Een ander verleden eisen, dat laat geen ruimte voor vergeving

Hoe kunnen wij vandaag herdenken? En wát moeten we herdenken? Deze vragen zijn in onze tijd steeds meer aan de orde. Dat heeft uiteraard te maken met het feit dat wij steeds onzekerder worden over wie wij nog samen, als samenleving, zijn. In wat we samen herdenken, leggen we iets van onze identiteit bloot – en een samenleving die zichzelf en de weg kwijt is, weet dus niet meer te herdenken. Moeten we het nog op z’n christelijks doen? Kerstfeest is nog steeds een wijdverbreid moment van ‘herdenken’, maar moet hier en daar ook liever ‘winterfeest’ worden genoemd, of in ieder geval ontdaan worden van zijn christelijke symboliek. De dodenherdenking…