zonder dat ik het wist: 'Ik ...
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Begrijpen is het begin van verzoening, maar daar moet je ook niet te romantisch over doen

15 december 2022
Schrijver Jan Brokken geniet bekendheid als een begenadigd verteller. Niet zelden duikt hij in zijn eigen familiegeschiedenis. Tijdens zijn laatste speurtochten ontdekte hij wie zijn ouders eigenlijk waren. 'Soms vraag ik me boos af: waarom vertelde mijn vader ons niets over wat hem dwarszat?'
Tjerk de Reus

Goede gesprekken Mozes

Jan Rotmans: 'Ik weiger cynisch te worden, ik wil altijd hoop bieden'

15 december 2022
De chaos waar de wereld nu in zit zal nog groter worden, verwacht hoogleraar transitiekunde en duurzaamheid Jan Rotmans. Maar hij ziet het als zijn morele plicht om hoop, troost en inspiratie te bieden. 'Elke crisis noopt tot een wezenlijke verandering. Dat is het goede nieuws.'
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken

De joodse die christenen leert bijbellezen

15 december 2022
Amy-Jill Levine is nieuwtestamenticus. Niet zo bijzonder, ware het niet dat ze joods is en elke week in de orthodoxe synagoge zit. Zelf ziet ze haar geloof als dé manier om het deel van de Bijbel waar de joden niets mee hebben beter te begrijpen. 'Ik ben op de wereld gezet om christenen te helpen ...
Alain Verheij

Goede gesprekken Levensdagen

‘Voor sommige jongeren was ik als een moeder'

15 december 2022
Eefke Sonnenberg (78) bleef haar leven lang ongetrouwd en kinderloos. Maar ze droeg – met succes – zorg voor kinderen in moeilijkheden. Maar wat nu als ze zélf hulpbehoevend wordt? 'Ik zie er best tegen op om afhankelijk te worden van anderen.'
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Psychiater Esther van Fenema: 'Elke keer kwam ik weer bij die Bijbel uit'

09 november 2022
De moderne mens lijkt onbegrensd, maar toch voelen velen zich verlaten en leeg. Net als psychiater Esther van Fenema. Hoe zijn we hier beland? vroeg ze zich af. In haar nieuwe boek Het verlaten individu zoekt ze naar antwoorden. “We hebben een gedeeld verhaal nodig.”
Hadassa Lok

Goede gesprekken Mozes

Heino Falcke: 'Ik ben nergens heel erg goed in'

09 november 2022
Hij werd wereldwijd bekend met de allereerste foto van een zwart gat: een keerpunt in de sterrenkunde. Maar de Duitse hoogleraar astrofysica Heino Falcke blijft er nuchter onder. "Ik ben een topwetenschapper, maar dat vind ik moeilijk om te zeggen."
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Levensdagen

‘Het geheim van een goed huwelijk? Je mond houden'

09 november 2022
Nadat haar man jong overleden was, moest Coosje Bakker (1936) uit Kampen haar vier puberkinderen alleen opvoeden. Ze sloeg zich er moedig doorheen. Niettemin is er één groot verdriet: het ongeloof van haar kinderen. 'Dan bid ik: Here God, U zult weleens zat van me worden, komt zij weer met die ...
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Matthias Olthaar: ‘Meer geld maakt niet gelukkiger, zeggen we. Maar we handelen er niet naar’

05 oktober 2022
Matthias Olthaar is bedrijfskundige maar houdt zich juist daarom bezig met zingeving en de vraag welke kant we op willen als mensheid. "Ethische vragen in een economiecollege vinden mijn studenten ongemakkelijk."
Alain Verheij

Goede gesprekken

Lotte Jensen: 'Juist tijdens een ramp hebben we behoefte aan verhalen'

05 oktober 2022
De geschiedenis van Nederland en het water kun je vertellen als een reeks triomfen, maar er waren ook flinke nederlagen. De verhalen daarover helpen om de rampen te verwerken en zorgen voor een wij-gevoel, zegt historicus Lotte Jensen. "Veerkracht en kwetsbaarheid horen bij elkaar. Verhalen waarin ...
Florentijn van Rootselaar

Goede gesprekken Mozes

Zihni Özdil: ‘Ik hou zielsveel van Nederland, alleen is de liefde niet altijd wederkerig'

05 oktober 2022
Als migratiekind is oud-GroenLinks-Kamerlid en publicist Zihni Özdil zijn hele leven op zoek naar een thuisgevoel. Na de islam ingeruild te hebben voor het atheïsme, ontdekte hij tijdens een doorwaakte nacht de ‘warme, hoopgevende teksten van Jezus’.
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken Levensdagen

‘Al ben je nóg zo boos, God laat je niet los’

05 oktober 2022
In haar eenvoudige Amsterdamse appartement doet Tiny de Jong alles nog zelf. Sterker: tot voor kort reisde ze nog met het openbaar vervoer om andermans strijk te doen. Het is een wonder, zeggen sommigen, dat ze nog zo fier overeind staat, want Tiny verloor een kind, werd verlaten door haar man en ...
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Doortje Smithuijsen: Schermverslaafd? Voel je niet al te schuldig

05 oktober 2022
Filosofe Doortje Smithuijsen neemt in Iedereen verslaafd? ons digitale gedrag kritisch onder de loep. Maar ook met mededogen. Want toen ze begon, dacht ze dat dit boek niet over haar kon gaan. Niets bleek minder waar. Plots had ze in de gaten: ik ben Funda-verslaafd. "Het wegvallen van een groot ...
Felix de Fijter

Goede gesprekken

Alexandre Lacroix: Het geluk najagen maakt ons niet gelukkiger

01 september 2022
De technologie, smartphones en het internet hebben onze verlangens gekaapt – we zijn slaven geworden van het systeem, zegt de Franse Alexandre Lacroix. Hij schreef een boek over hoe we daarvan los kunnen komen. "Zijn moderne technologieën extensies van de mens, of zijn wij extensies van de ...
Florentijn van Rootselaar

Goede gesprekken Mozes

Jeroen Krabbé: 'Ik wilde mijn moeder gelukkig maken'

01 september 2022
Zijn moeder had een oorlogstrauma en zijn vader wilde hem voorbestemmen voor de schilderkunst. Jeroen Krabbé werd wereldberoemd als filmacteur – zijn vader kon er moeilijk mee omgaan. 'Als niet-gelovige ben je méér alleen dan als gelovige.'
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken

Alain Verheij: De littekens blijven, maar de hoop blijft ook

01 september 2022
We hebben God te vaak als antwoord behandeld, zegt theoloog en schrijver Alain Verheij. “Hij zou het antwoord zijn op onze vragen, de oplossing zijn van onze raadsels. Maar God is de vraag die klinkt in mijn hoofd. Waar ben je? En waar is je naaste?”
Felix de Fijter

Goede gesprekken Avondrood

'God als vader? Ik dacht: laat maar zitten'

01 september 2022
“Mijn kindertijd is me ontnomen”, zegt Rosanne. Omdat ze volwassen dingen moest doen. Dat kind-zijn haalt ze nooit meer in, dat is klaar, en dat doet pijn. “Eigenlijk weet ik nog steeds niet precies wie ik ben.”
Wilfred Hermans

Nederlandse politiek

'Waar je ook staat in het abortusdebat, je denkbeelden zijn niet waterdicht'

13 juli 2022
Het abortusdebat is zo verhard, dat een echt gesprek over de ethische dillema's erachter nauwelijks gevoerd wordt. Theo Boer en Madeleijn van den Nieuwenhuizen doen een poging. "Ofwel abortus is geweldig, óf het is moord. Dat vind ik heel onproductief."
Ans Boersma

Goede gesprekken Mozes

Xandra Schutte: 'Als je alles hebt afgepeld, dan schiet alleen de ziel over'

13 juli 2022
Met Xandra Schutte als hoofdredacteur steeg de oplage van De Groene Amsterdammer van 10.000 naar 30.000 en brak het met de antireligieuze koers van weleer. ‘Lezers noemden ons een zendingsblaadje. Omdat we over religie schreven. Ik vind dat zulke ouderwetse reflexen.’
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken

Andries Knevel: 'Zegt een kleinzoon: als God bestaat, hoe zit het dan met Auschwitz? Ja, dan kom ik met Augustinus, natuurlijk'

13 juli 2022
Hij heeft het er met vrienden wel over, zegt Andries Knevel, over kinderen die niet geloven. Of niet meer. En dan vraagt hij ze: waarom vind je dat nou zo erg? Maar dat durven ze niet uit te spreken. "En dat doe ik ook niet. Ik teken dat niet uit."
Felix de Fijter

Goede gesprekken

Aafke Romeijn: 'We zijn belangrijk én nietig tegelijk'

13 juli 2022
Voor veel mensen was afscheid van de kerk een bevrijding, maar dat bleek voor Aafke Romeijn, romanschrijfster en musicus, een moeizame erfenis. "Ik moet mezelf eerder bevrijden van het negatieve beeld van religie, terwijl ik daar juist iets zoek wat mij als kind al intrigeerde."
Tjerk de Reus

Goede gesprekken

Pete Enns: 'Als je defensief wordt over je geloof, gaat het mis'

09 juni 2022
Wie boeken leest of podcasts luistert van de Amerikaanse theoloog Peter Enns geeft 'm óf één ster, óf vijf. You love him, or you hate him, heet dat in Amerika. Misschien komt 't doordat je hem gerust een boegbeeld kunt noemen van het progressieve christendom, al houdt hij zelf niet van die term. ...
Alain Verheij

Goede gesprekken Mozes

Bianca Groen: 'Waarom zei ik niet gewoon wat ik vind?'

09 juni 2022
Jarenlang trok onderwijskundige, diaken en landelijk moderamenlid Bianca Groen aan een dood paard. Het gesprek over het slavernijverleden in de kerk kwam niet op gang. Sinds kort wordt er wél naar haar geluisterd. 'Maar de kerk moet nu niet willen scoren, maar oprecht iets wezenlijks willen ...
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken

‘De waarheid is een ontmoeting’

09 juni 2022
Z’n juf vertelde er op de basisschool zo mooi over. Over hoe Mozes, hoe Samuel, hoe Paulus God ontmoette. Psycholoog Peter Roelofsma zocht er een leven lang naar; in kerken, op yogamatten, in wetenschap. En ergens in een kerkje in Engeland, toen was het er ineens; dat vreeswekkende licht, die ...
Felix de Fijter

Goede gesprekken Avondrood

‘Eenzaamheid is als onkruid in je ziel’

09 juni 2022
Jarenlang worstelde Marijn met eenzaamheid, depressies en een angststoornis – een giftige cocktail die hem gevangenhield. De grootste strijd lijkt gestreden, hoewel het onkruid van de eenzaamheid soms nog de kop opsteekt. ‘Bij menssen om wie ik geef, heb ik best wel last van verlatingsangst.’ ...
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Abortusactivist Rebecca Gomperts: 'Waar mijn ongemak bij abortus zit? Dat is niet relevant'

05 mei 2022
Arts en pro-abortusactivist Rebecca Gomperts (56) vindt het irrelevant of zij weleens ongemak voelt bij situaties rondom abortus. Want het gaat niet om haar, het gaat om de ander, zegt ze. Die moet je vertrouwen; zonder oordeel. En ongeboren leven? Dat moet je strikt bekijken door de ogen van de ...
Rinke Verkerk

Goede gesprekken Mozes

Jan Anthonie Bruijn: ‘Ik wil altijd student blijven’

05 mei 2022
Of Jan Anthonie Bruijn nu als voorzitter van de Eerste Kamer vergaderingen leidt, als dokter door de microscoop kijkt of zich als toezichthouder vergaapt aan de kunsten, in alle gevallen staat hij ‘bedremmeld aan de poorten van de schepping’. "Ik raak er nooit op uitgekeken."
Sjoerd Wielenga

Goede gesprekken

Hanneke Ouwerkerk: 'Wat leven is, en wat dood is, dat ligt in God'

05 mei 2022
Twee jaar geleden verloor Hanneke Ouwerkerk haar dochtertje Maria, een paar dagen voordat ze geboren zou worden. Het maakte alles anders in het leven van de predikant. En ook in haar geloof. "Van Job heb ik geleerd dat mijn bitterheid mag bestaan."
Felix de Fijter

Goede gesprekken Avondrood

Anne-Marie van Briemen: ‘Ik dacht: als ik dit toelaat, ontploft de gemeente’

05 mei 2022
Toen predikant Anne-Marie van Briemen haar gevoelens voor vrouwen ontdekte, besloot ze alleen te blijven. Tot het besef indaalde: hoe kan ik God trouw zijn als ik niet trouw ben aan mezelf? “Het ging allemaal prima, zolang er niemand was van wie ik hield.”
Wilfred Hermans

Goede gesprekken

Oekraïens theoloog in Nederland, Dmytro Bintsarovskyi: 'Bid om vrede, maar bid ook voor het leger'

07 april 2022
Er zijn orthodoxe christenen die de westerse ontwikkelingen op het gebied van gender, huwelijk en seksualiteit zo teleurstellend vinden dat ze zeggen: konden jullie niet beter bij Rusland horen? "Nou," zegt de in Kampen woonachtige Oekraïense theoloog Dmytro Bintsarovskyi, "dan heb je van het ...
Alain Verheij