Sjoerd Wielenga
Goede gesprekken
Mozes
Zihni Özdil: ‘Ik hou zielsveel van Nederland, alleen is de liefde niet altijd wederkerig'
05 oktober 2022Als migratiekind is oud-GroenLinks-Kamerlid en publicist Zihni Özdil zijn hele leven op zoek naar een thuisgevoel. Na de islam ingeruild te hebben voor het atheïsme, ontdekte hij tijdens een doorwaakte nacht de ‘warme, hoopgevende teksten van Jezus’.
Column
Echo's uit het verleden
05 oktober 2022Ongelofelijk, dacht hoofdredacteur Felix de Fijter, toen hij in het Koers-archief stuitte op een interview met Sicco Mansholt uit 1994. De voormalig landbouwminister wist bijna dertig jaar geleden te voorspellen hoe de wereld er nú uit zou zien. Denk: klimaatcrisis, landbouwcrisis en ...
Theologie & filosofie
Kerk en slavernij in 7 vragen
01 september 2022Welke rol speelde de Nederlandse kerk tijdens de slavernij? De wetenschap én de samenleving roept om antwoorden op deze vraag. Nieuwe onderzoeken en bezinningsgroepen maken zich op voor het herdenkingsjaar 2023.
Goede gesprekken
Mozes
Jeroen Krabbé: 'Ik wilde mijn moeder gelukkig maken'
01 september 2022Zijn moeder had een oorlogstrauma en zijn vader wilde hem voorbestemmen voor de schilderkunst. Jeroen Krabbé werd wereldberoemd als filmacteur – zijn vader kon er moeilijk mee omgaan. 'Als niet-gelovige ben je méér alleen dan als gelovige.'
Theologie & filosofie
'Jezus is geen dier met een staart en vier poten'
14 juli 2022Hoe communiceer je het christelijk geloof en waarom zou het evangelie heilzaam zijn voor je omgeving? Die vraag legde Sjoerd Wielenga de afgelopen maanden voor aan een groep denkers en doeners. Deze maand de sloteditie: helpen moderne metaforen in dit gesprek?
Goede gesprekken
Mozes
Xandra Schutte: 'Als je alles hebt afgepeld, dan schiet alleen de ziel over'
13 juli 2022Met Xandra Schutte als hoofdredacteur steeg de oplage van De Groene Amsterdammer van 10.000 naar 30.000 en brak het met de antireligieuze koers van weleer. ‘Lezers noemden ons een zendingsblaadje. Omdat we over religie schreven. Ik vind dat zulke ouderwetse reflexen.’
Theologie & filosofie
'Ze vragen ons om een ander woord voor 'zonde''
09 juni 2022Niet alleen pioniers, maar ook opvoeders, jeugdleiders en leerkrachten ervaren verlegenheid bij het overdragen van oude geloofswaarheden, signaleren pedagogen Tirza van Laar en Gerdien Bertram en theoloog Wolter Huttinga. ‘Pas op voor spirituele verwaarlozing van kinderen.’
Goede gesprekken
Mozes
Bianca Groen: 'Waarom zei ik niet gewoon wat ik vind?'
09 juni 2022Jarenlang trok onderwijskundige, diaken en landelijk moderamenlid Bianca Groen aan een dood paard. Het gesprek over het slavernijverleden in de kerk kwam niet op gang. Sinds kort wordt er wél naar haar geluisterd. 'Maar de kerk moet nu niet willen scoren, maar oprecht iets wezenlijks willen ...
Theologie & filosofie
Claartje Kruijff en Bram Dijkstra: 'We mogen het weleens vaker over schuld hebben'
05 mei 2022Hun werk in de reclamewereld en de financiële sector zegden ze vaarwel om in de kerk, het restaurant of in een kinderziekenhuis te praten over God en de Bijbel. Maar welk verhaal vertel je dan? "Ik houd het wel bij mezelf, in plaats van te vertellen wat er in mijn bijbelcommentaar staat."
Goede gesprekken
Mozes
Jan Anthonie Bruijn: ‘Ik wil altijd student blijven’
05 mei 2022Of Jan Anthonie Bruijn nu als voorzitter van de Eerste Kamer vergaderingen leidt, als dokter door de microscoop kijkt of zich als toezichthouder vergaapt aan de kunsten, in alle gevallen staat hij ‘bedremmeld aan de poorten van de schepping’. "Ik raak er nooit op uitgekeken."
Theologie & filosofie
'Het nieuwe heilsdrama moet over vrede stichten gaan'
07 april 2022Nederland is geen gelovig land meer, blijkt uit recent onderzoek. Nu zelfs kerkelijke pioniers met hun mond vol tanden staan, is de vraag wat het de moeite waard maakt om christen te zijn, urgenter dan ooit. Stefan Paas werkt daarom aan een nieuw boek om het heilsdrama uit te werken voor het ...
Goede gesprekken
Mozes
'Ik wil niet de bange mens zijn'
07 april 2022Kees van Ekris, bekend van de bijbelpodcast Eerst Dit, kijkt voor zijn tv verbijsterd naar de oorlog in Europa. Maar het journaal moet je niet de liturgie binnen trekken, vindt hij. "Voor je het weet, gaat het over onze schok dat ons aangeharkte, overzichtelijke wereldbeeld bedreigd wordt, en ...
Goede gesprekken
Mozes
Hanna Rijken: ‘Samen de beweging naar God maken, dat is zo mooi’
03 maart 2022Hemel en aarde kwamen samen, ervoer theoloog en musicus Hanna Rijken tijdens een viering in Engeland. Eenmaal buiten, stond ze te knipperen met haar ogen. Sindsdien is het haar missie om ook in Nederland muziek van het hoogste niveau in de liturgie te laten klinken. Maar toen kwamen de lockdowns. ...
‘Ik stond met mijn mond vol tanden’
01 februari 2022De vlammen sloegen Rianne ten Voorde uit toen ze een paar jaar geleden in een collegezaal nadacht over de vraag wat haar missionaire drijfveer eigenlijk was bij de pioniersplek Vitamine G in Hilversum, waar ze sinds 2018 met haar man Kaj voorganger is. ‘Waarom wilde ik dat mensen Jezus leerden ...
Goede gesprekken
Mozes
Maxim Februari: ‘Ik voel me als een tak die in de rivierbocht vastzit en niet verder komt’
01 februari 2022Maxim Februari geldt als een van de meest scherpzinnige en invloedrijke denkers van deze tijd. Hoe gelauwerd en gewaardeerd ook, toch vraagt hij zich af of het ertoe doet wat hij schrijft. En dan valt het gesprek in deze coronatijd ook nog eens stil. ‘We raken het avontuur kwijt.’
Theologie & filosofie
Op een exclusieve Jezus zit niemand te wachten
01 februari 2022Veel kerkelijke pioniers voelen zich verlegen met de klassieke boodschap van zonde, bekering en verlossing. Niet inclusief genoeg; de polarisatie in de samenleving is al hevig genoeg. Dan liever samen tuinieren, in de hoop dat de Geest het gesprek naar God leidt. "Veel pioniers weten niet precies ...
Goede gesprekken
Mozes
Paul van Tongeren: ‘In een vaderloze samenleving, vecht je tegen de politie en de premier’
13 december 2021Als kind ambieerde hij het priester- én martelaarschap, maar Paul van Tongeren werd filosoof. Als Denker des Vaderlands oordeelt hij niet over de gevechten in de samenleving, maar spiegelt hij liever. ‘Vaders dragen dezelfde gymschoenen als hun kinderen.’
Goede gesprekken
Mozes
‘Mensen die goed kunnen praten, worden overschat én overschatten zichzelf’
04 november 2021Hoe blijft een familie duizend jaar bevoorrecht, vraagt theatermaakster en schrijver Marjolijn van Heemstra – telg uit een oud, Fries adellijk geslacht – zich af. ‘Ik voel me verantwoordelijk om het verleden namens families als de onze open te breken.’
Goede gesprekken
Mozes
Talitha Muusse: ‘Ik wil in Nederland burgerlijke ongehoorzaamheid zien’
07 oktober 2021Als stem van de millennialgeneratie is Talitha Muusse spreker, adviseur en dagvoorzitter. Ook presenteerde ze dit jaar de talkshow Op1. Net als veel generatiegenoten weet ze van de diepten van een burn-out. Henri Nouwen bood troost. "Als zelfs hij zoiets meegemaakt heeft, ben ik kennelijk niet gek."
Goede gesprekken
Mozes
Paul Visser: ‘Als kind wilde ik graag naar de hel’
01 september 2021Zullen we het niet over zijn stotteren hebben, had Paul Visser voorafgaande aan het interview gevraagd. Dat verhaal had hij nu al zo vaak verteld. Maar hij begon er toch over. Na afloop zou hij zeggen dat hij er niet omheen kon. Het is het verhaal van zijn leven. ‘Stotteren werd een gevecht ...
Goede gesprekken
Mozes
‘Antisemitisme is salonfähig geworden’
12 juli 2021Jodenhaat neemt zienderogen toe, signaleert opperrabbijn Binyomin Jacobs in zijn door politiecamera’s omringde woning. ‘Een auto reed keihard toeterend op ons in. Met gierende remmen stopte de chauffeur om ons vervolgens uit te vloeken.’
Nederlandse politiek
Reportage
Zij zegt dat ze bekeerd is, maar is dat echt zo?
12 juli 2021Asieladvocaten, predikanten, Kamerleden en stichting Gave maken zich grote zorgen: vluchtelingen die christen zijn geworden, worden door de IND bij hun asielverzoek vaak niet geloofd. Onlangs tikte de Raad van State de IND op de vingers: de dienst moet getuigenissen van kerken meer mee laten wegen. ...
Goede gesprekken
Mozes
'Ik was een slecht bestuurder van mijn leven'
03 juni 2021Steef de Bruijn viert dit jaar de vijftigste verjaardag van zijn Reformatorisch Dagblad. Als hoofdredacteur kiest hij in genderthema's voor de menselijke maat en dat wordt hem niet altijd in dank afgenomen. "Als ik wakker zou liggen van al die lelijke mails die ik krijg, zowel uit de homolobby als ...
Goede gesprekken
Mozes
'Ik zou vaker boos moeten worden'
05 mei 2021Als directeur van de ASN Bank sprak hij de Verenigde Naties toe over biodiversiteit. Dat was spannend. Maar het spannendste wat Arie Koornneef ooit in zijn leven heeft gedaan, was de weekopening doen bij zijn voormalige werkgever Youth for Christ. 'Ik was niet gewend om veel over geloof te praten.'
Goede gesprekken
'Diep vanbinnen zijn we allemaal egoïsten'
01 april 2021Theoloog des Vaderlands Almatine Leene verhuisde onlangs met haar gezin van Zuid-Afrika naar Hattem, om daar als eerste vrouwelijke vrijgemaakt-gereformeerde dominee aan de slag te gaan. 'Ik ging ervan uit dat ik niet ouder dan 34 jaar zou worden, de leeftijd waarop mijn moeder stierf.'
Mozes
‘Ik heb er ontzag voor dat wij kunnen scheppen’
05 maart 2021Frank Westerman geldt als de ster aan het firmament van de literaire non-fictie. Zijn nieuwste werk onderzoekt onze hang naar een betere wereld – op de rode planeet bijvoorbeeld. ‘Op Mars zal ook een Kaïn opstaan die zijn broeder Abel doodt. Het leidt tot een nieuwe hel in de hemel.’
Goede gesprekken
Mozes
‘De gekwetste mens is niet lelijk’
04 december 2020Ze schelen een paar minuten, maar hebben een totaal ander leven. Anders dan zijn tweelingbroer leidt de jezuïet Nikolaas Sintobin een sober bestaan: geen vrouw, geen kinderen, geen eigen baas en geen luxe. Maar hij zou voor geen goud met zijn broer willen ruilen. ‘Een echte levenskeuze ...
Theologie-top 10
04 december 2020Wat zijn dé kwesties waar een theologische inbreng gewenst is? Predikant Tim Vreugdenhil zette in 2008 zijn top tien op een rij. Een ingekorte versie ter inspiratie voor onder de kerstboom.
Mozes
‘Ik laat me er niet onder krijgen. Ik praat tóch’
04 november 2020NRC-journalist en auteur Jannetje Koelewijn schreef een boek over haar gereformeerde jeugd, haar dementerende moeder en autoritaire vader. ‘Ik moest mijn mond houden, maar ben gaan schrijven.’
Boeken
Kuyper is niet dood, hij leeft
04 november 2020Vanwege het Kuyperjaar – de goede man is honderd jaar geleden overleden – stelde oud-Trouw-journalist Agnes Amelink een interviewbundel samen over Abraham Kuyper.
Vader Koelewijn
04 november 2020Jannetje Koelewijn (pagina 42) werd in 2013 ook geïnterviewd door De Nieuwe Koers. Jurgen Tiekstra sprak haar én haar vader, los van elkaar.
Mozes
‘Ik kom niet voor gebabbel, ik ben wel de dominee’
04 oktober 2020Hoe graag ze ook wilde, ze mocht van haar atheïstische ouders niet gedoopt worden. En dan ging ze ook nog eens voor de EO werken. Gênant. Inmiddels is Elsbeth Gruteke radiopresentator én predikant. ‘Ik twijfelde of God wel door mij wilde spreken.’
Boeken
De nationale catechismus en een onchristelijke jaartelling
04 oktober 2020Het nieuwe boek van de Belgische kerkhistoricus Pierre Trouillez, De Franse revolutie en het christendom, schetst de geschiedenis van de Franse kerk in roerige jaren: vanaf het revolutiejaar 1789 tot het einde van de eeuw.
Een confetti van plastic
04 oktober 2020In 2011 verhaalt journalist Tjirk van der Ziel over de Stille Oceaan, "de grootste dumpplaats ter wereld", die werd ontdekt door Charles Moore, een Amerikaanse oceanograaf die naam maakte door de hele oostkust van Australië af te struinen op zoek naar menselijk afval.
Nederlandse politiek
Mozes
'Doe nou niet net alsof je het weet'
04 september 2020Hij wordt wel de jeugdboekenheld op het Binnenhof genoemd. Zelf vindt Jan Terlouw zich allereerst wetenschapper. Maar hij gebruikt al zijn ervaring om de wereld te waarschuwen, ook al is hij 88. 'Dat is een plicht. Ik heb een ontzettend mooi leven gehad, ik moet dat gebruiken.'
Goede gesprekken
Mozes
'Zo verdraagzaam en tolerant ben ik helemaal niet'
18 juli 2020Hij woonde overal ter wereld en voelt zich dus overal én nergens thuis. Maar dat hoort bij een ideale samenleving, vindt de remonstrantse predikant en D66-hoofdredacteur Joost Röselaers. 'Ik reageerde heel intolerant naar de Nashville-ondertekenaars.'
Goede gesprekken
Mozes
'Met verhalen hielden we het vol'
01 juni 2020De legendarische geboortevertelling die televisiepresentator Kefah Allush zichzelf heeft toegeëigend, is het leidmotief van zijn bestaan geworden. Verhalen begeleidden hem door het leven, bijvoorbeeld toen hij met zijn dochter van twee door de woestijn trok. 'We moesten op zoek naar nieuwe ...
Boeken
Tijdens de pest zaten de kerken verplicht vol
01 juni 2020Dit fraaie boek uit 1988 is vanwege corona opnieuw uitgegeven en beschrijft hoe tijdens pestepidemieën de economie stagneerde, kwakzalvers en artsen overuren draaiden en het straatbeeld veranderde.
Goede gesprekken
Mozes
'Ik geloof dat er een goddelijk plan achter zit'
01 mei 2020Nee, hij gaat echt niet zwaar gebukt onder zijn aangeboren lichamelijke beperking. Rick Brink is een optimist. Maar er is nog wel te weinig aandacht voor mensen met een handicap, constateert hij als minister van Gehandicaptenzaken. 'Ik vind het wel mooi dat mijn leven niet altijd gemakkelijk gaat.'
Boeken
De Tweede Wereldoorlog in naakte feiten
01 mei 2020In de Bosatlas van de geschiedenis van Nederland (2011) stonden al 41 pagina's over de Tweede Wereldoorlog. Maar nu is er ook een Bosatlas verschenen die in 256 pagina's de oorlog in tien thema's behandeld, te beginnen met de voedingsbodem: de botsing van ideologieën in het interbellum.
Goede gesprekken
Mozes
'Toen hij stierf, heb ik dagen gehuild'
01 april 2020Aan haar vorig jaar overleden vader Max beloofde Natascha van Weezel een bijdrage te blijven leveren aan het maatschappelijk debat. 'Ik moet iets van hem overnemen; ik moet zijn werk voortzetten.'
Goede gesprekken
Mozes
'Uit liefde komt een nieuw begin'
01 maart 2020In haar Engelse kerk in Amsterdam én tijdens het kijken van The Crown viel PvdA-Eerste Kamerfractievoorzitter Mei Li Vos een lied met eeuwigheidsperspectief toe. Het bleef nog dagen in haar hoofd rondzingen. 'Ik hoop dat ik daar mijn broer tegenkom… Dan komt alles weer goed.'
‘Ik heb mijzelf weer aangekleed’
01 februari 2020Het kleden van de naakten; wat betekent dat in 2020? De Nieuwe Koers bracht een bezoek aan wat ‘de goedkoopste prostitutiestraat van Nederland’ wordt genoemd. In gesprek met Deborah. ‘Ik durfde niet naar de kerk, bang als ik was om klanten tegen te komen.’
Goede gesprekken
Mozes
'Het grote gevecht zit in ons allemaal'
01 februari 2020Hij is op aarde om verhalen te vertellen. Soms om te laten zien hoe het niet moet. Maar met zijn recente boek over oud-Unilever-topman Paul Polman wil journalist Jeroen Smit zijn lezers hoop bieden. 'Vrijheid kan niet zonder verantwoordelijkheid. Het-mag-dus-het-kan-denken, dat klopt niet.'
Kraamtijd in het klooster
14 december 2019Zoals Maria hoogzwanger op zoek moest naar een herberg, zo melden zich in een klooster in de Amsterdamse Bijlmer de Maria's van deze tijd, maar dan zonder hun Jozefs. De verkoop van zelfgebrouwen bier maakt de spoedopvang mogelijk.
Goede gesprekken
'God zei tegen me: Wij zijn in de hemel heel moe van jou'
14 december 2019Net als zijn vader en overgrootvader blijft hij het podium zoeken, want domineeskinderen blijven preken. Maar vijftig dagen coma hebben Otto de Bruijne veranderd. 'Wat geloof ik nog meer wat niet feitelijk gebeurd is, maar wel als waarheid zeggingskracht heeft?'
Reportage
Ook een beschuitbakker moet naar de gaarkeuken
06 december 2019In tijden van anorexia en obesitas is de vraag wie de hongerigen van deze tijd zijn én wie hen willen spijzigen. Op zoek naar lege magen en volle pannen. 'Meekomen! Nú. Het is spoed!'
Theologie & filosofie
Jij bent de ster in de circustent
06 december 2019Journalist Rutger Bregman haalt met zijn boek ‘De meeste mensen deugen’ alle kranten. Tegelijkertijd waarschuwt de remonstrantse theoloog Tom Mikkers voor mild taalgebruik dat het menselijk falen en tekortschieten moet verbloemen. Waar is de kerk in dit verhaal? Lacht die de vragen van schuld en ...
Boeken
Een opa die ook dominee is
06 december 2019Theoloog Eginhard Meijering schreef persoonlijke brieven aan zijn kleindochters van acht en zes en stelt zich voor dat zij die lezen in 2030. Hij verhaalt over zijn eigen geloofsontwikkeling en die van zijn (over)grootouders.
Mozes
'Nederlandse media vinden het práchtig om slecht te schrijven over Shell'
06 december 2019Jarenlang was hij als president-directeur het gezicht van Shell. Na een spoedoperatie vorig jaar, zet Rein Willems zich nu alleen nog in voor de kerk, zoals de Haagse kerkasieldiensten. 'Ik eiste dat de staatssecretaris zijn excuses zou aanbieden, ik vond het zó beneden de maat!'
Mozes
'Mooie muziek gaf me een schuldgevoel'
05 oktober 2019'Popprofessor’ Leo Blokhuis schreef een roman over hoe rock-’n-roll vanuit Nederlands-Indië overwaait naar het christelijke Nederland van de jaren vijftig. 'Ik vind het onuitsprekelijke in de muziek. Je kunt overvallen worden door emoties van schoonheid of raakheid, zonder dat je de woorden ...
Mozes
'Al ben ik soms teleurgesteld, ik vertrouw God wel'
06 september 2019Hij reisde de hele wereld over, zag veel ellende én ontmoette hoopvolle anonieme en bekende helden. Oud-hoofdredacteur Aad Kamsteeg schreef erover, onder meer voor Koers – het blad waarvoor hij al 36 jaar werkt. "Waarom ik nog steeds schrijf? Misschien om niet in de vergetelheid te raken."
Boeken
De krant smaakt naar meer
06 september 2019De laatste jaren verschenen er al monografieën over De Telegraaf (2009), de Volkskrant (2011), NRC Handelsblad (2012) en vorig jaar nog over dagblad Trouw. Bovendien werkt historicus Johan Snel momenteel aan een proefschrift over Abraham Kuyper als journalist, terwijl Christoph van den Belt ...
Nederlandse politiek
Mozes
'Ik wilde naar de plekken waar 't het ergste was'
04 juli 2019Hij gold jarenlang als het linkse en idealistische geweten van de PvdA. Idealen heeft oud-minister Jan Pronk nog steeds en de scheppingsopdracht uit Genesis vormt daarbij zijn richtsnoer. 'Je hebt de plicht jezelf te controleren'
'De postbode en de bankier ontmoeten elkaar niet meer'
04 juli 2019In deze serie onderzoekt Sjoerd Wielenga de gevolgen van de ontkerkelijking voor de samenleving. Deze maand: wat zijn de gevolgen voor de sociale cohesie?
Mozes
'God begrijpen, dat doe ik sowieso niet'
05 juni 2019Rikkert Zuiderveld is, samen met Elly, na vijftig jaar zingen bezig met zijn afscheidstournee. "Er zijn periodes dat je geen water vindt."
Goede gesprekken
Mozes
Dominee Kok zei tegen mijn moeder: ‘Mevrouw Paas, die jongen van u redeneert te veel'
05 april 2019Stefan Paas kan een halfuur kijken naar een vogel die zijn jongen voedt. "Ik ben een gekerstende heiden", denkt hij dan terwijl z'n gedachten uitgaan naar de Drentse oergronden van zijn voorgeslacht. "Vroeger woonde God op de bovenverdieping en kwam Hij op mijn gebed naar beneden. Nu weet ik: laag ...
Nederlandse politiek
'Jezus’ lijden relativeert alles'
08 maart 2019Minister Wopke Hoekstra van Financiën stond vorige maand even volop in de schijnwerpers. Door een controversiële aandelentransactie waarmee de Nederlandse z'n belang in KLM-Air France vergrootte, maar ook omdat Sybrand Buma hem voorsorteerde als toekomstig premier van Nederland. Een persoonlijk ...
Goede gesprekken
Mozes
'Er is veel wat ik niet kan verklaren'
08 maart 2019Met verkleedkleren van gordijnen en lakens viel de jonge Herman Pleij op een chique gekostumeerd bal door de mand. Inmiddels is de letterkundige een graag geziene talkshowgast. "Eva en Matthijs moeten mijn vele gepraat weleens afremmen. Dan roep ik: 'Hoezo? Kom op!'"
Nederlandse politiek
De lachende vierde in Rutte III
01 maart 2019Op 10 maart is het precies 500 dagen geleden dat het kabinet Rutte III van start ging. Kan de kleinste coalitiepartij potten breken in Rutte III? De Nieuwe Koers maakt in de aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen met mensen binnen en buiten de partij een balans op van 500 dagen ChristenUnie ...
‘Uiteindelijk kom ik toch bij God uit’
01 oktober 2016Op de middelbare school was ze heel verlegen – tot die ene spreekbeurt. Inmiddels neemt Janneke Stegeman als Theoloog des Vaderlands deel aan het publieke debat en is ze dol op conflict.