Wat we over cancel culture kunnen leren uit de derde eeuw

Lucebert moet van de gevel. Winnetou moet uit de winkels. Wat niet deugt in onze ogen, moet gecanceld worden. Dit deugdenken brengt de donatisten uit de vroege kerk in herinnering, die vonden dat de kwaliteit van het werk afhangt van de heiligheid van de maker. Augustinus was toentertijd al fel tegen. En zijn bezwaren, zegt Frank Bosman, gelden vandaag nog onverkort.

09 november 2022 – verschenen editie 2022nr09
20 Winnetou Winnetou afgebeeld op een Duitse postzegel. beeld Wikimedia

Al sinds 1994 prijkt er een leus van de bekende Nederlandse dichter Lucebert op de gevel van het Stadskantoor van Alkmaar: ‘Van te veel spektakel wankel je allicht’. De lokale VVD-fractie wil de neonletters nu verwijderen. De fractie kwam tot haar verzoek vanwege Luceberts oorlogsverleden. Zijn eerdere imago als criticus van het naziregime brokkelde razendsnel af toen Wim Hazeu in 2018 brieven van de dichter publiceerde. Het ging om brieven die Lucebert schreef toen hij op Arbeitseinsatz naar Duitsland was gegaan. In die brieven geeft Lucebert lucht aan antisemitische (‘machtjoden’), racistische (‘negercultuur’) en nazistische (‘onze Führer’) ideeën. Lucebert viel voor velen van zijn sokkel en zijn poëzie raakte besmet. Luceberts…

Verder lezen? Meld je aan voor onze maandelijkse nieuwsbrief en je krijgt elke maand gratis toegang tot twee artikelen.

Registreren? Meld je aan voor onze maandelijkse nieuwsbrief en je krijgt elke maand gratis toegang tot twee artikelen.

Vul zowel uw e-mailadres, voornaam als achternaam in.

Uw e-mailadres is niet correct.

Heb je al een account? Log hier in

Bij het aanmelden gaat u akkoord met onze
privacyverklaring en de algemene voorwaarden.

Meer artikelen in dossier Theologie & filosofie

8 Vrede op aarde
Theologie & filosofie

Vrede op aarde, maar hoe dan?

05 september 2024
Een jaar geleden verscheen het boek Vrede op aarde van Stefan Paas, waarin hij voorstelt het heil te verbreden en voortaan te spreken over vrede, sjalom. Aan het begin van het kerkelijk seizoen stellen we de vraag: de kerk als oefenplaats van sjalom, hoe ziet dat eruit in de praktijk?
Arie Kok
24 JMA
Theologie & filosofie

Wat is nog heilig in deze stomme wereld?

11 juli 2024
Ook in onze seculiere samenleving zoeken veel mensen naar zin en betekenis. "Hoe kunnen we daar waarderend over spreken? Er gebeurt iets wezenlijks, er zit wel degelijk iets van de Geest in", gelooft Jan Martijn Abrahamse. Door deze ervaringen onder ‘het heilige’ te scharen, hoopt hij er meer ...
Arie Kok
54 Theologie groot Peels
Theologie & filosofie Boeken

Verdiep je eens in atheïsten. Daar kun je zomaar geloviger van worden

11 juli 2024
Veel te vaak lijkt het gesprek tussen gelovigen en atheïsten op een wedstrijd, aldus VU-filosoof Rik Peels in zijn nieuwe boek Leven zonder God. Beter zou het zijn om over en weer een poging te doen elkaar te begrijpen. In dit boek geeft hij een aanzet.
Jan Scheele-Goedhart