Wat we over cancel culture kunnen leren uit de derde eeuw

Lucebert moet van de gevel. Winnetou moet uit de winkels. Wat niet deugt in onze ogen, moet gecanceld worden. Dit deugdenken brengt de donatisten uit de vroege kerk in herinnering, die vonden dat de kwaliteit van het werk afhangt van de heiligheid van de maker. Augustinus was toentertijd al fel tegen. En zijn bezwaren, zegt Frank Bosman, gelden vandaag nog onverkort.

09 november 2022 – verschenen editie 2022nr09
20 Winnetou Winnetou afgebeeld op een Duitse postzegel. beeld Wikimedia

Al sinds 1994 prijkt er een leus van de bekende Nederlandse dichter Lucebert op de gevel van het Stadskantoor van Alkmaar: ‘Van te veel spektakel wankel je allicht’. De lokale VVD-fractie wil de neonletters nu verwijderen. De fractie kwam tot haar verzoek vanwege Luceberts oorlogsverleden. Zijn eerdere imago als criticus van het naziregime brokkelde razendsnel af toen Wim Hazeu in 2018 brieven van de dichter publiceerde. Het ging om brieven die Lucebert schreef toen hij op Arbeitseinsatz naar Duitsland was gegaan. In die brieven geeft Lucebert lucht aan antisemitische (‘machtjoden’), racistische (‘negercultuur’) en nazistische (‘onze Führer’) ideeën. Lucebert viel voor velen van zijn sokkel en zijn poëzie raakte besmet. Luceberts…

Verder lezen? Meld je aan voor onze maandelijkse nieuwsbrief en je krijgt elke maand gratis toegang tot twee artikelen.

Registreren? Meld je aan voor onze maandelijkse nieuwsbrief en je krijgt elke maand gratis toegang tot twee artikelen.

Vul zowel uw e-mailadres, voornaam als achternaam in.

Uw e-mailadres is niet correct.

Heb je al een account? Log hier in

Bij het aanmelden gaat u akkoord met onze
privacyverklaring en de algemene voorwaarden.

Meer artikelen in dossier Theologie & filosofie

Hapklare-filosofie-over-voelen-in-zeven-porties
Theologie & filosofie

Hapklare filosofie over voelen, in zeven porties

13 juli 2023
Hoe hebben denkers en filosofen zich de eeuwen door uitgelaten over ons gevoel? Daar zijn bibliotheken over vol geschreven. Florentijn van Rootselaar duikelt zeven inzichten op, die nog weleens van pas zouden kunnen komen.
Florentijn van Rootselaar
Hoe-gevoel-je-de-weg-kan-wijzen-naar-vreugde
Theologie & filosofie

Wat is waarheid? / Wat is je pad?

13 juli 2023
Is het gevoel een betrouwbare raadgever in ons geloofsleven? Wat betreft Nikolaas Sintobin absoluut: gevoelens vormen het kompas dat de weg wijst naar God. Arjan Markus, gepokt en gemazeld in de protestantse traditie van de rede, voelt wel voor een analytische manier van met gevoel omgaan. 'Het kan ...
Carolien Drijfhout
‘In-dit-gebouw-ontdek-je-dat-geloof-een-ritme-heeft
Theologie & filosofie Reportage

Hoopbrengers: ‘In dit gebouw ontdek je dat geloof een ritme heeft’

13 juli 2023
In de Jacobikerk probeert de Utrechtse kerkgemeenschap haar stadgenoten iets van de rust en rijkdom van het christelijk geloof te laten ervaren – zonder dat ze iets met dat geloof hoeven. Dat betekent niet dat het wordt weggemoffeld zodat er alleen moderne spiritualiteit overblijft. "De traditie ...
Riejanne Wolswinkel